WPI/200000/43/165/2014 - Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 11 lutego 2014 r. przez przedsiębiorcę (...), uznaje za:

W dniu 11 lutego 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż jest klubem sportowym prowadzącym działalność w formie sportowej spółki akcyjnej. Wnioskodawca poinformował, że w związku z prowadzoną działalnością zawiera m.in. umowy o pracę oraz umowy cywilnoprawne z zawodnikami i trenerami w formie kontraktów o profesjonalne uprawianie piłki nożnej zgodnie z właściwymi przepisami prawa związkowego (...). W związku z zatrudnieniem trenerów i zawodników na podstawie umów cywilnoprawnych, wnioskodawca stwierdza, że jest płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne. Wnioskodawca wskazał, że w ramach zawieranych umów cywilnoprawnych trenerzy i zawodnicy mają zagwarantowane wynagrodzenie podstawowe (w stałej wysokości niezależnie od osiąganych wyników sportowych) a zawodnicy dodatkowo mają premię w formie "wejściówek", których wypłata i wysokość uzależniona jest od wyniku meczu (premia wypłacana jest tylko w przypadku zwycięstwa lub remisu) oraz ilości minut rozegranych przez zawodnika w danym meczu (wysokość premii jest proporcjonalna do liczby minut rozegranych przez zawodnika w danym meczu.)

Wnioskodawca poinformował, że dodatkowo zawodnicy w ramach umów cywilnoprawnych otrzymują premie z tytułu podpisania kontraktu ("premia za podpis") - jest to jednorazowa lub rozłożona na raty płatność dodatkowej premii - niezależnie od osiąganych wyników sportowych, ani liczby rozegranych meczów.

Ponadto wnioskodawca wskazał, że na podstawie obowiązującego w Klubie Regulaminu Premiowania zawodnicy i trenerzy otrzymują dodatkowe premie za wygrane lub zremisowane mecze oraz premie za zajęcie określonego miejsca na koniec sezonu - premie wynikające z powyższego regulaminu nie są uwzględnione w jakichkolwiek postanowieniach umów cywilnoprawnych.

Wnioskodawca w związku z opisanymi stanami faktycznymi zwrócił się do organu o wydanie interpretacji odnośnie następujących kwestii:

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie:

W ocenie wnioskodawcy, mając na uwadze treść § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz. U. Nr 161, poz. 1106), zgodnie z którym podstawy wymiaru składek nie stanowią nagrody za wyniki sportowe, wypłacane przez kluby sportowe i polskie związki sportowe, oraz za wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej w dziedzinie kultury fizycznej, wypłacane ze środków budżetowych, premie w formie wejściówek (zależnie od wyniku i wymiaru udziału zawodnika w meczu), o których mowa w pytaniu 1 powyżej oraz premiera za wygrane i zremisowane mecze oraz za zajęcie określonego miejsca przez drużynę w tabeli na koniec sezonu, o których mowa w pytaniu 2 powyżej, nic stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Wnioskodawca wskazał, że wyżej opisane premie stanowią dodatkowe wynagrodzenie zawodników za udział w wygranych lub zremisowanych meczach, a także za zajęcie określonego miejsca w rozgrywkach na koniec sezonu. Wnioskodawca wskazał, że premie te są niezależne od podstawowego wynagrodzenia zagwarantowanych zawodnikom na podstawie kontraktu (umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej) i powinny być traktowane jako nagrody sportowe, które są wyłączone z podstawy wymiaru składek. Zdaniem wnioskodawcy, z uwagi na fakt, iż przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ani przepisy wykonawcze nie definiują pojęcia "nagrody za wyniki sportowe", dlatego należy się odwołać do literalnej wykładni tego pojęcia, a także orzecznictwa. Wnioskodawca powołuje się na Słownik Języka Polskiego, "nagroda" oznacza dyplom, odznaczenie, pieniądze lub wartościowy przedmiot będący formą uznania lub wyróżnienia za osiągnięcia, zwycięstwo w konkursie, w zawodach. Wnioskodawca powołał również orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok SN z dnia 6 listopada 1998 r., sygn. akt II ZP 33/98), w którym zdaniem wnioskodawcy podkreśla się iż nagrody powinny mieć motywacyjny cel i nie mogą być traktowane jako stały składnik wynagrodzenia za pracę.

Wnioskodawca podkreślił, że premie za wygrane mecze, za zajęcie określonego miejsca w tabeli, uzależnione od ilości rozegranych meczów przez zawodnika, mają właśnie taki charakter motywacyjny. Wnioskodawca stwierdza, że nie stanowią one stałego składnika wynagrodzenia zawodników, albowiem po pierwsze zawodnicy, którzy nie grają w danych meczach nie otrzymują tych premii, po drugie w przypadku gdy drużyna przegra mecz żaden z zawodników nic otrzymuje jakiejkolwiek premii i po trzecie w miesiącach, w których drużyna nie rozgrywa meczów (okresy przerw w rozgrywkach), zawodnicy nie mają możliwości uzyskania tych premii.

