WPI/200000/43/3/2022 - Możliwość nieuwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości finansowanych przez przedsiębiorcę kart upoważniających do otrzymania posiłków profilaktycznych (lub artykuły spożywcze) i napojów w przypadku, gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych, pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 3 stycznia 2022 r. przez przedsiębiorcę (...) w sprawie nieuwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart upoważniających do otrzymania posiłków profilaktycznych (lub artykuły spożywcze) i napojów w przypadku, gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych, pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Wnioskiem złożonym 3 stycznia 2022 r. (zwana dalej: "Przedsiębiorcą") reprezentowana przez radcę prawnego wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwany dalej: "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 34 ust. 7 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców jeśli wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji nie spełnia wymogów określonych w ust. 1, 3, 4 lub 6 wzywa się Przedsiębiorcę do usunięcia braków w terminie 7 dni, z pouczeniem, że nieusunięcie braków spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia. Jeżeli braki nie zostaną usunięte w tym terminie, wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia. 14 stycznia 2022 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę pod rygorem pozostawienia złożonego 3 stycznia 2022 r. wniosku o indywidualną interpretację bez rozpatrzenia, zgodnie z art. 34 ust. 7 w związku z art. 34 ust. 3 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców do jego uzupełnienia poprzez wskazanie:

1) Czy wartość finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart na zakup posiłków profilaktycznych i napojów bezalkoholowych stanowi przychód dla uprawnionych pracowników.

Wezwanie zostało doręczone 21 stycznia 2022 r. Przedsiębiorca w terminie ustawowym 7 dni od dnia odebrania wezwania tj. 26 stycznia 2022 r., przysłał uzupełnienie wniosku, poprzez wskazanie, że wartość finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart na zakup posiłków profilaktycznych i napojów bezalkoholowych stanowi przychów dla uprawnionych pracowników.

Opis zdarzenia przyszłego (Przedsiębiorcy]:

Przedsiębiorca zatrudnia między innymi pracowników w warunkach szczególnie uciążliwych zarówno pod ziemią jak i na powierzchni.

Przedsiębiorca na mocy art. 232 Kodeksu pracy (dalej: k.p.) zobowiązany jest do zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, posiłków profilaktycznych oraz napojów zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków oraz napojów (dalej: Rozporządzenie). Zgodnie z Rozporządzeniem stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje oraz szczegółowe zasady ich wydawania, ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. Uzgodnienia mają dotyczyć również sytuacji szczególnych, tj. przypadku gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych. Obowiązek wynikający z Rozporządzenia ze względu na zróżnicowanie stanowisk i charakteru wykonywanej pracy jest realizowany poprzez wydawanie bonów żywieniowych uprawnionym pracownikom w formie bonów żywieniowych.

Przedsiębiorca wskazuje, że stanowiska pracy uprawniające do otrzymywania posiłków oraz napojów zostały zatwierdzone przez Reprezentatywny Związek Zawodowy poprzez podpisanie regulaminu wynagradzania oraz regulaminu pracy. Po skierowaniu pisma przez Reprezentatywny Związek Zawodowy Przedsiębiorca zamierza wprowadzić docelowo wydawanie kart na posiłki profilaktyczne i napoje w miejsce wydawania bonów żywieniowych jak również zamierza utrzymać obowiązek wydawania posiłków profilaktycznych. Pracownicy uprawnieni do otrzymywania posiłków profilaktycznych i napojów otrzymaliby kartę na posiłki profilaktyczne (lub artykuły spożywcze) i napoje (dalej: Karta). Wystawcą Karty byłby zewnętrzny podmiot (dalej: Wystawca), z którym Przedsiębiorca nawiązałby współpracę. Uprawniony pracownik otrzymałby Kartę, która miałaby określony z góry termin ważności. Karta byłaby wydana uprawnionemu pracownikowi na czas określony. Kolejna Karta wydana byłaby tuż przed upływem ważności wcześniej wydanej Karty. W przypadku zagubienia Karty, uprawnionemu pracownikowi zostanie wydana ponownie Karta. Środki, które zasilą karty pozostaną własnością Przedsiębiorcy. Wystawca zapewni, że uprawniony pracownik nie będzie miał możliwości wypłacenia środków znajdujących się na Karcie zarówno w bankomacie, w formie cash-back, w placówkach Wystawcy czy w jakiejkolwiek innej formie.

