WPI/200000/43/369/2015 - Prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 marca 2015 r. przez przedsiębiorcę (...) w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej.

W dniu 24 marca 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 kwietnia 2015 r. (doręczonym w dniu 10 kwietnia 2015 r.).

Wnioskodawca wskazał, iż w lutym 2014 r. rozpoczął prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Działając na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jako osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej Wnioskodawca korzysta z preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne. Przez okres 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania przez Wnioskodawcę tej działalności chce on skorzystać z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Wnioskodawca podnosi, że główną wykonywaną przez niego działalnością są usługi koparko-ładowarką (główny typ wykonywanej działalności "Przygotowanie terenu pod budowę" PKD - 43.12.Z). Oprócz wyżej wymienionego rodzaju działalności i innych wykonywanych przy pomocy koparko-ładowarki zakres prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności obejmuje także "Działalność agencji reklamowych" (PKD 73.11.Z) oraz "Doradztwo w zakresie prowadzonej działalności i zarządzania" (PKD 70.22.Z).

Wnioskodawca wskazał że do 31 stycznia 2014 r. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę (...) na stanowisku "Operator koparko-ładowarki". Do jego obowiązków należały następujące czynności: obsługa koparko-ładowarki użytkowanej w przedsiębiorstwie, wykonywanie prac ziemnych koparko-ładowarka, dbanie o należyty stan techniczny koparko-ładowarki, utrzymanie czystości oraz porządku na stanowisku pracy.

Wnioskodawca powziął wątpliwość czy w zaistniałej sytuacji gdy rozpocznie świadczenie usług dotyczących działalności agencji reklamowych (PKD 73.11.Z) lub usług doradczych (PKD 70.22.Z) lub innych spoza zakresu jego obowiązków wynikających z umowy o pracę z jego byłym pracodawcą (...) straci prawo do opłacania składek na preferencyjnych zasadach (tj.: podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę).

Ponadto, w piśmie z dnia 7 kwietnia 2015 r., uzupełniając stan faktyczny złożonego wniosku Wnioskodawca poinformował, iż czynności, które będzie świadczył w ramach wykonywanej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy nie będą się pokrywały z czynnościami, które wykonywał u tegoż pracodawcy w ramach stosunku pracy.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Wnioskodawca wskazał, że stosownie do art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych osoby rozpoczynające wykonywanie działalności gospodarczej w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej opłacają składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Opłacanie składek we wskazanej wyżej wysokości możliwe jest, jeżeli osoby te spełniają poniższe warunki:

- nie mogą prowadzić ani w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie mogły prowadzić pozarolniczą działalność,

- nie mogą wykonywać działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

W ocenie Wnioskodawcy jeżeli w trakcie prowadzenia działalności rozpocznie wykonywanie czynności na rzecz byłego pracodawcy, które na wchodziły w zakres jego obowiązków w ramach stosunku pracy nie traci prawa do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne od podstawy wymiaru stanowiącej 30% minimalnego wynagrodzenia.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ustępu 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą skorzystać osoby, które:

- prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność,

- wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Powyższe oznacza, iż składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie opłacają osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, wykonywały działalność twórczą lub artystyczną, prowadziły działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, które były wspólnikami jednoosobowych spółek z o.o., spółek jawnych, komandytowych lub partnerskich, osoby prowadzące niepubliczną szkolę, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty, a także gdy wykonują działalność gospodarczą na rzecz, byłego lub obecnego pracodawcy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, iż z treści art. 18a ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia wystarczy aby nie wykonywała tożsamych czynności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności.

Należy zaznaczyć, iż warunek nie wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy, dotyczy nie tylko pierwszego dnia prowadzenia działalności, ale całego 24 - miesięcznego okresu, o którym mowa w art. 18a ust. 1. Oznacza to, iż od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy, także wtedy gdy nawiązanie współpracy z byłym pracodawcą nastąpi np. po upływie kilku lub kilkunastu miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia działalności, następuje utrata prawa do deklarowania do podstawy wymiaru składek kwoty nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Ponownie prawo to uzyskuje się od dnia zaprzestania wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy pod warunkiem, że nastąpi to w okresie 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z przedstawionego przez Przedsiębiorcę stanu faktycznego wynika, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - zgodnie z jego oświadczeniem: rozpocznie Świadczenie usług dotyczących działalności agencji reklamowych (PKD 73.11.Z) lub usług doradczych (PKD 70.22.Z) lub innych spoza zakresu jego obowiązków wynikających z umowy o pracę z jego byłym pracodawcą (...)", Czynności, które będzie świadczył w ramach wykonywanej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy nie będą się pokrywały z czynnościami, które wykonywał u tegoż pracodawcy w ramach stosunku" - będzie wykonywał usługi, czynności odmienne od czynności wykonywanych w okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawne, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko Przedsiębiorcy w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej uznał za prawidłowe.

Należy zaznaczyć, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych w trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani postępowania dowodowego, opierając się jedynie na treści wniosku. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przy wydawaniu decyzji interpretacyjnej na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, oparł się na oświadczeniu Wnioskodawcy, zgodnie z którym usługi świadczone na rzecz byłego pracodawcy są odmienne od czynności wykonywanych na podstawie umowy o pracę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego w Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.