Zdaniem wnioskodawcy w odniesieniu do "premii za podpis" wypłacanej z tytułu zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, o której mowa w pytaniu 3 powyżej, brak jest przepisów wyłączających ten rodzaj wynagrodzenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z informacjami uzyskanymi od innych klubów sportowych (...), wydał interpretację, zgodnie z która wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlegają przysługujące piłkarzom dodatkowe środki pieniężne za udział w wygranych meczach i przysługujące zawodnikom i trenerom dodatkowe środki pieniężne za osiągnięcia w sportowych rozgrywkach krajowych i międzynarodowych - wypłacane po zajęciu określonego miejsca lub osiągnięciu określonego etapu rozgrywek.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl art. 18 ust. 3 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu wykonywania umowy zlecenia, jeżeli w umowie tej określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, albo w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej, albo prowizyjnie.

Ponadto należy podkreślić, że z dniem 1 sierpnia 2010 r weszło w życie rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 127, poz. 860). Zgodnie z § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) przepisy § 2-4 tego rozporządzenia, stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w powołanym powyżej rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższe zwolnienia stanowią odstępstwo od zasady powszechności oskładkowania i jako mające charakter przywileju powinny być interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej.

Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 28 powyższego rozporządzenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone zostały "nagrody za wyniki sportowe wypłacane przez kluby sportowe i polskie związki sportowe, oraz za wybitne osiągnięcia sportowe lub wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej w dziedzinie kultury fizycznej, wypłacane ze środków budżetowych".

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 28 podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią nagrody za wyniki sportowe wypłacane przez kluby sportowe i polskie związki sportowe. Wnioskodawca wskazał, że w ramach zawieranych umów cywilnoprawnych trenerzy i zawodnicy mają zagwarantowane wynagrodzenie podstawowe, w stałej wysokości niezależne od osiąganych wyników, a zawodnicy dodatkowo mają zagwarantowaną premię uzależnioną od dwu obiektywnych warunków, a mianowicie od wyniku danego meczu i liczby minut rozegranych przez zawodnika, których spełnienie spowoduje przyznanie zawodnikowi świadczenia/premii (pytanie nr. 1). Ponadto Wnioskodawca informuje, iż na postawie obowiązującego w Klubie Regulaminu Premiowania zawodnicy i trenerzy otrzymują dodatkowe premie za wygrane lub zremisowane mecze oraz premie za zajęcie określonego miejsca na koniec sezonu (pytanie nr 2) oraz premie z tytułu podpisania umowy cywilnoprawnej - kontraktu (pytanie nr 3).

Z uwagi na powyższe przywołany przepis § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia nie znajduje zastosowania w przypadku wskazanych przychodów, które przysługują zawodnikom lub trenerom i zawodnikom z tytułu otrzymania dodatkowych środków pieniężnych w postaci premii, gdyż nie wypełniają dyspozycji tego przepisu, a w konsekwencji nie są należnościami wyłączonymi z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Bowiem, konstrukcja ww. przepisu jednoznacznie przesądza, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlegają jedynie przychody będące nagrodami za wyniki sportowe. Premie, których wypłata jest uzależniona od: wyniku meczu, liczby minut rozegranych przez zawodnika w danym meczu, zajęcia określonego miejsca przez drużynę w tabeli na koniec sezonu czy leż samego faktu podpisania umowy cywilnoprawnej nie zostały wymienione w ww. rozporządzeniu, zatem powyższe premie stanowią podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie należy podkreślić, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych w trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji nic prowadzi postępowania wyjaśniającego ani postępowania dowodowego, opierając się jedynie na treści wniosku. Wydając pisemną interpretację w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dokonuje wyłącznie oceny przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego w zakresie zastosowania przepisów ubezpieczeniowych dotyczących obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast Zakład nie odnosi się do treści zawartych przez wnioskodawcę umów zlecenia w świetle przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Nie ma również uprawnień, aby w trybie wydawania pisemnych interpretacji dokonywać kwalifikacji określonych przychodów jako stanowiących premie/nagrody za wyniki sportowe. Takie ustalenie, nie następuje bowiem na podstawie przepisów, z których wynika bezpośrednio obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę danin publicznych. Kwestia zakwalifikowania danego przychodu jako premii/nagrody za wyniki sportowe ma pierwotny charakter wobec następczej kwestii - obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, a tym samym Zakład w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie jest władny w tym zakresie do wydania interpretacji.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko Wnioskodawcy uznał za:

- nieprawidłowe w części wniosku objętym pytaniem nr 1 w przedmiocie wyłączenia z podstawy Wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne premii przysługujących zawodnikom uzależnionych od wyniku meczu i liczby minut rozegranych przez zawodnika w danym meczu,

- nieprawidłowe w części wniosku objętym pytaniem nr 2 w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne premii przysługujących zawodnikom i trenerom za wygrane i zremisowane mecze oraz zajęcie określonego miejsca przez drużynę w tabeli na koniec sezonu,

- prawidłowe w części wniosku objętym pytaniem nr 3 w przedmiocie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne premii wypłacanej z tytułu podpisania umowy cywilnoprawnej.

Ponadto Zakład zaznacza, iż wskazana przez Wnioskodawcę decyzja interpretacyjna wydana przez ZUS i dotyczyła wniosku o wydanie pisemnej interpretacji złożonego przez innego przedsiębiorcę/ klub sportowy. Interpretacja została wydana w indywidualnej sprawie innego przedsiębiorcy, w oparciu o opisany stan faktyczny i dotyczyła oceny stanowiska odnoszącego się do zagadnień przedstawionych w tym wniosku.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.