Ponieważ Przedsiębiorca ma zapewnić gotowe posiłki lub artykuły spożywcze umożliwiające przygotowanie przez pracownika samodzielnie posiłku a także napoje, Wystawca zagwarantuje możliwość płatności Kartą jedynie w punktach handlowych, których główną działalnością jest sprzedaż ogólnospożywcza oraz w punktach gastronomicznych lub cateringowych. Wskazanie lub ograniczenie typów punktów handlowych, gastronomicznych i cateringowych będzie odbywało się przy wykorzystaniu kodu - (...) - czterocyfrowego oznaczenia przypisanego przedsiębiorstwu działającemu w danej branży. Wystawca wprowadzi na Karcie oznaczenie, że uprawnia ona do nabycia posiłków profilaktycznych (posiłków lub artykułów spożywczych) oraz napojów (bezalkoholowych). Przedsiębiorca wprowadzi dodatkowo zasady dotyczące korzystania z Kart na posiłki profilaktyczne i napoje, które pracownicy będą zobowiązani zaakceptować i przestrzegać.

W związku z przedstawionym zdarzeniem przyszłym Przedsiębiorca zwraca się z następującym zapytaniem:

Czy przekazywane pracownikom, celem wywiązania się przez Przedsiębiorcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów, Karty mogą być traktowane jako inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych określone w § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, a tym samym wartość finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne dla tych pracowników?

Stanowisko Przedsiębiorcy:

W opinii Przedsiębiorcy przekazywane pracownikom, celem wywiązania się przez Przedsiębiorcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów, Karty mogą być traktowane jako inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych określone w § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, a tym samym wartość finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne dla tych pracowników.

UZASADNIENIE własnego stanowiska Przedsiębiorcy w sprawie:

Przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych zgodnie z art. 232 k.p. Przedsiębiorca zatrudnia pracowników w warunkach szczególnie uciążliwych zarówno na stanowiskach na powierzchni jak i pod ziemią, stąd w świetle powyższego z mocy prawa jest zobowiązany uprawnionym pracownikom zapewnić nieodpłatnie posiłki profilaktyczne I napoje.

Jednocześnie jeżeli pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy łub ze względów organizacyjnych, w myśl § 2 ust. 2 Rozporządzenia, wydanego na podstawie art. 232 k.p., może zapewnić w czasie pracy: - korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych, - przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymywanych produktów.

Przedsiębiorca rozważa wprowadzenie zmian do dotychczasowych zasad wywiązywania się z obowiązków zapewnienia uprawnionym pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów. Przedsiębiorca chciałby, aby uprawnieni do otrzymywania posiłków profilaktycznych i napojów pracownicy Spółki otrzymywaliby Karty, które Przedsiębiorca będzie okresowo zasilał uprawnionym pracownikom do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów. Uprawniony pracownik będzie mógł w ten sposób nabyć posiłek profilaktyczny lub napoje w punktach handlowych, których główną działalnością jest sprzedaż ogólnospożywcza oraz w punktach gastronomicznych lub cateringowych.

Mając na uwadze powyższe Przedsiębiorca wskazuje, iż zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika, stanowi jego przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Niemniej jednak, w świetle postanowień § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (dalej: Rozporządzenie ZUS), podstawy wymiaru składek nie stanowi wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radą Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych. Z powyższego wynika, że warunkiem skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w § 2 pkt 6 Rozporządzenia ZUS w analizowanych okolicznościach, tj. mając na uwadze niemożność zapewnienia przez Przedsiębiorcę uprawnionym pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów we własnym zakresie, jest otrzymywanie przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych.

