WPI/200000/43/211/2016 - Uwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wartości świadczenia, które pracownik uzyskuje w związku z udostępnieniem mu przez spółkę samochodu służbowego do celów prywatnych nieodpłatnie lub za częściową odpłatnością.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 1 marca 2016 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/211/2016 Uwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wartości świadczenia, które pracownik uzyskuje w związku z udostępnieniem mu przez spółkę samochodu służbowego do celów prywatnych nieodpłatnie lub za częściową odpłatnością.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 19 lutego 2016 r. przez spółkę (...) w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wartości świadczenia, które pracownik uzyskuje w związku udostępnieniem mu przez Spółkę samochodu służbowego do celów prywatnych nieodpłatnie lub za częściową odpłatnością.

UZASADNIENIE

W dniu 19 lutego 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej pisemnej interpretacji przepisów prawa z których wynika obowiązek świadczenia przez Spółkę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, w szczególności obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od świadczonych na rzecz pracowników usług w zakresie umożliwiania pracownikom korzystania z przejazdów środkami lokomocji.

Wnioskodawca poinformował, iż jest spółką z siedzibą (...) prowadzącą działalność w Polsce. Wnioskodawca zatrudnia w Polsce pracowników, którym udostępnia możliwość korzystania z nieodpłatnych przejazdów środkami lokomocji, w ten sposób, ze są oni uprawnieni do wykorzystywania samochodów służbowych do celów prywatnych.

Spółka rozważa możliwość wprowadzenia częściowej odpłatności z tego tytułu, przy czym, możliwość korzystania z częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, polegającą na uprawnieniu do wykorzystywania samochodów służbowych do celów prywatnych uwarunkowana będzie ponoszeniem przez pracowników częściowej opłaty za usługę, której wysokość będzie ustalona przez Wnioskodawcę.

Jednocześnie, Spółka pragnie podkreślić, że kwota odpłatności ponoszona przez pracowników będzie w każdym przypadku niższa od ceny rynkowej za usługi najmu samochodów osobowych świadczonych przez podmioty prowadzące tego rodzaju działalność gospodarczą. Dodatkowo, Wnioskodawca wskazuje, że kwota odpłatności pracowników będzie każdorazowo niższa od kwoty wartości nieodpłatnego świadczenia przysługującemu pracownikowi z tytułu wykorzystania do celów prywatnych tj. (i) 250 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3, (ii) 400 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3. Wnioskodawca wskazuje, że uregulowania te zostały wprowadzone w art. 12 ust. 2c i 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 poz. 361 z późn. zm., dalej: "ustawa o p.d.o.f."), która weszła w życie dnia od 1 stycznia 2015 r.

Możliwość korzystania z nieodpłatnych przejazdów środkami lokomocji, a także szczegółowe zasady, w tym kwotę odpłatności (której wprowadzenie w przyszłości Spółka rozważa), oraz warunki wykorzystywania samochodów służbowych do celów prywatnych jako środka lokomocji reguluje oraz regulować będzie obowiązujący w Spółce regulamin dotyczący procedury samochodowej oraz zarządzenie wewnętrzne w sprawie ryczałtu za używanie samochodów służbowych w celach prywatnych. Nabywane świadczenia mają wyłącznie postać niepieniężną. Nie będzie możliwości uzyskania przez pracownika ekwiwalentu pieniężnego rzeczonych świadczeń.

Jednocześnie Wnioskodawca zaznacza, iż w przypadku udostępnienia pracownikowi świadczeń po cenie niższej od detalicznej, co do zasady wartość świadczeń, opłacanych przez pracodawcę stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o p.d.o.f. W przypadku zaś ponoszenia przez pracownika częściowej odpłatności za uzyskane świadczenie, wartość świadczenia ustalana jest zgodnie z art. 12 ust. 3 i art. 11 ust. 2a i ust. 2b ustawy o p.d.o.f. i stanowi różnicę pomiędzy ceną nabycia tego świadczenia uiszczoną przez pracodawcę a odpłatnością poniesioną przez pracownika. Podobnie jest w przypadku udostępniania możliwości korzystania z nieodpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Wnioskodawca podkreśla, że zgodnie z ustawą z 7 listopada 2014 r. o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej (Dz. U. z 2014 r. poz. 1662), która weszła w życie dnia 1 stycznia 2015 r. i wprowadziła art. 12 ust. 2c ustawy o p.d.o.f., w przypadku wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych, w sytuacji, w której wykorzystywanie to jest nieodpłatne lub częściowo odpłatne, przychodem pracownika jest odpowiednio kwota: 250 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3 lub kwota 400 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3, lub różnica pomiędzy właściwą ze wskazanych powyżej kwot a kwota odpłatności ponoszona przez pracownika. Tym samym, od 1 stycznia 2015 r. w przypadku nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego wykorzystywania przez pracowników samochodów służbowych do celów prywatnych po stronie pracownika powstaje przychód w wysokości odpowiadającej wartości nieodpłatnego świadczenia wskazanej w ustawie o p.d.o.f. lub wartości rzeczonego, nieodpłatnego świadczenia pomniejszonego o kwotę odpłatności ponoszą przez pracownika.

