WPI/200000/43/167/2020 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników korzyści materialnej w postaci usługi opieki medycznej w części finansowanej przez pracodawcę.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020r. poz. 266 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 28 lutego 2020r. przez Przedsiębiorcę (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników korzyści materialnej w postaci usługi opieki medycznej w części finansowanej przez pracodawcę.

Wnioskiem złożonym 28 lutego 2020r., uzupełnionym w zakresie formalnym 24 marca 2020r. oraz merytorycznym 7 kwietnia 2020r. (zwana dalej: "Przedsiębiorcą") wystąpiła do Zakładu ubezpieczeń społecznych (zwany dalej: "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Przedsiębiorca wskazał, że zamierza wprowadzić do obowiązującego w Spółce regulaminu wynagradzania zapis, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do zakupu pakietu medycznego "Pracownik jest uprawniony do zakupu usługi opieki medycznej w wysokości co najmniej 1 zł, która jest kwotą niższą niż detaliczna cena usługi, nabywanej przez pracodawcę. Pracodawca jest zobowiązany do sfinansowania pozostałej kwoty, która stanowi różnicę pomiędzy ceną nabycia usługi, a kwotą uiszczoną przez pracownika. Pracownik natomiast jest obowiązany do uiszczenia należności wynikającej z przyznanego mu świadczenia poprzez potrącenie odpowiedniej kwoty z wynagrodzenia".

Z regulaminu wynagradzania będzie zatem wynikać, że z tytułu powyższego świadczenia przekazanego przez Przedsiębiorcę na rzecz pracownika, pracownik będzie ponosił odpłatność w kwocie co najmniej (...) zł brutto za jeden miesiąc kalendarzowy. Natomiast, różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, a odpłatnością ponoszoną przez pracownika będzie finansowana przez pracodawcę. Z uwagi na to, że cena nabycia powyższej usługi przez pracownika jest niższa niż detaliczna, Przedsiębiorca ustala kwotę korzyści materialnej (przychodu), która pracownik uzyskuje z tytułu świadczenia częściowo nieodpłatnego. Przychód uzyskany przez pracownika będzie opodatkowany w rozumieniu ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.; dalej: Ustawa PIT).

W uzupełnieniu do złożonego wniosku, w piśmie z 23 marca 2020r. Przedsiębiorca wskazał, że finansowana przez Pracodawcę część opłaty za pakiet medyczny dla pracowników, będzie stanowić przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 t.j. z późn. zm.).

Przedsiębiorca powziął wątpliwość czy jako płatnik składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne, w momencie wprowadzenia odpowiedniego zapisu do regulaminu wynagradzania powinien odprowadzać składki na te ubezpieczenia od wskazanej powyżej wartości przychodu, który pracownik uzyskuje w związku z zakupem pakietu medycznego o cenie niższej niż detaliczna cena usługi.

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585 z późn. zm.; dalej: ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy PIT z tytułu m.in. zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161. poz. 1106 z późn. zm.; dalej: rozporządzenie).

Zgodnie z § 1 tego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek stanowi przychód w rozumieniu przepisów Ustawy PIT, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 2. Jednocześnie, w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wskazano, że podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody stanowiące, korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystania z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia powyższego przepisu wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią te przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu;

- przybierają postać niepieniężną (tj. formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi).

Przy czym w literaturze przedmiotu wskazuje się, że powyższe wyłączenie z oskładkowania dotyczy jedynie tych świadczeń, za które pracownik choć częściowo płaci (przykładowo: Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz Wyd. 1 red. Beata Gudowska, Jolanta Strusińska-Żukowska, Wydawnictwo: C. H. Beck, 2011). Podobne stanowisko zajmuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych w decyzjach, stanowiących pisemne interpretacje w trybie art. 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Przykładowo, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji nr 166 z 25 lipca 2011 r. znak DI/100000/451/464/2011 wskazał, że "jeżeli wartość świadczenia medycznego (pakietu medycznego) stanowi przychód uzyskiwany przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowych od osób fizycznych, a pracownicy ponoszą za niego częściową odpłatność (choćby symboliczną) to zostanie on wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne na podstawie powołanego wyżej przepisu".

Przedsiębiorca dodał, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji nr 105 z 26 maja 2011 r. znak DI/100000/451/276/2011, wskazał, że "jeżeli korzyści te uzyskiwane są przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pracownicy ponoszą za nie częściowa odpłatność i stosowny zapis o takim uprawnieniu znajduje się w przepisach płacowych, to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powyżej przywołanego przepisu".

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Przedsiębiorcy, nie będzie zobowiązany jako płatnik odprowadzać składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od kwoty przychodu, którą pracownik uzyskuje w związku z umożliwieniem mu przez pracodawcę korzystania z pakietów medycznych. Spełnione będą bowiem wszystkie przesłanki wskazane w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia, które warunkują wyłączenie z podstawy wymiaru składek. Przedsiębiorca wprowadzi bowiem do regulaminu wynagradzania zapisy, które będą uprawniały pracowników do korzystania z usług medycznych wynikających z pakietów oferowanych pracownikom za odpłatnością w wysokości co najmniej (...) zł. Cena płacona przez pracowników będzie niższa od ceny rynkowej (detalicznej) nabycia takich usług.

W konsekwencji kwota przychodu, która pracownik osiąga z tego tytułu tj. wartość pakietu medycznego nabytego przez pracodawcę pomniejszony o kwotę odpłatności uiszczonej przez pracownika w wysokości co najmniej (...) zł nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Ponadto, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164 poz. 1027 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się co do zasady przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe tych osób. Oznacza to, że przychód uzyskany z tytułu częściowo nieodpłatnego korzystania z pakietów medycznych również będzie wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Tym samym Przedsiębiorca nie będzie obowiązany do odprowadzania jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z tytułu oferowanych pracownikom pakietów medycznych w cenach niższych niż cena detaliczna na zasadach przewidzianych w regulaminie wynagradzania."

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy Zakład zważył, co następuje:

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 powołanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. 1377 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zaznaczyć należy również, że w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne opierając się na wskazaniu Spółki w powyższej kwestii.

Powołane wyżej rozporządzenie, wśród przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek wskazuje w § 2 ust. 1 pkt 26 na korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że aby świadczenie (korzyść) stanowiące przychód pracownika nie rodziło obowiązku opłacania składek - powinno zostać przyznane pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). W świetle powyższego, składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystanie z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Z treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej oraz pisma stanowiącego jego uzupełnienie wynika, że Przedsiębiorca zamierza udostępnić pracownikom po cenach niższych niż detaliczne świadczenie w postaci usługi opieki medycznej. Pracownik będzie pokrywał część opłaty za pakiet medyczny, a pozostałą kwotę będzie finansował Pracodawca. Powyższe zasady zostaną zawarte w zmienionej treści obowiązującego u Przedsiębiorcy Regulaminu Wynagradzania.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko przedstawione przez Przedsiębiorcę uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z б marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.