Według Słownika Języka Polskiego wydawnictwa PWN bonem jest "dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sum pieniężnych lub usług", natomiast talonem jest "kupon upoważniający do otrzymania lub zakupu czegoś".

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Przedsiębiorcy, w analizowanych okolicznościach Karty, na podstawie których uprawnieni pracownicy będą otrzymywali posiłki, artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe będą mogły zostać uznane w szczególności za inny dowód uprawniający, do otrzymania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych, gdyż w istocie Karty te uprawniałyby właśnie do zakupu przy ich użyciu posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych. W ocenie Przedsiębiorcy, zastosowanie w § 2 pkt 6 Rozporządzenia ZUS otwartego katalogu dowodów, uprawniających do otrzymania napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych wynika między innymi ze świadomości ustawodawcy z dynamiki postępu technologicznego i zmieniających się warunków gospodarczo-biznesowych. Dodatkowo, w ocenie Przedsiębiorcy za uznaniem Kart za inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów w myśli § 2 pkt 6 Rozporządzenia ZUS przemawiają poniższe okoliczności:

- Pracownik uprawniony do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów, który otrzyma od Przedsiębiorcy Kartę nie będzie mógł swobodnie nią dysponować, ponieważ Karta ma ograniczoną funkcjonalność,

- Pracownik nie będzie mógł uzyskać dostępu do środków pieniężnych zasilających Kartę tj. nie wypłaci środków pieniężnych w bankomacie, w banku czy to też poprzez usługę cash-back,

- Karty nie dają pracownikom prawa własności do środków finansowych, którymi są zasilane, a więc środki te pozostają własnością Przedsiębiorcy,

- Pracownik będzie miał możliwość nabycia posiłków profilaktycznych (posiłków lub artykułów spożywczych) i napojów jedynie w określonym typie placówek (sklepy spożywcze, piekarnie, sklepy mięsne, rybne, restauracje, bary itp.).

Biorąc zatem pod uwagę powyższe w ocenie Przedsiębiorcy wydawane przez niego Karty będą spełniały przesłanki § 2 pkt 6 Rozporządzenia ZUS tj. będą innymi dowodami uprawniającymi do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych.

W związku z powyższym zdaniem Przedsiębiorcy uprawnione będzie zastosowanie zwolnienia określonego w treści § 2 pkt 6 Rozporządzenia ZUS w odniesieniu do wartości otrzymanych Kart przekazywanych pracownikom celem wywiązania się przez Przedsiębiorcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów. Spełnione są bowiem wszystkie przesłanki powyższego artykułu tzn.:

Przedsiębiorca jest zobowiązany z mocy prawa, z uwagi na przepisy o bezpieczeństwie i higienie pracy, do zapewnienia pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów,

Przedsiębiorca pomimo ciążącego na nim obowiązku nie ma możliwości wydania pracownikom tych posiłków i napojów ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracowników pracy i ze względów organizacyjnych,

Przedsiębiorca zamierza wywiązać się z ciążącego na nim obowiązku zapewnienia uprawnionym pracownikom posiłków, artykułów spożywczych, napojów bezalkoholowych przez wydanie innych dowodów (tj. Kart) uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych.

Na potwierdzenie prawidłowości prezentowanego powyżej stanowiska Przedsiębiorca pragnie powołać się na treść wydanej przez ZUS interpretacji z dnia 7 sierpnia 2015 r. o sygn. WPI/200000/43/840/2015, gdzie wskazuje się na otwarty katalog dokumentów: "Wydawanie bonów, talonów, kart etc., umożliwiających otrzymanie za nie produktów spożywczych, przewidziane jest wyłącznie w przypadku, gdy pracodawca z mocy prawa, z uwagi na przepisy o bezpieczeństwie i higienie pracy, zobowiązany jest do zapewnienia pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów." Stąd Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wartości finansowanych przez spółkę kart w przypadku, gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych, pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Podobne stanowisko przedstawił ZUS z interpretacji z 12 lutego 2018 r., o sygn. WPI/200000/43/100/2018: "nie uwzględnia się w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości finansowanych przez Spółkę Kart w sytuacji, gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów bezalkoholowych, pomimo ciążącego no nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie procy na podstawie § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczególnych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe".

