WPI/200000/43/354/2015 - Zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych wspólnika spółki cywilnej i spółki jawnej, któremu przyznano rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 23 marca 2015 r. przez przedsiębiorcę Pana (...) w przedmiocie zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych.

W dniu 23 marca 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy Pana (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca we wniosku z dnia 16 marca 2015 r. przedstawił stan faktyczny.

Wnioskodawca od 1 sierpnia 2009 r. został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego jako wspólnik spółki jawnej (...) Spółka Jawna (...) KRS (...) z kodem 054300. Wnioskodawca poinformował, że od tego okresu opłacane były obowiązkowe składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe oraz zdrowotne.

Z dniem 13 listopada 2013 r. wnioskodawca otrzymał decyzję (znak ...) o przyznaniu renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Wnioskodawca wskazał, że w związku z powyższym, że osoba taka na podstawie art. 9 ust. 5 ustawy o sus podlega dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym z dniem 13 listopada 2013 r. wnioskodawca został wyrejestrowany z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego ZWUA i dokumentem ZZA został zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego z tego tytułu opłacane były składki. W dniu 8 grudnia 2014 r. wnioskodawca zarejestrował spółkę cywilną pod nazwą.

Wnioskodawca w związku z zarejestrowaniem spółki (...) od grudnia 2014 r. opłacał składkę na ubezpieczenie zdrowotne w podwójnej wysokości (z dwóch tytułów - wspólnik spółki jawnej i wspólnik spółki cywilnej).

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Zdaniem wnioskodawcy spełnia warunki do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z kilku tytułów w tym prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (wspólnik spółki jawnej, wspólnik spółki cywilnej). W związku ze zbiegiem tytułów ubezpieczeń tytuł ubezpieczenia wynika, z obowiązku który powstał najwcześniej. W tym przypadku, w ocenie wnioskodawcy wcześniejszy tytuł to wspólnik spółki jawnej.

Zdaniem wnioskodawcy osoba prowadząca pozarolnicza działalność inną niż pozarolnicza działalność gospodarcza podlega z tytułu prowadzenia działalności ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym dobrowolnie, to wnioskodawca powinien opłacać jedynie składkę na ubezpieczenie zdrowotne. W ocenie wnioskodawcy obowiązkowe jest również dla niego ubezpieczenie zdrowotne z tytułu bycia wspólnikiem spółki cywilnej. Natomiast ubezpieczenie emerytalno-rentowe jest dobrowolne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121)

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy powołanej powyżej obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: (...)

5) osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nim współpracującymi; (...)

Zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych "za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność" uważa się:

Sytuację zbiegów tytułów do ubezpieczeń społecznych reguluje art. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych powołanej powyżej.

Zgodnie z art. 9 ust. 4c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność, o których mowa art. 8 ust. 6 pkt 1, mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury.

Oddział wyjaśnia, że w sytuacji gdy dana osoba ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych (wspólnik s.c.), a także prowadzi jednocześnie inną pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (np. osoba jest wspólnikiem w spółce jawnej) od 1 stycznia 2008 r. będzie obowiązkowo podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (zmiana wprowadzona przez przepis art. 8 ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw - Dz. U. Nr 115, poz. 791).

Z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wniosku o pisemną interpretację z dnia 16 marca 2015 r. wynika, że wnioskodawca jest wspólnikiem w spółce jawnej, prowadzi również działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG w formie spółki cywilnej i pobiera rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Wnioskodawca do grudnia 2014 r. podlegał dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej (wspólnik spółki jawnej), ponieważ miał ustalone prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 13 listopada 2013 r. (art. 9 ust. 5 ustawy o sus). W dniu 8 grudnia 2014 r. wnioskodawca stał się wspólnikiem spółki cywilnej i dokonał wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. W związku z powyższym od grudnia 2014 r. wnioskodawca z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej (status wspólnika spółki cywilnej) w zbiegu z rentą z tytułu niezdolności do pracy podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury (art. 9 ust. 4c ustawy o sus).

Zdaniem wnioskodawcy w sytuacji opisanego zbiegu będzie miał zastosowanie art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i wnioskodawca z tytułu pozarolniczej działalności w zbiegu z rentą z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz w zbiegu z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej będzie podlegał dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym z tytułu bycia wspólnikiem spółki jawnej.

Oddział wskazuje, że takie stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Zgodnie z argumentacją przytoczoną powyżej w uzasadnieniu decyzji w sytuacji zbiegu tytułów do ubezpieczenia społecznego: pozarolniczej działalności gospodarczej, innej działalności pozarolniczej (w opisanej sytuacji posiadanie statusu wspólnika w spółce jawnej) oraz w sytuacji równoczesnego posiadania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, wnioskodawca będzie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie art. 9 ust. 4c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do czasu ustalenia prawa do emerytury.

Jednocześnie Oddział wskazuje, że z art. 82 ust. 3-5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) wynika, że jeżeli ubezpieczony prowadzący pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z więcej niż z jednego rodzaju działalności, to składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest odrębnie od każdego rodzaju działalności. W świetle powyższego wnioskodawca będzie zobowiązany do opłacania składki na ubezpieczenia zdrowotne w podwójnej wysokości tj. z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej i z tytułu działalności prowadzonej w formie spółki jawnej.

Mając na uwadze powyższe Oddział stwierdził jak w sentencji.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.