Spółka wskazała, że w chwili obecnej potrąca i odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne (tj. ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe), składki na ubezpieczenie zdrowotne, jak również składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od przychodu pracownika w wysokości odpowiadającej wartości nieodpłatnego świadczenia z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych.

W związku z powyższym Wnioskodawca jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne (tj.: ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe), składki na ubezpieczenie zdrowotne, oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zwrócił się z zapytaniem czy jest zobowiązany do potrącania składek na wyżej wymienione ubezpieczenia i fundusze od przychodu pracownika w wysokości odpowiadającej wartości nieodpłatnego świadczenia wskazanej w ustawie o p.d.o.f. pomniejszonej ewentualnie (tj. w przypadku ustanowienia odpłatności za rzeczone świadczenia) o kwotę odpłatności ponoszona przez pracownika?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

W ocenie Wnioskodawcy, nie jest on zobowiązany do potrącania składek na ubezpieczenia społeczne (tj. ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe) oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne, jak również składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, od przychodu pracownika w wysokości odpowiadającej wartości nieodpłatnego świadczenia wskazanej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych pomniejszonej ewentualnie o kwotę odpłatności ponoszoną przez pracownika.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, pracodawca jest płatnikiem, czyli podmiotem zobowiązanym do obliczenia, pobrania i odprowadzenia na rachunek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe), których podstawą obliczenia jest wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę wypłacane przez pracodawcę. Z kolei, zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy o finansowaniu opieki zdrowotnej, pracodawca jest również płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne, należnych od wynagrodzenia pracowników. Oznacza to, że Wnioskodawca, jako pracodawca, jest co do zasady zobowiązany do dopełnienia obowiązków związanych z uregulowaniem składek na ubezpieczenia społeczne i składek na ubezpieczenie zdrowotne należnych od wynagrodzeń pracowników.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych będących pracownikami i stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazuje, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. W konsekwencji, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe jest także przychód w rozumieniu przepisów podatkowych, uzyskany ze stosunku pracy. Jednocześnie art. 104 ustawy o promocji zatrudnienia stanowi, że składki na Fundusz Pracy ustalone są od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Analogiczny zapis w zakresie składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zawiera art. 29 ust. 1 ustawy o ochronie roszczeń. Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje z kolei art. 81 ust. 1 i ust. 6 ustawy o finansowaniu opieki zdrowotnej. Zgodnie z tymi przepisami, do ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, przy czym tak obliczoną podstawę obniża się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego.

Szczegółowy sposób ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy Rozporządzenia ws. podstawy wymiaru. Zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanym przypadku znajdzie zastosowanie § 2 ust. 1 pkt 26 wspomnianego rozporządzenia, zgodnie z którym z podstawy wymiaru składek wyłączone są "korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy regulaminów-wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowa odpłatnych przejazdów środkami lokomocji". Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, jeżeli pracodawca umożliwia pracownikowi korzystanie z bezpłatnych przejazdów środkami lokomocji (przykładowo poprzez umożliwienie korzystania z samochodów służbowych do celów prywatnych za częściową odpłatnością), to różnica pomiędzy ceną rynkową za usługi najmu samochodów osobowych świadczonych przez podmioty prowadzące tego rodzaju działalność gospodarczą a ewentualną częściową odpłatnością poniesioną przez pracownika nie jest wliczana do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią cytowanego przepisu, z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia korzystają przychody:

Zakres 1

a)

których uzyskanie wynika z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

b)

które przybierają postać niepieniężną,

c)

mają formę uprawnienia do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych towarów lub usług,

d)

które osiągane są przez pracowników pod warunkiem ponoszenia przez nich częściowej odpłatności za nabywane świadczenia

lub przychody:

Zakres 2

a)

których uzyskanie wynika z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

b)

które przybierają postać niepieniężną,

c)

polegające na korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Analizując przedstawiony stan faktyczny Spółka uznała, że wszystkie przesłanki, o których mowa w cytowanym wyżej przepisie, zarówno obejmujące Zakres 1 jak i Zakres 2 (które mają charakter rozłączny) zostaną spełnione,