Przedsiębiorca uważa, że na otwarty katalog dokumentów uprawniających do zwolnienia § 2 pkt 6 Rozporządzenia ZUS wskazano również w interpretacji ZUS z dnia 7 maja 2014 r. o sygn. DI/100000/43/510/2014 gdzie wskazano na otwarty katalog dokumentów uprawniających do otrzymania np. posiłków "wydawanie bonów, talonów, kort etc., umożliwiających otrzymanie za nie produktów spożywczych, przewidziane jest wyłącznie w przypadku, gdy pracodawca z mocy prawa, z uwagi na przepisy o bezpieczeństwie i higienie pracy, zobowiązany jest do zapewnienia pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów w okresach zwiększonego wysiłku fizycznego lub pracy w określonym mikroklimacie."

Przedsiębiorca pragnie również powołać się na interpretację, wydaną co prawda na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, niemniej jednak odnoszą się do tematyki kart przedpłaconych, w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w ■ ■ z dnia 25 stycznia 2010 r. sygn. BP8II/1/415-826/09/BJ, organ wskazał, że: Jeżeli w momencie zasilenia karty - środki pieniężne, które sg przypisane tejże karcie stoją się własnością pracownika, to przekazane no zasilenie tych kart środki finansowe można uznać za świadczenie pieniężne Natomiast, jeżeli przedmiotowe korty przedpłacone nie dajg pracownikom prawa własności do środków finansowych, którymi sq zasilane, a więc środki te pozostają zawsze własnością pracodawcy, to należy karty te uznać za rodzaj znaku uprawniającego jedynie do wymiany ich na towary lub usługi."

Dodatkowo Przedsiębiorca wskazuje, że w dniu 3 września 2021 r. skierowała do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.

We wniosku postawiono następujące pytanie:

Czy przekazywane pracownikom, celem wywiązania się przez Przedsiębiorcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów, Karty mogą być traktowane jako inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych określone w art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT, a tym samym wartość finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart będzie stanowić przychód pracownika zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do obliczania, pobierania i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych ?

Zdaniem Przedsiębiorcy, przekazywane pracownikom, celem wywiązania się przez Przedsiębiorcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów, Karty mogą być traktowane jako inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych określonych w art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT, a tym samym wartość finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart będzie stanowić przychód pracownika zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do obliczania, pobierania oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnianym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych zgodnie z art. 232 k.p.,

Przedsiębiorca zatrudnia pracowników w warunkach szczególnie uciążliwych zarówno na stanowiskach na powierzchni jak i pod ziemią, stąd w świetle powyższego z mocy prawa jest zobowiązany uprawnionym pracownikom zapewnić nieodpłatnie posiłki profilaktyczne i napoje. Jednocześnie jeżeli pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych, w myśl § 2 ust. 2 rozporządzenia, wydanego na podstawie art. 232 k.p., może zapewnić w czasie pracy: - korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych, - przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych produktów.

Przedsiębiorca rozważa wprowadzenie zmian do dotychczasowych zasad wywiązywania się z obowiązków zapewnienia uprawnionym pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów. Przedsiębiorca chciałby, aby uprawnieni do otrzymywania posiłków profilaktycznych i napojów pracownicy Spółki otrzymywali jednorazowo Karty, które Przedsiębiorca będzie okresowo zasilał uprawnionym pracownikom do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów. Uprawniony pracownik będzie mógł w ten sposób nabyć posiłek profilaktyczny lub napoje w punktach handlowych, których główną działalnością jest sprzedaż ogólnospożywcza oraz w punktach gastronomicznych lub cateringowych.

