WPI/200000/43/183/2016 - Brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia prezesa zarządu spółki z o.o. powołanego uchwałą zgromadzenia wspólników.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedsiębiorcy (...) zawarte we wniosku złożonym w dniu 11 lutego 2016 r. uznaje za:

W dniu 11 lutego 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie obowiązku naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, FP i FGŚP członka zarządu spółki powołanego do pełnienia funkcji na podstawie uchwały zarządu.

Wnioskodawca we wniosku z dnia 9 lutego 2016 r. opisał stan faktyczny.

Wnioskodawca poinformował, że w jego spółce pan (...) sprawuje funkcję Prezesa Zarządu na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników powołującej go na to stanowisko. Wnioskodawca poinformował, że zgodnie z tą uchwałą otrzymuje wynagrodzenie co miesiąc w kwocie (...) zł. Wnioskodawca wskazał, że w jego spółce nie została ustanowiona Rada Nadzorcza. Wnioskodawca poinformował również, ze pan (...) oprócz stanowiska Prezesa Zarządu jest w spółce jeszcze zatrudniony na podstawie umowy o pracę w wymiarze ¹/₂ etatu na stanowisku kierownika sklepu i otrzymuje wynagrodzenie z tego tytułu również.

W 2014/2015 r. sprawy kadrowo-płacowe prowadziło wnioskodawcy biuro rachunkowe. To biuro rachunkowe od wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Zarządu od miesiąca stycznia 2015 r. zaczęło naliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, FP i FGŚP i ujmowało w deklaracjach rozliczeniowych łącząc je z przychodem z tytułu umowy o pracę z kodem 01 10.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, jego zdaniem nie powinny być naliczone i odprowadzone składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, FP i FGŚP od wynagrodzenia członka zarządu - Prezesa Zarządu powołanego na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników i jednocześnie wnioskodawca wyraził pogląd, iż powinien dokonać korekty tych wynagrodzeń za 2015 r. oraz korekty naliczeń składek ZUS.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

W myśl art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką handlową o charakterze kapitałowym, mającą osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały i ponoszącą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Zdolność do czynności prawnych spółki z ograniczoną odpowiedzialnością realizuje zarząd spółki. Kompetencje zarządu to prowadzenie spraw i reprezentacja. Zgodnie z art. 201 § 1 k.s.h. zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę, natomiast w myśl art. 201 § 4 k.s.h, członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Art. 203 § 1 k.s.h. stanowi, że członek zarządu może być w każdym czasie odwołany uchwałą wspólników. Nie pozbawia go to roszczeń ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego dotyczącego pełnienia funkcji członka zarządu.

Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego, jako czynność stanowi bowiem oświadczenie woli spółki, na mocy którego ustanawiany jest jeden z jej organów, a konkretnie jego członek bądź członkowie. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego w myśl przepisów kodeksu spółek handlowych może być nawiązanie stosunku obligacyjnego tj. podpisanie umowy o pracę lub innej umowy cywilnoprawnej. Jednakże to zależy wyłącznie od woli spółki, czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączna podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu, czy też będzie się to wiązało z zawarciem innego stosunku obligacyjnego - umowy o pracę lub umowy zlecenia na podstawie, której członek zarządu będzie otrzymywał wynagrodzenie lub nie.