Ad. Zakres 1 Wnioskodawca wskazuje, że w pierwszej kolejności zauważyć należy, że przewidziana możliwość korzystania z częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, w ten sposób, że pracownicy będą uprawnieni do wykorzystywania samochodów służbowych do celów prywatnych, regulowana będzie przez obowiązujący w Spółce regulamin dotyczący procedury samochodowej oraz zarządzenie wewnętrzne w sprawie ryczałtu za używanie samochodów służbowych w celach prywatnych. Jednocześnie warunkiem uzyskania świadczenia przez pracownika będzie poniesienie przez niego częściowej odpłatności. Z kolei świadczenia uzyskiwane przez pracowników, stanowiące dla nich przychód ze stosunku pracy w wysokości wskazanej w ustawie o p.d.o.f., będą miały wyłącznie postać niepieniężną (w szczególności możliwość korzystania z częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, w ten sposób, że będą oni uprawnieni do wykorzystywania samochodów służbowych do celów prywatnych) i będą świadczone przez pracodawcę po cenie niższej od ceny rynkowej za usługi najmu samochodów osobowych świadczonych przez podmioty prowadzące tego rodzaju działalność gospodarczą.

Ad. Zakres 2 Wnioskodawca podnosi, że jak wskazano w analizie warunków przewidzianych w Zakresie 1 przewidziana możliwość korzystania z nieodpłatnych i częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, w ten sposób, że pracownicy będą uprawnieni do wykorzystywania samochodów służbowych do celów prywatnych, regulowana będzie przez obowiązujący w Spółce regulamin dotyczący procedury samochodowej oraz zarządzenie wewnętrzne w sprawie ryczałtu za używanie samochodów służbowych w celach prywatnych i będzie mieć postać wyłącznie niepieniężną. Jednocześnie, świadczenie przekazywane przez Spółkę polega obecnie na korzystaniu z bezpłatnych przejazdów środkami lokomocji, a w przypadku wprowadzenia częściowej odpłatności będzie odpowiednio polegać na korzystaniu z częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Zgodnie bowiem z definicją środków lokomocji zawartą w Słowniku Języka Polskiego SJP, zgodnie z którą "środki lokomocji to - pojazdy lub zwierzęta służące przemieszaniu się". Tym samym, nie ma wątpliwości, że samochód służbowy spełnia definicję środka lokomocji.

Podsumowując, mając na uwadze powyższe zdaniem Wnioskodawcy nie jest on zobowiązany do potrącania składek na ubezpieczenia społeczne (tj. ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe), składki na ubezpieczenie zdrowotne, jak również składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, od przychodu pracownika w wysokości odpowiadającej wartości nieodpłatnego świadczenia wskazanej w ustawie o p.d.o.f. pomniejszonej ewentualnie o kwotę odpłatności ponoszoną przez pracownika. Ponadto Spółka wskazuje, że zaprezentowane powyżej stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 14 marca 2013 r. (sygn. IV U 2744/12), zgodnie z którym "w ocenie Sądu wszelkie korzyści materialne uzyskiwane przez pracowników na zasadach wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu z tytułu korzystania z odpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji nie wchodzą do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Oznacza to, że każde przysporzenie majątkowe, w tym także przychód uzyskiwany z tytułu udostępniania samochodu służbowego do celów służbowych pracownikom przez pracodawcę na podstawie aktów lub przepisów prawa pracy, podlegają wyłączeniu z podstawy wymiaru składek (§ 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia z 18 grudnia 1998 r.) jeśli wynikają z układów zbiorowych lub regulaminów wynagradzania."

Świadczenie takie bowiem, mając na uwadze art. 12 ust. 2a-2c o podatku dochodowym od osób fizycznych, mieści się w zakresie wyłączenia przewidzianego przepisem § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia MPiPS ws. szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe".

W związku powyższym. Wnioskodawca wnosi o udzielenie odpowiedzi na zapytanie sformułowane powyżej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie indywidualnej interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2236), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w ww. § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Natomiast, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Jednocześnie w myśl art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2015 poz. 149 z późn. zm.) oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 272 z późn. zm.) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Jednocześnie z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której Zakład jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez organ wskazanych przez Wnioskodawcę informacji dotyczących kwalifikacji przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W świetle obowiązujących przepisów, kwestia ta jest zagadnieniem należącym do zakresu działania organów podatkowych. Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na przedstawionej przez Wnioskodawcę w treści wniosku informacji w powyższym okresie.

Z treści wniosku złożonego w dniu 19 lutego 2016 r. wynika, że pracodawca udostępnia pracownikom nieodpłatnie samochody służbowe do korzystania również w celach prywatnych oraz rozważa możliwość wprowadzenia częściowej odpłatności z tego tytułu. Świadczenie uzyskiwane przez pracownika w związku z korzystaniem z samochodu służbowego stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości określonej w art. 12 ust. 2a i 2c tej ustawy.