Odnosząc powyższe do przepisów ustawy o PIT, należy wskazać, iż zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodami, z pewnymi wyjątkami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Z kolei w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o PIT za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Natomiast zakres obowiązków płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od osób, które uzyskały od płatnika przychody ze stosunku pracy reguluje art. 31 i 38 ustawy o PIT. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika od pracodawcy bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych.

Z powyższego wynika, że warunkiem skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT, w analizowanych okolicznościach, to jest mając na uwadze niemożność zapewnienia przez Przedsiębiorcę uprawnionym pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów we własnym zakresie, jest otrzymywanie przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych.

Według Słownika Języka Polskiego wydawnictwa PWN bonem jest "dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sum pieniężnych lub usług", natomiast talonem jest "kupon upoważniający do otrzymania lub zakupu czegoś".

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Przedsiębiorcy, w analizowanych okolicznościach Karty, na podstawie których uprawnieni pracownicy będą otrzymywali posiłki, artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe będą mogły zostać uznane w szczególności za inny dowód uprawniający do otrzymania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych, gdyż w istocie Karty te uprawniałyby właśnie do zakupu przy ich użyciu posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych.

W ocenie Przedsiębiorcy, zastosowanie w art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT otwartego katalogu dowodów, uprawniających do otrzymania napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych wynika między innymi ze świadomości ustawodawcy z dynamiki postępu technologicznego i zmieniających się warunków gospodarczo-biznesowych, Dodatkowo, w ocenie Przedsiębiorcy za uznaniem Kart za inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów w mysi art, 21 ust.

1 pkt 11b przemawiają poniższe okoliczności:

- pracownik uprawniony do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów, który otrzyma od Przedsiębiorcy Kartę nie będzie mógł swobodnie nią dysponować, ponieważ Karta ma ograniczoną funkcjonalność,

- pracownik nie będzie mógł uzyskać dostępu do środków pieniężnych zasilających Kartę tj. nie wypłaci środków pieniężnych w bankomacie, w banku czy też poprzez usługę cash-back, - Karty nie dają pracownikom prawa własności do środków finansowych, którymi są zasilane, a więc środki te pozostają własnością Przedsiębiorcy,

- pracownik będzie miał możliwość nabycia posiłków profilaktycznych (posiłków lub artykułów spożywczych) i napojów Jedynie w określonym typie placówek (sklepy spożywcze, piekarnie, sklepy mięsne, rybne, restauracje, bary it pj.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe, w ocenie Przedsiębiorcy wydane przez niego Karty będą spełniały przestanki art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT tj. będą innymi dowodami uprawniającymi do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych.

W związku z powyższym zdaniem Przedsiębiorcy uprawnione będzie zastosowanie zwolnienia określanego w treści art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT w odniesieniu do wartości otrzymywanych Kart przekazywanych pracownikom celem wywiązania się przez Przedsiębiorcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów.

Spełnione są bowiem wszystkie przesłanki powyższego artykułu, tzn.:

- Przedsiębiorca jest zobowiązany z mocy prawa, z uwagi na przepisy o bezpieczeństwie i higienie pracy, do zapewnienia pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów,

- Przedsiębiorca pomimo ciążącego na nim obowiązku nie ma możliwości wydania pracownikom tych posiłków i napojów ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracowników pracy i ze względów organizacyjnych,

- Przedsiębiorca zamierza wywiązać się z ciążącego na nim obowiązku zapewnienia uprawnionym pracownikom posiłków, artykułów spożywczych, napojów bezalkoholowych przez wydanie innych dowodów (tj. Kart) uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych.

