WPI/200000/43/169/2020 - Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sytuacji pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 266), Zakład Ubezpieczeń Społecznych w związku z wnioskiem złożonym 21 lutego 2020 r. przez przedsiębiorcę: (...) uznaje stanowisko za prawidłowe w sprawie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sytuacji pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Wnioskiem złożonym 21 lutego 2020 r., (zwany dalej "Przedsiębiorcą") wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Od marca 2014 r. Przedsiębiorca jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w spółce z siedzibą w (...) na pełny etat. Z tego tytułu osiąga wynagrodzenie w kwocie wyższej niż wartość wynagrodzenia minimalnego i podlega ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu. Składki na poczet tych ubezpieczeń były opłacane w całym okresie zatrudnienia i nadal są opłacane, ponieważ stosunek pracy nadal trwa. Od lipca 2019 r. Przedsiębiorca prowadzi również jednoosobową działalność gospodarczą i z tego tytułu opłaca tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne. W najbliższym czasie planuje rozpocząć przysługujący mu urlop macierzyński, a następnie urlop rodzicielski, ale równocześnie chce kontynuować prowadzoną przez niego działalność gospodarczą. W związku z powyższym prosi o wydanie indywidualnej interpretacji w oparciu o przedstawiony stan faktyczny w poniższym zakresie:

Czy w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w okresie urlopu macierzyńskiego/rodzicielskiego i pobierania z tego tytułu zasiłku macierzyńskiego, konieczne jest opłacanie pełnej składki na ubezpieczenia społeczne (ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe), czy obowiązek taki nie zachodzi, pozostawiając po stronie Przedsiębiorcy jedynie obowiązek opłacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 266, dalej: "Ustawa"), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, z tym jednak zastrzeżeniem, że jeśli spełniają one jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego to podlegają one obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu tylko z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego (art. 9 ust. 1c Ustawy).

Mając powyższe na uwadze, należy zatem uznać, że skoro w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego będzie Przedsiębiorcy przysługiwał zasiłek macierzyński zgodnie z art, 29a ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 645 z późn. zm.) to obowiązek ubezpieczenia rentowego i emerytalnego z tytułu prowadzonej przez Przedsiębiorcę działalności gospodarczej nie powstanie, a składki na te ubezpieczenia (emerytalne i rentowe) będą w całości opłacane z budżetu państwa (art. 16 ust. 8 ustawy).

Wobec braku obowiązku podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, nie powstanie również obowiązek ubezpieczenia wypadkowego (art. 12 ust. 1 Ustawy), a ubezpieczenie chorobowe nadal pozostanie ubezpieczeniem dobrowolnym wedle art. 11 ust. 2 ustawy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład zważył, co następuje:

Zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom społecznym i opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 4 przywołanej ustawy osoby prowadzące działalność pozarolniczą, w tym pozarolniczą działalność gospodarczą, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36 aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2020 r. - Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z art. 11 ust. 2 powołanej ustawy osoby prowadzące pozarolniczą działalność dobrowolnie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek.

Zgodnie z art. 6 pkt 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. W myśl art. 9 ust. 1c m.in. osoby prowadzące pozarolniczą działalność spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Mogą one jednak dobrowolnie, swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi także z pozostałych, wszystkich, lub wybranych tytułów.

Zakład wyjaśnia, iż w sytuacji, gdy osoba prowadzi pozarolniczą działalność, w tym pozarolniczą działalność gospodarczą i jednocześnie spełnia warunki, do objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu zasiłku macierzyńskiego, to wówczas nie będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Przedsiębiorca, od lipca 2019 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i opłaca z tego tytułu składkę zdrowotną. W najbliższym czasie Przedsiębiorca planuje rozpocząć przysługujący mu urlop macierzyński a następnie rodzicielski i kontynuować prowadzoną działalność gospodarczą. W związku z powyższym Przedsiębiorca jest zdania, iż nie będzie podlegać z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, nie powstanie dla Przedsiębiorcy obowiązek ubezpieczenia wypadkowego, ubezpieczenie chorobowe będzie dobrowolne a tytułem do ubezpieczeń społecznych będzie wówczas pobieranie zasiłku macierzyńskiego.

Zakład wyjaśnia, iż co do zasady stanowisko Przedsiębiorcy jest słuszne. Przedsiębiorca w opisanej sytuacji nie będzie miał obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, ze względu na art. 9 ust. 1c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który wskazuje, iż w sytuacji gdy osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą pobiera jednocześnie zasiłek macierzyński lub zasiłek wysokości zasiłku macierzyńskiego w trakcie przebywania na urlopie macierzyńskim lub urlopie rodzicielskim podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. W sytuacji braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej nie powstanie również dla Przedsiębiorcy prawo do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bowiem dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, (art. 11 ust. 2 ustawy). Brak będzie również obowiązku ubezpieczenia wypadkowego co wynika z treści art. 12 ust. 1 ustawy o sus.

Mając powyższe na uwadze stanowisko przedstawione przez przedsiębiorcę uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.