Jednocześnie zgodnie z przywołanym przez Wnioskodawcę § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, określonych kategorii przychodów zawarte w § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi wyjątek od ogólnej zasady, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód, dlatego przepisy te powinny być interpretowane ściśle.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne korzystają wyłącznie te przychody, które wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu i przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne). W świetle powyższego, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą np. z przepisów o wynagradzaniu a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska korzyść, o której mowa ww. przepisie, wówczas gdy pracodawca dokona zakupu towarów, przedmiotów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr. Z treści powyższego przepisu wynika, że posługuje się on sformułowaniem "niektórych artykułów, przedmiotów lub usług". Oznacza to, że nie wszystkie świadczenie ze względu na swój charakter spełniają warunek korzyści, o którym mowa ww. przepisie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia. W sytuacji, gdy pracodawca umożliwia pracownikom korzystanie w celach prywatnych z samochodów służbowych, które są własnością pracodawcy lub pracodawca na mocy określonego stosunku prawnego jest uprawniony do korzystania z nich (a więc, których przedsiębiorca nie nabywa z przeznaczeniem udostępniania ich swoim pracownikom) nie można mówić o korzyściach, o których mowa w rozważanym przepisie. Należy zaznaczyć, że czym innym jest udostępnienie przez pracodawcę pracownikom po cenach niższych niż detaliczne określonych usług i towarów, które pracodawca nabywa z wyraźnym przeznaczeniem na ten cel, a czym innym udostępnienie składników własnego majątku (czy też środków trwałych) służących do wykonywania działalności gospodarczej. Jednocześnie, fakt zawarcia w wewnętrznych aktach prawnych (tu: obowiązującym w Spółce regulaminie dotyczącym procedury samochodowej oraz zarządzeniu wewnętrznym w sprawie ryczałtu za używanie samochodów służbowych w celach prywatnych) zapisów o ponoszeniu przez pracownika częściowej odpłatności za korzystanie z samochodu służbowego do celów prywatnych nie może stanowić przesłanki przesądzającej o uznaniu, iż pracodawca zapewnia pracownikowi korzyść, o której mówi wskazany powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia.

Równocześnie, należy zaznaczyć, że udostępnienie pracownikom (bezpłatnie lub za częściową odpłatnością) samochodu służbowego nie może być również uznane za "przejazdy środkami lokomocji" (jakimi według Wnioskodawcy są samochody służbowe) w rozumieniu przepisu § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Pod wskazanym pojęciem należy rozumieć zorganizowaną i usystematyzowaną formę przemieszczania się (np. zapewnienie biletu lotniczego, czy też każdorazowe dowożenie prezesa, dyrektora samochodem służbowym do pracy, korzystanie z transportu publicznego na podstawie przekazanych przez pracodawcę biletów, dowóz pracowników do pracy pojazdem należącym do pracodawcy), a nie udostępnienie pracownikowi do swobodnego używania środka lokomocji (tu: samochodu służbowego).

Jednocześnie, jak słusznie zauważył Wnioskodawca zgodnie z art. 17 ust. 1 i 2 w zw. z art. 46 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne za ubezpieczonych, o których mowa w art. 16 ust. 1-3, 5, 6 i 9-12, m.in. za osoby pozostające w stosunku pracy, w stosunku służbowym albo odbywające służbę zastępczą, według zasad wynikających z przepisów ustawy z 13 października 1998 r. - jest obowiązany obliczać, rozliczać i po potrąceniu z dochodów ubezpieczonych części składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe przez nich finansowanych, przekazują co miesiąc do Zakładu w całości płatnicy składek.

Z powyższego wynika, iż wartość świadczenia związanego z udostępnieniem (nieodpłatnym lub częściowo odpłatnym) pracownikowi samochodu służbowego do korzystania w celach prywatnych, należy uwzględnić zarówno w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w konsekwencji również w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Tym samym w odniesieniu do stanu faktycznego zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku, przepis powołanego § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie znajduje zastosowania w całości. W świetle powyższego od przychodu pracownika w wysokości odpowiadającej wartości nieodpłatnego świadczenia pomniejszonej ewentualnie o kwotę odpłatności ponoszonej przez pracownika (w przypadku jego częściowej odpłatności), związanego z udostępnieniem pracownikowi samochodu w celach prywatnych - płatnik składek jest zobowiązany naliczyć i odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne jak również składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Mając na uwadze treść wniosku złożonego w dniu 19 lutego 2016 r. oraz obowiązujące przepisy prawne, stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za nieprawidłowe.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl