WPI/200000/43/345/2014 - Podleganie ubezpieczeniom społecznym zleceniobiorców.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 213 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 17 marca 2014 r. przez przedsiębiorcę Panią (...) prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą w sprawie podlegania męża wnioskodawczyni, z którym została zawarta umowa zlecenia ubezpieczeniom społecznym na zasadach dotyczących zleceniobiorców.

W dniu 17 marca 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Pani (...) prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni wskazała, iż od dnia marca 2014 r. rozpoczęła prowadzenie indywidualnej pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług mechanicznych. Przy wykonywaniu tej działalności wnioskodawczyni chciałaby w oparciu o umowę zlecenia lub umowę o pracę w zależności od charakteru powierzonych prac zatrudnić pracowników, a także zawrzeć umowę zlecenia z mężem. Wnioskodawczyni poinformowała, iż zamieszkuje razem z mężem i prowadzą wspólne gospodarstwo domowe.

W związku z powyższym wnioskodawczyni powzięła wątpliwość w kwestii czy zatrudnienie męża na podstawie odpłatnej umowy zlecenia powoduje, iż dla celów ubezpieczeń społecznych będzie traktowany jako współpracujący przy prowadzonej przez nią działalności.

Zdaniem wnioskodawczyni, zatrudnienie męża w oparciu o umowę zlecenia spowoduje, iż mimo spełnienia kryteriów określonych w art. 8 ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dla osób współpracujących, będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorca - czyli obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, wypadkowym, a dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. Art. 8 ust. 2 ustawy o sus odnosi się bowiem do pracowników i stosunku pracy, a nie do zleceniobiorcy, za wyjątkiem art. 8 ust. 2a ustawy o sus ale przypadek ten nie ma zastosowania w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 11 ust. 2 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby wykonujące prace na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące. Ubezpieczeniu chorobowemu ww. osoby podlegają natomiast dobrowolnie na swój wniosek.

Ponadto zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1 i 5 tejże ustawy - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami lub osobami współpracującymi z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą.

W myśl art. 8 ust. 2 powołanej ustawy - jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Natomiast stosownie do ustępu 11 powyższego artykułu, za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają Z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności.

Należy zauważyć, że umowa zlecenia jest umową regulowaną przez przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121), odmienną w swej charakterystyce prawnej od umowy o pracę.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że wnioskodawczyni zamierza zatrudnić współmałżonka na podstawie umowy zlecenia, zatem taka osoba dla celów ubezpieczeń społecznych nie będzie traktowana jako osoba współpracująca. Osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, nawet jeżeli spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, podlega ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorca, bowiem w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do zleceniobiorców brak jest przepisu analogicznego do treści zawartej w art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych regulacji dotyczącej pracowników, a wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia stanowi odrębny, od współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, tytuł do ubezpieczeń społecznych.

Podobnie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych mówiący o podleganiu ubezpieczeniom w sytuacji wykonywania umowy zlecenia na rzecz własnego pracodawcy - nie będzie miał zastosowania w opisanej przez wnioskodawczynię sytuacji zatrudnienia męża wyłącznie na podstawie urnowy zlecenia.

Biorąc powyższe pod uwagę. Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał stanowisko zawarte we wniosku z dnia 10 marca 2014 r. za prawidłowe.

Jednocześnie Zakład wskazuje, iż wydając pisemną interpretację w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie prowadzi postępowaniu wyjaśniającego ani postępowania dowodowego, opierając się jedynie na treści przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, dlatego tez wydając niniejszą decyzję Zakład oparł się na twierdzeniu wnioskodawczyni, iż zawarta z mężem umowa będzie miała formę umowy zlecenia.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wy dała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.