Na potwierdzenie prawidłowości prezentowanego powyżej stanowiska Przedsiębiorca powołał interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 października 2018 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.445.2018.1.RR, z dnia 22 marca 2018 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.68.2018.l.DS, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 3 grudnia 2015 r. sygn. IPTPB2/4511-555/15-2/Kr, Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 7 lutego 2012 r. sygn. ITPB2/415-1003/11/ENB, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 25 stycznia 2010 r. sygn, BPBII/1/415-826/09/BJ.

Ponadto gdyby Przedsiębiorca miał możliwość wydawania zamiast bonów (i innych dowodów) bezpośrednio profilaktycznych posiłków lub napojów w tym artykułów spożywczych, z których pracownicy samodzielnie przyrządzaliby sobie profilaktyczne posiłki zastosowanie miałby bezpośrednio przepis art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy.

Przedsiębiorca wskazuje, że ustawodawca celowo wprowadził możliwość zwolnienia wartości bonów (i innych dowodów) obok samego zwolnienia posiłków profilaktycznych. Zaproponowanie poprawki do ustawy o PIT poprzez dodanie do katalogu zwolnień z PIT w art. 21 "wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych oraz artykułów spożywczych w przypadku, gdy pracodawca pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania posiłków i napojów bezalkoholowych" zaproponowano w trakcie prac Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym "Przedsiębiorczość- Rozwój-Praca" na posiedzeniu tej komisji w dniu 2 lipca 2002 r.

Ze stenogramu tego posiedzenia wynika, że zmianę tę wprowadzono poprawką nr 9 do ustawy o PIT poprzez dodanie po wyrazach " obuwia własnego zamiast roboczego" dodaje się wyrazy "oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych □ raz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych".

Z treści stenogramu wynika, że "poprawki uwzględniają sytuacje, w których pracodawca nie ma możliwości dostarczenia w trakcie pracy, ze względów technicznych posiłków. Dotyczy to zwłaszcza kopalń i hut. W tym przypadku zwolnieniem powinien być objęty także talon, bon, kupon lub inny dowód uprawniający do samodzielnego zakupu artykułów spożywczych przez samego pracownika, z których ten samodzielnie sporządzi posiłek".

Przedsiębiorca pragnie wskazać, że prawidłowość stanowiska Przedsiębiorcy potwierdzają również liczne interpretacje m Jn.:

- z dnia 10 października 2018 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.445.2018.1.RR,

- z dnia 27 września 2018 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.407.2018.2.MS,

- z dnia 4 grudnia 2017 r. sygn. 011S-KDIT2-2.4011.303.2017.2.RS, z dnia 22 marca 2018 r., sygn. 0113-KD1PT2-3.4011.68.2O18.1.DS, - z dnia 4 sierpnia 2017 r. sygn. O113-KDIPT2-3.401159.20173.MK.

Jak wskazano przykładowo w interpretacji z dnia 4 grudnia 2017 r. sygn. 0115-KDIT2' 2.4011.303.2017.2.R5 "Stosownie do art. 21 ust, 1 pkt 11b ww. ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika od pracodawcy bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych. Zwolnienie przedmiotowe wynikające z zacytowanego wyżej przepisu można zastosować zatem do wydawanych bonów żywieniowych tylko wówczas, jeżeli do wydawania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych zobowiązują pracodawcę przepisy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy i jednocześnie ze względu na różne okoliczności nie ma on możliwości zrealizowania takich obowiązków".

Przedsiębiorca uważa, że powyższy warunek jest spełniony.

Wydawane przez Przedsiębiorcę pracownikom Karty będą uprawniały pracownika do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych w celu wywiązania się przez Przedsiębiorcę z ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisowo bezpieczeństwie i higienie pracy.

Przedsiębiorca będzie wydawać uprawnionym pracownikom Karty ponieważ pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydawania wszystkim uprawnionym pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych. Karty te będą uprawniały do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych i napojów.

