WPI/200000/43/18/2020 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości pakietów medycznych w części finansowanej przez przedsiębiorcę pracownikom.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych w związku z wnioskiem złożonym w 14 stycznia 2020 r., uzupełnionym 31 stycznia 2020 r. przez przedsiębiorcę: (...) uznaje stanowisko (...) za prawidłowe w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości pakietów medycznych w części finansowanej przez przedsiębiorcę pracownikom.

Wnioskiem złożonym 14 stycznia 2020 r., uzupełnionym w zakresie merytorycznym 31 stycznia 2020 r. (...) (zwanego dalej "Przedsiębiorcą") wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Przedsiębiorca chce podpisać umowę Grupowego Ubezpieczenia na Zdrowie z firmą ubezpieczeniową. Pracownicy, którzy przystąpią do ubezpieczenia będą korzystali z usług medycznych i szczepień ochronnych, objętych zakresem tego ubezpieczenia.

Składka miesięczna ma być finansowana przez zakład i pracownika. W zależności, jaki wariant ubezpieczenia zostanie wybrany, pracownik będzie opłacał składkę w wysokości zł (...), a różnicę pokrywa zakład. Na podstawie: I. § 8 pkt 4 Regulaminu Wynagradzania: "Pracodawca może finansować również inne dodatkowe świadczenia medyczne przewidziane odrębnymi przepisami na zasadach określonych w porozumieniu z przedstawicielami załogi." 2. § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) - "Podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: (...) 26) korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagrodzeniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji",

Przedsiębiorca reprezentuje stanowisko, że różnica w wysokości składki, którą będzie opłacał za pracownika, stanowi wprawdzie przychód pracownika, jednakże z racji faktu, że spełnione zostały wymogi, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego wyżej Rozporządzenia, przychód ten nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ubezpieczenia (w tym ubezpieczenia na życie/zdrowotne) kwalifikowane są do grupy usług finansowych (przykładowo: zgodnie z art. 16a Ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, "usługami finansowymi" w rozumieniu ustawy są w szczególności: czynności bankowe, umowy kredytu konsumenckiego, czynności ubezpieczeniowe, umowy uczestnictwa w: funduszu inwestycyjnym otwartym, specjalistycznym funduszu inwestycyjnym otwartym, funduszu inwestycyjnym zamkniętym i funduszu inwestycyjnym mieszanym).

Zawarcie przez pracodawcę (ubezpieczającego) umowy grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie ze składką częściowo sponsorowaną powoduje, że z punktu widzenia pracownika (ubezpieczonego), przystąpienie do umowy ubezpieczenia grupowego prowadzić będzie w aspekcie finansowym do osiągnięcia korzyści polegającej na uprawnieniu do zakupu usługi ubezpieczeniowej po cenach niższych niż detaliczne (to jest takich, które miałyby zastosowanie, gdyby ubezpieczający nie finansował określonej części składki).

Należy zaznaczyć, że w opisywanym stanie faktycznym, iż:

- spełniony zostanie wymóg, by ubezpieczony, choćby w minimalnej części partycypował finansowo w cenie nabycia pakietów medycznych oraz kosztów składki na ubezpieczenie na życie pracownika i wynikać to będzie z wewnętrznych przepisów o wynagradzaniu pracownika;

- wartość dofinansowania do świadczeń, do których prawo uzyskają pracownicy (tj. ubezpieczenia na życie oraz pakietu medycznego) stanowić będzie przychód tych osób z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387); -bez względu na wybrany wariant ubezpieczenia, pracownicy każdorazowo będą partycypować w kosztach nabycia pakietu;

- pracodawca zobowiązuje się również do zawarcia odpowiednich zapisów w "Regulaminie Wynagradzania" dotyczące finansowania przez pracodawcę świadczeń dla pracowników polegającego na zakupie innych dodatkowych świadczeń medycznych w ramach ubezpieczenia. Regulamin wynagradzania jest dostępny dla pracowników i każdy z tym dokumentem zostaje zapoznany przy zatrudnieniu. Informacja w nim zawarta będzie wskazywać na możliwość zakupu przez pracowników w ramach Grupowego Ubezpieczenia na Zdrowie z firmą ubezpieczeniową świadczeń objętych zakresem tego ubezpieczenia po cenie niższej niż detaliczna, pod warunkiem wzajemnego współfinansowania ww. świadczenia przez firmę i pracowników. Każdy z pracowników ze swojego wynagrodzenia za wcześniejszą zgodą będzie miał potrąconą część z należności za pakiet medyczny, co będzie widoczne na liście płac.