W myśl zapisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, katalog osób za które płatnicy składek są zobowiązani obliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne jest określony w art. 6 powołanej ustawy. Dla rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie, czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem. We wskazanym art. 6 ust. 1 ustawodawca wymienił wszystkie podmioty objęte obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Oznacza to, że osoba, której cechy jako podmiotu ubezpieczenia zostały określone w tym przepisie została objęta tymi ubezpieczeniami i staje się stroną stosunku ubezpieczenia społecznego. Należy podkreślić, że wyliczenie zawarte w art. 6 ust. 1 ustawy o sus jest wyczerpujące i ma charakter katalogu zamkniętego. W art. 6 ust. 1 ustawy o sus ustawodawca wymienił pracowników, którzy w myśl ustawy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Podstawę wymiaru składek z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowi w myśl art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 ust. 9 ustawy o sus przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Jednocześnie w myśl art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 149 z późn. zm.) oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 272 z późn. zm.) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Natomiast powołanie na mocy uchwały Zgromadzenia Wspólników na członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie stanowi samoistnego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczeń społecznych w myśl art. 6 ust. 1 ustawy o sus. Członek zarządu może pełnić swą funkcję na podstawie wyłącznie stosunku organizacyjnego jakim jest powołanie w myśl postanowień k.s.h., bez konieczności zawierania dodatkowej umowy o pracę, czy umowy cywilnoprawnej. W konsekwencji, gdy członek zarządu pełni swą funkcję wyłącznie na podstawie powołania w rozumieniu art. 201 § 4 k.s.h., to po stronie spółki jako płatnika składek na ubezpieczenia społeczne nie powstanie obowiązek naliczania, potrącania i odprowadzania od wynagrodzenia takiego członka zarządu składek na ubezpieczenia społeczne. W powyższym przypadku płatnik będzie zobowiązany odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz FP i FGŚP od wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy o pracę.

We wniosku złożonym w dniu 9 lutego 2016 r. wnioskodawca wskazał, że w spółce pan (...) sprawuje funkcję prezesa zarządu na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników i na mocy tej uchwały otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie (...) zł.

Wnioskodawca poinformował również, że prezes zarządu jest w spółce zatrudniony na podstawie umowy o pracę w wymiarze ¹/₂ etatu na stanowisku kierownika sklepu i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie. Wnioskodawca w opisanej sytuacji wyraził stanowisko, że nie powinien naliczać i odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia członka zarządu - prezesa zarządu powołanego na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników.

Oddział wskazuje, że w myśl wyżej powołanych przepisów powołanie na prezesa zarządu w spółce kapitałowej nie jest tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i w związku z powyższym, jeśli prezes zarządu na podstawie ww. uchwały pobiera wynagrodzenie, to takie wynagrodzenie nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i FP i FGŚP. Natomiast jeśli członek zarządu w opisanej we wniosku sytuacji prezes zarządu, wykonuje dodatkowo pracę na podstawie innego stosunku prawnego, której zakres nie pokrywa się z zakresem czynności zarządczych, to wówczas z tytułu wykonywania pracy na podstawie tego stosunku prawnego w powyższym przypadku umowy o pracę powstanie obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne.

Reasumując, biorąc pod uwagę opis stanu faktycznego przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 11 lutego 2015 r. oraz wyrażone stanowisko jak i obowiązujące przepisy prawne, Oddział uznał stanowisko wnioskodawcy w przedmiocie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia prezesa zarządu w spółce z o.o. powołanego uchwałą wspólników za prawidłowe.

Jednocześnie Oddział wskazuje, że zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne w formie decyzji w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Jest to zamknięty ustawowo katalog spraw, w których zobowiązany jest wypowiedzieć się Zakład Ubezpieczeń Społecznych w formie decyzji interpretacyjnej. W przypadku, gdy wniosek o wydanie pisemnej interpretacji zostanie złożony w sprawie nie odnoszącej się do powyżej wskazanego zakresu, właściwy miejscowo Oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany jest odmówić wydania interpretacji ze względu na brak podstaw prawnych.

Zakład podkreśla, że w oparciu o powyżej powołane przepisy nie jest uprawniony do wydawania interpretacji w sprawach dotyczących rozliczania składek lub ustalania wysokości zadłużenia, bądź nadpłaty z tytułu nienależycie opłaconych składek, bowiem z przepisów regulujących te kwestie nie wynika wprost obowiązek opłacania składek.

Podsumowując w zakresie obowiązku wnioskodawcy dokonania korekty złożonych do Zakładu dokumentów ubezpieczeniowych Zakład odmawia wydania interpretacji.

Mając na uwadze powyższe Oddział stwierdził jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...) Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.