Reasumując, w opinii Przedsiębiorcy przekazywane pracownikom, celem wywiązania się z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów, Karty mogą być traktowane jako inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych określone art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT, a tym samym wartość finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart będzie stanowić przychód pracownika zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do obliczania i pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłacania ich we właściwym terminie na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Interpretacją indywidualna z dnia 6 grudnia 2021 r. stwierdzono, że stanowisko Przedsiębiorcy w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

W uzasadnieniu wskazano, że zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści przywołanego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 tej ustawy źródło przychodów stanowi stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9,10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody, należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Biorąc powyższe pod uwagę, do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które pracownik otrzymał w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot "w szczególności" oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

Jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy, wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców (art. 12 ust. 2 ww. ustawy). Natomiast wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych - ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b (art. 12 ust. 3 tej ustawy).

Na podstawie art. 11 ust. 2 ww. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania,

W myśl art. 11 ust. 2a powyższej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika - o czym stanowi art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Według art. 21 ust. 1 pkt 1lb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika od pracodawcy bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych.

W tym miejscu Przedsiębiorca podkreśla, źe korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji, Wszelkie zwolnienia podatkowe są bowiem odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym wypadku stosowanie wykładni rozszerzającej, jak i zawężającej,

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na względzie także art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Oz. U. Nr 78 poz. 483 ze zmj, zgodnie z którym każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy, co wynika z art, 217 Konstytucji.

Tym samym, każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania (w tym także ulga podatkowa) nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Ustawodawca w art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz, U. z 2020 r. poz₊ 1320 z późn. zm.), nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednich posiłków i napojów ze względów profilaktycznych.

Rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania, które powinny spełnić, a także przypadki i warunki ich wydawania określają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. ₊ z 1996 r. Nr 60 poz. 279 z późn. zm.).

W myśl § 1 ww. rozporządzenia, pracodawca zapewnia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie:

Stosownie do § 2 ust. 2 ww. rozporządzenia, pracodawca zapewnia pracownikowi możliwość spożycia posiłku w czasie pracy w inny sposób niż wydanie jednego dania gorącego, w szczególności przez przekazanie produktów umożliwiających przygotowanie posiłku we własnym zakresie lub bonów, talonów, kuponów oraz innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie takich produktów lub posiłku, jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych nie ma możliwości wydawania pracownikowi posiłku w tej formie.

Z kolei § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia stanowi, że pracodawca zapewnia posiłki pracownikom wykonującym prace:

Stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje, oraz szczegółowe zasady ich wydawania, a także warunki uzasadniające zapewnienie posiłków w sposób, o którym mowa w § 2 ust. 2, ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa - pracodawca po uzyskaniu opinii przedstawicieli pracowników (§ 5 rozporządzenia w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów).

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust, 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a-o czym stanowi art. 38 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przystępując do oceny skutków podatkowych związanych z przyznaniem przez Przedsiębiorcę uprawnionym pracownikom kart na posiłki profilaktyczne zauważyć należy, że ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 1lb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprost wskazuje, że wartość otrzymanych przez pracownika od pracodawcy bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych - objęta jest zwolnieniem przedmiotowym.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w opisanej we wniosku sytuacji, gdy na podstawie wydanych pracownikom kart na posiłki profilaktyczne nie będzie możliwości nabycia towarów niemających charakteru posiłków profilaktycznych to wartość finansowanych i przekazywanych przez Spółkę pracownikom kart - celem wywiązania się przez Nią z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy - będzie stanowiła dla pracowników przychód ze stosunku pracy. Przychód ten będzie jednak zwolniony od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1lb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, na Spółce nie będzie ciążył obowiązek obliczania, pobierania w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wydawanych kart na posiłki profilaktyczne na podstawie art. 31 i art. 38 ust, 1 tej ustawy.

Reasumując, w opinii Przedsiębiorcy przekazywane pracownikom, celem wywiązania się przez Przedsiębiorcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów, Karty mogą być traktowane jako inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych określone w § 2 pkt 6 Rozporządzenia ZUS, a tym samym wartość finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne dla tych pracowników.

