WPI/200000/43/357/2015 - Podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu pobierania stypendiów szkoleniowych lub stażowych przez studentów nieposiadających innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie rozpatrując wniosek złożony w dniu 24 marca 2015 r. przez (...) uznaje za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w sprawie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z. tytułu pobierania stypendiów szkoleniowych lub stażowych przez studentów nieposiadajacych innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

W dniu 24 marca 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w (...) wpłynął wniosek (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem w kwestii podlegania ubezpieczeniom studentów, nieposiadających innego tytułu do ubezpieczeń niż fakt bycia studentem, biorących udział w projektach:

- " (...)" Aktywizacja zawodowa małopolskich absolwentów'", realizowanym w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich. Działanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie.

- "(...)" realizowanym w ramach Programu Operacyjnego kapitał Ludzki Priorytet VII Promocja integracji społecznej. Działanie 7.2 Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej, Poddziałanie (...)

- " (...)" realizowanym w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VII Promocja integracji społecznej.

Działanie 7.4 Niepełnosprawni na rynku pracy.

Wnioskodawca zwrócił się również z zapytaniem w kwestii podlegania ubezpieczeniom osób pobierających zasiłek dla bezrobotnych, a odbywających staż lub szkolenia w ramach ww. projektów, w szczególności w odniesieniu do ubezpieczenia wypadkowego (umowa trójstronna pomiędzy stażystą, stowarzyszeniem oraz stażodawcą).

Wnioskodawca wskazał, ze zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, dodatki stażowe oraz szkoleniowe podlegają obowiązkowo oskładkowaniu z tytułu ubezpieczenia emerytalnego, rentowego i wypadkowego jeśli osoby będące uczestnikami projektu nie posiadają innego tytułu do ubezpieczeń. Natomiast na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o ubezpieczeniu zdrowotnym podlegają także obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu, jeśli osoby będące uczestnikami projektu nie posiadają innego tytułu do ubezpieczeń. Wnioskodawca zauważy) jednakże, że umowa stażowa dotycząca zarówno dodatków stażowych jak i szkoleniowych jest umową cywilnoprawną. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 6 pkt 1 ust. 4 mówi, ze ubezpieczeniom społecznym podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z, Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zleceniu oraz. osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4. Natomiast pkt 4 ww. ustawy wyklucza z obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym osoby będące uczniami gimnazjów, szkół ponadgimiazjalnych. szkół ponadpodstawowych lub studentami do ukończenia 26 lat.

Wnioskodawca uważa jednak, że studenci będący uczestnikami projektu i otrzymujący z tytułu odbywanych staży lub szkoleń wynagrodzenie, podlegają ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu jeśli nie posiadają innego tytułu do ubezpieczeń.

Natomiast w ocenie wnioskodawcy, osób pobierających zasiłek dla bezrobotnych i podlegających z tego tytułu ubezpieczeniu społecznemu oraz zdrowotnemu nie należy zgłaszać do ubezpieczeń społecznych oraz zdrowotnych z. powodu zbiegu ubezpieczeń. Jednak w sytuacji gdy uczestnik projektu jest osobą bezrobotną ale bez prawa do zasiłku, należy taką osobę objąć ubezpieczeniem społecznym oraz zdrowotnym.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Ponadto zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, warunkiem koniecznym do stwierdzenia kompletności wniosku, jest jego należyte opłacenie, natomiast w myśl art. 10 ust. 7 tej ustawy - w przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wobec faktu, iż we wniosku złożonym w dniu 24 marca 2015 r. wnioskodawca przedstawił trzy odrębne zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom określonych grup osób. a do wniosku została dokonana opłata za jeden stan faktyczny. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydajać niniejszą decyzję rozpoznał wniosek w zakresie pierwszej kwestii opisanej przez wnioskodawcę (podlegania ubezpieczeniom uczestników projektów - studentów nieposiadających innego tytułu do ubezpieczeń).

Stosownie do art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do wydawania decyzji w zakresie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn zm.) w powyższym zakresie sprawy rozpatruje dyrektor właściwego miejscowo oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Wobec faktu, iż we wniosku złożonym w dniu 24 marca 2015 r. wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w części dotyczące obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego. Oddział odniósł się w niniejszej decyzji wyłącznie do kwestii podlegania opisanych osób ubezpieczeniom społecznym, natomiast odrębnym pismem zawiadomił wnioskodawcę o możliwości wniesienia wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w sprawie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu do dyrektora właściwego terytorialnie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 9a powołanej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez, inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych (osoby pobierające stypendium). Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 1 tej ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, zatem osoby pobierające stypendium podlegają również ubezpieczeniu wypadkowemu. Natomiast stosownie do art. 13 pkt 9a ww. ustawy wskazane osoby obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia nabycia prawa do stypendium do dnia utraty prawa do niego.

Ponadto w myśl art. 16 ust. 9a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób pobierających stypendium w okresie szkolenia, stażu i przygotowania zawodowego, kierowanych przez podmioty inne niż powiatowe urzędy, pracy, finansują w całości z własnych środków podmioty kierujące, W świetle art. 4 pkt 2 lit. a za powołanej ustawy, przez "inne niż powiatowe urzędy pracy podmioty kierujące - w stosunku do osób pobierających stypendium w okresie szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego - należy rozumieć m.in. instytucje szkoleniowe, korzystające z publicznych środków wspólnotowych i publicznych środków krajowych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu albo decyzji, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1448 z późn. zm.) albo ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1649).

Zgodnie z art. 9 ust. 6a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące, podlegają ubezpieczeniom społecznym, jeżeli nie mają innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem o podleganie ubezpieczeniom społecznym studentów otrzymujących wynagrodzenie z tytułu odbywanych staży lub szkoleń w ramach projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VI i Priorytet VII, nieposiadających innego tytułu do ubezpieczeń.

Biorąc pod uwagę wskazane powyżej podstawy prawne, w sytuacji, gdy osoba skierowana przez instytucję inną niż powiatowy urząd pracy do odbycia szkolenia zawodowego bądź stażu zawodowego otrzymuje z tego tytułu stypendium to podlega om» z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu przy założeniu, iż nie posiada innego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczeń społecznych określonego w art. 6 ustawy.

Słusznie zauważa więc wnioskodawca, że na kwestie podlegania ubezpieczeniom społecznym wskazanych osób nie będzie miała wpływu treść art. 6 ust. 1 pkt 4 i ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jako regulujące zasady podlegania ubezpieczeniom z innego niż opisany we wniosku tytułu do ubezpieczeń jakim jest wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Uwzględniając powyższe. Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w sprawie podlegania z tytułu pobierania stypendiów szkoleniowych lub stażowych obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu przez studentów nieposiadających innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana, Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.