WPI/200000/43/23/2019 - Możliwość ustalenia w bieżącym roku kalendarzowym najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie art. 18c u.s.u.s.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r., - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odnosząc się do stanowiska przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 8 stycznia 2019 r. przez prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą: (...) uznaje za prawidłowe stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie możliwości ustalenia w bieżącym roku kalendarzowym najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na zasadach wynikających z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W dniu 8 stycznia 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Powyższy wniosek został uzupełniony w zakresie formalnym pismem z 4 lutego 2019 r.

Wnioskodawczyni w treści złożonego wniosku poinformowała, że prowadzi działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG, świadcząc m.in. usługi prawnicze. W potocznym rozumieniu można wskazać, że wykonuje wolny zawód. Z podatku dochodowego od osób fizycznych rozlicza się na zasadach właściwych dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Wnioskodawczyni powzięła wątpliwość, czy od 1 stycznia 2019 r. ma możliwość korzystać z przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą na mniejszą skalę (Dz. U. z 2018 r. poz. 1577)?

Wnioskodawczyni przedstawiła własne stanowisko w sprawie. W ocenie Wnioskodawczyni tak. Przy czym Wnioskodawczyni ma wątpliwość. Zgodnie z art. 18c ust. 13 pkt 3 zmienionej nowelizacją ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, preferencyjnych przepisów nie stosuje się do osób, które w poprzednim roku kalendarzowym także prowadziły pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-5 usus. Tam zaś mowa, że (art. 8 ust. 6 pkt 3 lit. b) za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu, z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni można więc traktować Wnioskodawczynię również jako osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu, która opodatkowuje się w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przedsiębiorca. Jednocześnie Wnioskodawczyni wskazała, że infolinia ZUS informuje, że ograniczenie, które wywołuje jej wątpliwości tyczy się tylko wolnych zawodów w rozumieniu art. 88 k.s.h., dodatkowo zgłoszonych z kodem do ubezpieczenia społecznego 054000 i nieposiadających zarejestrowanej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni ma wątpliwość w jaki sposób zatem rozumieć wyłącznie dot. wolnych zawodów, kto wykonuje w tym rozumieniu wolny zawód (gdzie jest jakiś katalog). Czy wyłączony z możliwości korzystania ze wspomnianej preferencji będzie np. radca prawny, adwokat, architekt, czy lekarz prowadzący działalność gospodarczą?

Ponadto w piśmie z dnia 4 lutego 2019 r., stanowiącym odpowiedź na wezwanie z dnia 14 stycznia 2019 r. o uzupełnienie opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji złożonym w dniu 8 stycznia 2019 r. Wnioskodawczyni wskazała, że:

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Dodatkowo Zakład wskazuje, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.

Powyższe oznacza, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do opisu stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Wynika to z faktu braku możliwości negowania przez Zakład okoliczności i stwierdzeń podanych przez Przedsiębiorcę we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji w zakresie opisu stanu faktycznego. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez Wnioskodawcę, obciąża więc jedynie przedsiębiorcę.

Zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom społecznym, obowiązku opłacania składek i ustalania podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia regulowane są za pośrednictwem ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Stosownie do treści art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych.

Odnosząc się do przedstawionych we wniosku o indywidualną interpretację złożonym w dniu 8 stycznia 2019 r., uzupełnionym pismem z 4 lutego 2019 r. wątpliwości.

Wnioskodawczyni wskazać należy, co następuje:

Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszły w życie zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wprowadzone ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą na mniejszą skalę (Dz. U. z 2018 r. poz. 1577), inaczej zwana ustawą o tzw. "małym ZUS". Dodano do ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych art. 18c, który określa nowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne niektórych osób prowadzących działalność gospodarcza, które spełniają warunki określone w ustawie.

Zgodnie z art. 18c ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, których roczny przychód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku, uzależniona jest od tego przychodu.

W świetle powyższego, najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą będzie uzależniona od uzyskanego przychodu z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym, który nie może przekroczyć trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku (za 2018 r. limit ten wynosi 63.000 zł).

W myśl art. 18c ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych najniższa podstawa wymiaru składek, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku. Oznacza to, iż najniższa podstawa wymiaru składek na dany rok (np. 2019 r.) nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w tym samym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na ten sam rok.

Przy czym najniższa podstawę wymiaru składek, o której mowa w art. 18c ust. 1 ustawy osoba prowadząca działalność gospodarczą ustala na dany rok kalendarzowy (art. 18c ust. 3 ustawy). Jednocześnie, w art. 18c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ustawodawca enumeratywnie wymienił okoliczności wyłączające możliwość skorzystania w danym roku przez ubezpieczonych o których mowa w art. 18c ust. 1 z nowych zasad ustalania najniższej podstawy wymiaru składek. Zatem, przepisy art. 18c nie mają zastosowania do osób, które lub do których:

Podkreślić należy, że powołany powyżej art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadzający nowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dotyczy wyłącznie tych ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy tj. prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. działalnością gospodarcza jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

Z treści złożonego w dniu 8 stycznia 2019 r. wniosku, uzupełnionego pismem z dnia 4 lutego 2019 r. wynika, że Wnioskodawczyni świadczy usługi prawnicze, wyłącznie w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, o której mowa w powołanym powyżej art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji, do Wnioskodawczyni znajduje zastosowanie art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadzający nowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 18c ust. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą spełniająca warunki ustawowe do ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na zasadach określonych w art. 18c ust. 1-3 ustawy może zrezygnować z tego uprawnienia. Za rezygnację z uprawnienia będzie uważane niedokonanie przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą zgłoszenia z kodem właściwym dla osób korzystających z uprawnienia do ubezpieczeń społecznych, w terminie 7 dni od dnia zaistnienia zmiany, zgodnie z art. 36 ust. 13 i 14 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dniem zaistnienia zmiany będzie w przypadku Wnioskodawczym pierwszy stycznia 2019 r. tj. dzień w którym weszły w życie zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez dodanie art. 18e. Niedokonanie tej zmiany (niezłożenie zgłoszenia z kodem właściwym dla osób korzystających z uprawnienia) w terminie 7 dni będzie traktowane jako rezygnacja z uprawnienia.

Mając na uwadze obowiązujący stan prawny, przedstawiony stan faktyczny, stanowisko w sprawie, w szczególności wskazanie przez Wnioskodawczynię, że spełnia warunki, o których mowa w art. 18c ust. 1-3 ustawy uprawniające do skorzystania w roku 2019 z nowych zasad ustalania najniższej podstawy wymiaru składek i oświadczenie, iż w sytuacji Wnioskodawczym nie zachodzi żadna z okoliczności wyłączających możliwość skorzystania przez Wnioskodawczynię w roku 2019 z nowych zasad ustalania najniższej podstawy wymiaru składek, które zostały enumeratywnie wymienione w art. 18c ust. 11 pkt. 1)-5) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 8 stycznia 2019 r., uzupełnionym pismem z 4 lutego 2019 r. przez przedsiębiorcę: (...) sprawie możliwości.

ustalenia w bieżącym roku kalendarzowym najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na zadach wynikających z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust, 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.