Przedsiębiorca (...) prosi o decyzję, czy interpretacja przepisów jest prawidłowa.

21 stycznia 2020 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę do uzupełnienia zdarzenia przyszłego zawartego we wniosku z dnia 8 stycznia 2020 r. poprzez jednoznaczne wskazanie, czy wnioskodawca w swoim regulaminie wprowadzi zapis o współfinansowaniu przez pracodawcę i pracownika składki z tytułu umowy grupowego ubezpieczenia na zdrowe, która będzie zawarta przez wnioskodawcę z firma ubezpieczeniową, bowiem, jak wskazano w wezwaniu, w § 8 pkt 4 regulaminu wynagradzania obowiązującego u wnioskodawcy jest zapis: "Pracodawca może finansować również inne dodatkowe świadczenia medyczne..."

31 stycznia 2020 r. do Zakładu wpłynęła odpowiedź na wezwanie, w której Przedsiębiorca poinformował, że firma wprowadzi w swoim regulaminie wynagradzania

zapis o współfinansowaniu przez pracodawcę i pracownika składki z tytułu umowy grupowego ubezpieczenia na zdrowie, która będzie zawarta przez firmę Przedsiębiorcy z firmą ubezpieczeniową.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zaznaczyć należy również, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz źródła takiego przychodu nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne opierając się na zawartym we wniosku wskazaniu Spółki w powyższej kwestii, iż wartość świadczenia w postaci pakietu medycznego w części finansowanej przez pracodawcę będzie stanowić przychód pracownika w ramach stosunku pracy.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja powyższego przepisu wskazuje, że jeżeli świadczenia (korzyści) uzyskiwane przez pracownika z tytułu stosunku pracy i stanowiące jego przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynikają z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, regulujących uprawnienie do ich zakupu po cenach niższych niż detaliczne (częściową odpłatność pracownika) - to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Korzyść uzyskiwana przez pracownika musi przy tym przybrać formę niepieniężną - formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi.

W świetle przytoczonego przepisu, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową ich odpłatnością. Częściowa ich odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu artykułów, przedmiotów lub usług.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Przedsiębiorca planuje podpisanie umowy grupowego ubezpieczenia na zdrowie z firmą ubezpieczeniowa "

Składka miesięczna ma być finansowana przez zakład i pracownika. Przedsiębiorca poinformował, iż w zależności od wyboru wariantu ubezpieczenia wybranego przez pracownika, będzie on opłacał składkę w wysokości (...) zł (...), a różnicę będzie pokrywał zakład. Przedsiębiorca 31 stycznia 2020 r. złożył odpowiedź na wezwanie, w której zapewnił, iż wprowadzi w swoim regulaminie wynagradzania zapis o współfinansowaniu przez pracodawcę i pracownika składki z tytułu umowy grupowego ubezpieczenia na zdrowie, która będzie zawarta przez Przedsiębiorcę z firma ubezpieczeniową. Przedsiębiorca podkreślił, że różnica w wysokości składki, którą będzie opłacał za pracownika stanowi przychód pracownika jednakże z racji faktu, iż spełnione będą wymogi z § 2 ust. pkt 26 rozporządzenia MPiPS z dnia 18.12.1998 r. nie będzie podlegał uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Uwzględniając powyższe, tj. biorąc pod uwagę opis zdarzenia przyszłego (przedstawionego we wniosku i w treści odpowiedzi na wezwanie) oraz obowiązujące przepisy prawa, należy stwierdzić, że różnica w wartości składki za pakiet medyczny, która będzie opłacana przez Przedsiębiorcę pracownikom na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy. W konsekwencji, uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym w 14 stycznia 2020 r. opis zdarzenia przyszłego, uzupełniony 31 stycznia 2020 r., własne stanowisko Przedsiębiorcy oraz obowiązujące przepisy prawa uznać należy za prawidłowe stanowisko w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne różnicy w wartości pakietu medycznego, która będzie opłacana przez Wnioskodawcę pracownikom.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...)

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.