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego: *

Zagadnienia dotyczące ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).

Przepis art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy stanowi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Stosownie do art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez przychód należy rozumieć - przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Natomiast za przychody ze stosunku pracy, stosownie do ustawy o podatku dochodowym os osób fizycznych, uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle określonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo wskazanym zakresie, gdyż sprawy te w myśl przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład dokonał interpretacji przepisów sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Przedsiębiorcy w opisie zdarzenia przyszłego złożonego wniosku, że opisane świadczenie w postaci karty do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów bezalkoholowych, będzie stanowiło dla pracownika przychów ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powołane powyżej rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. zawiera katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emertytalne i rentowe. W powyższym katalogu zwartym w § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia mieszczą się wartości świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych.

Zgodnie z art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320) pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Zakres obowiązków pracodawcy związany z zapewnieniem tego rodzaju świadczeń, który został uzależniony od uciążliwości pracy pracownika (np. wielkości wysiłku fizycznego, temperatury czy miejsca wykonywania pracy), jak również rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania, jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania, zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279). W § 2 ust. 2 powołanego rozporządzenia, wskazano, że pracodawca zapewnia pracownikowi możliwość spożycia posiłku w czasie pracy w inny sposób niż wydanie jednego dania gorącego, w szczególności przez przekazanie produktów umożliwiających przygotowanie posiłku we własnym zakresie lub bonów, talonów, kuponów oraz innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie takich produktów lub posiłku, jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych nie ma możliwości wydawania pracownikowi posiłku w tej formie.

Należy również podkreślić, że stosownie do zapisów § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. pracownikom nie przysługuje ekwiwalent pieniężny za posiłki e i napoje.

W świetle powyższego jeżeli profilaktyczne posiłki i napoje są przyznane pracownikom na podstawie omawianego rozporządzenia, to wartość tych świadczeń nie należy uwzględniać w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Nie stanowią również podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przyznane pracownikom bony, talony, kupony lub inne dowody uprawniające do otrzymania tych świadczeń, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych. W przypadku jednak, gdy pracodawca wypłaci pracownikom ekwiwalent pieniężny z tego tytułu, obowiązany jest doliczyć wypłacone pracownikom kwoty do ich podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Z treści wniosku z 3 stycznia 2022 r., uzupełnionego pismem z 1 lutego 2022 r. wynika, że przedsiębiorca jako pracodawca z mocy prawa, z uwagi na przepisy o bezpieczeństwie i higienie pracy, zobowiązany jest do zapewnienia pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów Przedsiębiorca ze względu na rodzaj wykonywanej pracy przez pracowników lub warunków organizacyjnych nie dysponuje odpowiednim zapleczem i nie ma możliwości wydawania pracownikom posiłków profilaktycznych oraz napojów we własnym zakresie.

W konsekwencji, celem wywiązania się z ciążących w tym zakresie na nim obowiązków, zamierza przekazać uprawnionym pracownikom Karty upoważniające do otrzymania posiłków profilaktycznych (lub artykuły spożywcze) i napojów. Jednocześnie Przedsiębiorca stwierdził, że wartość finansowanych Kart na zakup posiłków profilaktycznych i napojów bezalkoholowych stanowi przychód dla uprawnionych pracowników.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że Przedsiębiorca będzie uprawniony do skorzystania z prawa wynikającego z § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w myśl którego podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych.

Stanowisko Zakładu:

Uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym 3 stycznia 2022 r. opis zdarzenia przyszłego, własne stanowisko Przedsiębiorcy oraz obowiązujące przepisy prawa Zakład uznaje ze prawidłowe stanowisko w sprawie nieuwzględniania w podstawie wymiaru składek wartości finansowanych przez Przedsiębiorcę Kart upoważniających do otrzymania posiłków profilaktycznych (lub artykuły spożywcze) i napojów w przypadku, gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych, pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów □ bezpieczeństwie i higienie pracy.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.