WPI/200000/43/219/2019 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 25 lutego 2019 r. przez Pana (...) w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W dniu 25 lutego 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Pana) wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców. Powyższy wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawcę pismem z 11 marca 2019 r. (doręczonym do Oddziału w dniu 12 marca 2019 r.).

Wnioskodawca poinformował, że dotychczas pracował w firmie (...) na stanowisku Sprzedawca. Do obowiązków Wnioskodawcy należało: dobieranie części (...) z katalogów i sprzedaż ich klientom, odbieranie telefonów od klientów detalicznych i hurtowych celem wypisania potrzebnych części oraz obsługa klientów na oddziale firmy. Od lutego 2019 r. Wnioskodawca założył własną działalność gospodarczą i świadczy usługi na rzecz byłego pracodawcy jako Kierownik. Obowiązki Przedsiębiorcy są zupełnie różne od poprzednich, należą do nich: zarządzanie oddziałem itp.

Dodatkowo w piśmie z 11 marca 2019 r. Wnioskodawca oświadczył, że w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadził pozarolniczej działalności. Działalność gospodarczą podejmuje po raz pierwszy. Ponadto w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca nie wykonuje i nie będzie wykonywać na rzecz byłego pracodawcy czynności wchodzących w zakres prowadzonej działalności gospodarczej, które przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy.

W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem, czy w zaistniałej sytuacji może skorzystać z ulgi ZUS z kodem 0540, a następnie z kodem 0570.

Przedsiębiorca uznał, że z uwagi na fakt wykonywania całkiem innych obowiązków i zadań podczas umowy o prace do obecnie wykonywanej działalności, ma prawo do skorzystania z ulgi z kodem 0540 oraz następnie z ulgi z kodem 0570.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zauważyć należy, że we wniosku z 22 lutego 2019 r. Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem dotyczącym dwóch odrębnych zagadnień dotyczących możliwości: niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej na podstawie art. 18 ustawy - Prawo przedsiębiorców (kod tytułu: 0540) oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia na podstawie art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (kod tytułu: 0570). Wobec powyższego w niniejszej decyzji Organ odniósł się zgodnie z zawartym w piśmie z 11 marca 2019 r. wskazaniem Wnioskodawcy do prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru, o której mowa w art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, natomiast w zakresie drugiego z zagadnień proceduje odrębnie.

Zakład wskazuje, że wydając decyzję interpretacyjną dokonuje wyłącznie interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne, nigdy zaś w ramach tego postępowania nie rozstrzyga konkretnej sprawy administracyjnej, w szczególności sprawy spornej ani też nie ustanawia praw i obowiązków. Wydając indywidualną interpretację Organ dokonuje analizy opisanego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa w zakresie wskazanym w treści art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej. Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani dowodowego, opierając się na treści złożonego wniosku i okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę. Wobec powyższego, wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został wyłącznie co do zdarzenia przeszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek.

W myśl art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ustępu 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą skorzystać osoby, które: prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność a także wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Ponadto w przypadku korzystania przez przedsiębiorcę z uprawnień wynikających z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tzw. "ulga na start"), zgodnie z art. 18aa ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przepis art. 18a ust. 1 stosuje się również do przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, którzy kontynuują działalność gospodarczą po upływie okresu, o którym mowa we wskazanym art. 18 ust. 1. W takim przypadku okres 24 miesięcy kalendarzowych liczy się od dnia objęcia ubezpieczeniami na zasadach określonych w art. 18a ust. 1 i art. 36.

Zapisy art. 18a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych powodują, iż składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą opłacać osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 8 ust. 6 wskazanej ustawy, za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się: osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, twórcę i artystę, osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu: w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej oraz osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów ustawy z 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe.

Ponadto aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne jest również aby nie wykonywała na rzecz byłego pracodawcy w ramach działalności gospodarczej czynności tożsamych do uprzednio (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywanych w ramach stosunku pracy. Pod pojęciem "byłego pracodawcy" należy w tym przypadku rozumieć każdego pracodawcę, na rzecz którego praca była wykonywana dotychczas tj. przed dniem rozpoczęcia prowadzonej działalności, w tym pracodawcę, z którym prowadzący działalność nie rozwiązał umowy o pracę. Jeżeli przedsiębiorca wykonuje na rzecz byłego pracodawcy czynności, które choćby w części pokrywają się z czynnościami wykonywanym uprzednio w ramach stosunku pracy, warunek braku tożsamości czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy i działalności gospodarczej nie zostanie spełniony, skutkując brakiem możliwości opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Z treści wniosku z 22 lutego 2019 r. oraz pisma z 11 marca 2019 r. wynika, że Przedsiębiorca w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed rozpoczęciem prowadzenia opisanej działalności gospodarczej nie prowadził innej działalności pozarolniczej. Ponadto Wnioskodawca oświadczył, że w ramach działalności gospodarczej nie wykonuje i nie będzie wykonywać na rzecz byłego pracodawcy czynności wykonywanych uprzednio w ramach stosunku pracy. W świetle powyższego, w sytuacji wykonywania na rzecz byłego pracodawcy usług o odmiennym charakterze niż świadczone w ramach umowy o pracę, Wnioskodawca będzie uprawniony do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru ustalonej zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. w wysokości nie niższej niż 30% obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę) przez okres 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia tej działalności (lub od dnia objęcia tymi ubezpieczeniami w przypadku korzystania przez Przedsiębiorcę z uprawnień wynikających z art. 18 ustawy - Prawo przedsiębiorców).

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 3S ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.