WPI/200000/43/197/2020 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne pracowników korzyści materialnej w postaci pakietu medycznego w części finansowanej przez pracodawcę, a w konsekwencji również braku obowiązku naliczania i opłacania składek na te ubezpieczenia.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych {tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 266) Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 6 marca 2020r. przez Przedsiębiorcę (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne pracowników korzyści materialnej w postaci pakietu medycznego w części finansowanej przez pracodawcę, a w konsekwencji również braku obowiązku naliczania i opłacania składek na te ubezpieczenia.

Wnioskiem złożonym 6 marca 2020r., uzupełnionym w zakresie formalnym 17 marca 2020r. (zwana dalej "Przedsiębiorcą") wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Przedsiębiorca poinformował, iż zamierza wprowadzić do obowiązującego w Spółce regulaminu wynagradzania zapis, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do zakupu pakietu medycznego: "Pracownik jest uprawniony do zakupu usługi opieki medycznej w wysokości co najmniej 1 zł, która jest kwotą niższą niż detaliczna cena usługi, nabywanej przez pracodawcę. Pracodawca jest zobowiązany do sfinansowania pozostałej kwoty, która stanowi różnicę pomiędzy ceną nabycia usługi a kwotą uiszczoną przez pracownika. Pracownik natomiast jest obowiązany do uiszczenia należności wynikającej z przyznanego mu świadczenia poprzez potrącenie odpowiedniej kwoty z wynagrodzenia".

Z regulaminu wynagradzania będzie zatem wynikać, że z tytułu powyższego świadczenia Spółki na rzecz pracownika, pracownik będzie ponosił odpłatność w kwocie co najmniej 1 zł brutto za jeden miesiąc kalendarzowy. Natomiast różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, a odpłatnością ponoszoną przez pracownika będzie finansowana przez pracodawcę. Z uwagi na to, że cena nabycia powyższej usługi przez pracownika jest niższa niż detaliczna. Spółka ustala kwotę korzyści materialnej (przychodu), którą pracownik uzyskuje z tytułu świadczenia częściowo nieodpłatnego. Przychód uzyskany przez pracownika będzie opodatkowany w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.; dalej: Ustawa PIT).

Wątpliwości Spółki budzi to, czy Spółka jako płatnik składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne, w momencie wprowadzenia odpowiedniego zapisu do regulaminu wynagradzania powinna odprowadzać składki na te ubezpieczenia od wskazanej powyżej wartości przychodu, który pracownik uzyskuje w związku z zakupem pakietu medycznego po cenie niższej niż detaliczna cena usługi.

Przedsiębiorca przedstawił własne stanowisko w sprawie wskazując, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.; dalej: Ustawa o systemie Ubezpieczeń Społecznych) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów Ustawy PIT z tytułu m.in. zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.; dalej: rozporządzenie).

Zgodnie z § 1 tego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek stanowi przychód w rozumieniu przepisów Ustawy PIT, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 2. Jednocześnie, w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wskazano, że podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody stanowiące korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystania z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia powyższego przepisu wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią te przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu;

- przybierają postać niepieniężną (tj. formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne łub formę usługi).

Przy czym Przedsiębiorca podnosi, że w literaturze przedmiotu wskazuje się, że powyższe wyłączenie z oskładkowania dotyczy jedynie tych świadczeń, za które pracownik choć częściowo płaci (przykładowo: Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz Wyd. 1, red. Beata Gudowska, Jolanta Strusińska-Żukowska, Wydawnictwo: C. H. Beck, 2011). Podobne stanowisko zajmuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych w decyzjach, stanowiących pisemne interpretacje w trybie art. 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Przykładowo, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji nr 166 z 25 lipca 201 Ir., znak DI/100000/451/464/2011 wskazał, że" jeżeli wartość świadczenia medycznego (pakietu medycznego) stanowi przychód uzyskiwany przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowych od osób fizycznych, a pracownicy ponoszą za niego częściową odpłatność (choćby symboliczną) to zostanie on wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne na podstawie powołanego wyżej przepisu".

Ponadto Przedsiębiorca dodaje, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji nr 105 z 26 maja 2011 r., znak DI/100000/451/276/2011, wskazał, że "jeżeli korzyści te uzyskiwane są przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pracownicy ponoszą za nie częściowa odpłatność i stosowny zapis o takim uprawnieniu znajduje się w przepisach płacowych, to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powyżej przywołanego przepisu".

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, nie będzie zobowiązana ona jako płatnik odprowadzać składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od kwoty przychodu, którą pracownik uzyskuje w związku z umożliwieniem mu przez Spółkę korzystania z pakietów medycznych. Spełnione będą bowiem wszystkie przesłanki wskazane w § 2 ust. i pkt 26 rozporządzenia, które warunkują wyłączenie z podstawy wymiaru składek. Spółka wprowadzi bowiem do regulaminu wynagradzania zapisy, które będą uprawniały pracowników do korzystania z usług medycznych wynikających z pakietów oferowanych pracownikom za odpłatnością w wysokości co najmniej 1 zł. Cena płacona przez pracowników będzie niższa od ceny rynkowej (detalicznej)nabycia takich usług.

W konsekwencji kwota przychodu, którą pracownik osiąga z tego tytułu (tj. wartość pakietu medycznego nabytego przez Spółkę pomniejszony o kwotę odpłatności uiszczonej przez pracownika w wysokości co najmniej 1 zł) nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Ponadto, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych {tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164 poz. 1027 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się co do zasady przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe tych osób. Oznacza to, że przychód uzyskany z tytułu częściowo nieodpłatnego korzystania z pakietów medycznych również będzie wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Tym samym Spółka nie będzie obowiązana do odprowadzania jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne Z tytułu oferowanych pracownikom pakietów medycznych w cenach niższych niż cena detaliczna za zasadach przewidzianych w regulaminie wynagradzania.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład zważył, co następuje:

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 powołanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Natomiast zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1373 z późn. zm.), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zaznaczyć należy również, że w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji. Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne opierając się na zawartym we wniosku wskazaniu Przedsiębiorcy w powyższej kwestii.

Powołane wyżej rozporządzenie, wśród przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek wskazuje w § 2 ust. 1 pkt 26 na korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z brzmienia tego przepisu wynika, że aby świadczenie (korzyść) stanowiące przychód pracownika nie rodziło obowiązku opłacania składek powinno zostać przyznane pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). W świetle powyższego, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystanie z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Z treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że Przedsiębiorca planuje umożliwić pracownikom korzystanie z usług opieki medycznej objętych tzw. pakietem medycznym za częściową odpłatnością. Pracownik będzie współfinansował część składki za pakiet medyczny, a pozostałą kwotę będzie finansował Przedsiębiorca. Uprawnienie pracowników do zakupu pakietu medycznego po cenie niższej niż detaliczna będzie wynikać z regulaminu wynagradzania obowiązującego u Przedsiębiorcy, a pracownik w związku z dofinansowaniem dokonywanym przez Pracodawcę uzyska przychód ze stosunku pracy. Wobec powyższego, finansowana przez Przedsiębiorcę część opłaty za pakiet medyczny nie będzie stanowiła, na mocy wskazanego § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników. Ponadto, z uwagi na treść art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, kwota ta nie będzie również podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników.

W rezultacie od wartości finansowanej przez pracodawcę składki za pakiet medyczny brak będzie obowiązku naliczania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Przedsiębiorcy w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy finansowanej przez Pracodawcę części opłaty za pakiet medyczny pracowników, w konsekwencji również braku obowiązku opłacania składek na ww. ubezpieczenia - uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.