WPI/200000/43/162/2015 - Brak obowiązku odprowadzania składki na Fundusz Emerytur Pomostowych za osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, wykonujące dodatkowo w ramach umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą pracę kierowców autobusów.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisku zawarte we wniosku złożonym w dniu 9 lutego 2015 r. na rzez ww. sprawie braku obowiązku odprowadzania składki na Fundusz Emerytur Pomostowych za osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, wykonujące dodatkowo w ramach umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą pracę kierowców autobusów.

W dniu 9 lutego 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej co do zakresu i sposobu zastosowania art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 z późn. zm.). Powyższy wniosek został uzupełniony przez przedsiębiorcę pismem z dnia 18 lutego 2015 r. (wpływ' do Oddziału w dniu 24 lutego 2015 r.).

Wnioskodawca zwrócił się z zapylaniem w kwestii czy składka na Fundusz Emerytur Pomostowych podlega odprowadzeniu z tytułu zlecenia pracy w szczególnych warunkach pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę i spełniającym warunki, o których mowa w art. 35 ust. 1 ustawy pomostowej, z którymi wnioskodawca zawarł dodatkową umowę cywilnoprawną zlecenia wykonywania obowiązków kierowcy autobusu.

Przedsiębiorca wskazał, że zgodnie z brzmieniem art. 35 ust. 1 ustawy pomostowej składki na FEP opłaca się za pracownika, który spełnia łącznie następujące warunki: urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r. i wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3. Ponadto obowiązek opłacania składek za pracownika, o którym mowa w ust. 1 powstaje z dniem rozpoczęcia wykonywania przez niego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a ustaje z dniem zaprzestania wykonywania tych prac.

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy składki te winny być opłacane za osoby pozostające w stosunku pracy i wykonujące sporadycznie (przez kilka dni w miesiącu po kilka godzin 8-12 h dziennie), w ramach dodatkowej umowy zlecenia, prace kierowcy autobusu (osoby te spełniają warunki z art. 35 ust. 1 ustawy pomostowej).

Przedsiębiorca poinformował, iż jest spółką świadczącą usługi komunikacji miejskiej. W ramach prowadzonej działalności spółka zatrudnia na stanowiskach kierowców autobusów pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, uprawniających do nabycia przez tych pracowników prawa do emerytury pomostowej. Pracodawca zatrudniając kierowców autobusów jest obowiązany opłacać składki na Fundusz Emerytur Pomostowych naliczając składki od pełnego przychodu objętego składka emerytalną. Jako płatnik składek wnioskodawca jest więc obowiązany do opłacania składek na FEP za pracownika, który spełnia łącznie następujące warunki: urodził się po 31 grudnia 1948 r. i wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w załączniku nr 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Dalej wnioskodawca poinformował, że praca na stanowisku kierowcy autobusu jest pracą o szczególnym charakterze wymienioną w załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych w poz. 8. Stosownie zaś do treści art. 35 ust. 2 ustawy, obowiązek opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych za takiego pracownika powstaje z dniem rozpoczęcia wykonywania przez niego pracy w szczególnym charakterze, a ustaje z dniem zaprzestania wykonywania tych prac.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 18 lutego 2015 r. przedsiębiorca wskazał, że opisani we wniosku pracownicy (mający dodatkowo zawarte umowy zlecenia na pracę kierowców autobusów) w ramach stosunku pracy nie wykonują pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 z późn. zm.). W spółce wyłącznie praca na stanowisku kierowcy autobusu stanowi pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu wskazanej ustawy.

Wnioskodawca ma wątpliwości, czy składki te należy odprowadzać również za osoby pozostające w stosunku zlecenia, a będące jednocześnie pracownikami spółki, które podjęły się w ramach dodatkowej umowy zlecenia wykonywania obowiązków kierowców autobusu. Osoby te posiadają stosowne uprawnienia do wykonywania pracy w charakterze kierowcy autobusu lecz zatrudnione są na podstawie umowy o pracę na innych stanowiskach np. w charakterze dyspozytora. Pojawiają się bowiem sytuacje, kiedy do zapewnienia ciągłości linii komunikacyjnej konieczne jest zlecenie innym pracownikom posiadającym stosowne uprawnienia do pracy jako kierowca autobusu, obowiązków kierowcy autobusu. Stąd rodzą się wątpliwości czy za tych zleceniobiorców należy odprowadzać składki na Fundusz Emerytur Pomostowych oraz czy należy wykazywać zleceniobiorców w zgłoszeniach ZUS ZSWA,

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 3 ustawy o emeryturach pomostowych, pracownikiem w rozumieniu ustawy jest ubezpieczony, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1, 2a i ust. 6 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegający ubezpieczeniu emerytalnemu z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a także ubezpieczony, który przed dniem wejścia w życic ustawy z tytułu takiej pracy podlega! ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu. Zgodnie zaś z treścią art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, za pracownika w rozumieniu ustawy. uważa się także osobę wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli taką umowę zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

W ocenie wnioskodawcy, za pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy pracodawca ma obowiązek opłacać składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych przez cały okres zatrudnienia, jeżeli z umowy o pracę wynika, ze pracownik ten będzie wykonywać prace w szczególnym charakterze. Jeżeli zaś wnioskodawca zleca w ramach odrębnego stosunku prawnego - umowy cywilnoprawnej swoim pracownikom wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, to nie ma już obowiązku odprowadzać składek na Fundusz Emerytur Pomostowych, ani wykazywać tych zleceniobiorców w ZUS ZSWA. Składka na FEP podlega bowiem odprowadzeniu w przypadku zatrudnienia pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Definicja pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze znajduje się w art. 3 ust. 4 i 5 ustawy o emeryturach pomostowych. Art. 3 ust. 4 stanowi, że za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia wżycie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 1. Art. 3 ust. 5 stanowi, że za pracowników wykonujących prace o szczególnym charakterze uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 3.

W związku z powyższym, zdaniem wnioskodawcy, osoba zatrudniona w ramach umowy zlecenia nie znajduje się w kręgu osób wskazanych powyżej, zatem nie powstaje obowiązek odprowadzania składek na FEP oraz wykazywania w dokumentach ZUS ZSWA zleceniobiorców wykonujących obowiązki kierowcy autobusu.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cynowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zakład wydaje w formie decyzji interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie m.in. zasad obliczania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

W myśl art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, składki na Fundusz Emerytur Pomostowych opłaca się za pracownika, który^-spełnia łącznie następujące warunki: urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r. oraz. wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3. Obowiązek opłacania składek na Fundusz za pracownika, o którym mowa w ust. 1, powstaje z dniem rozpoczęcia wykonywania przez niego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a ustaje z dniem zaprzestania wykonywania tych prac.

Pod pojęciem pracownika, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 3 powołanej ustawy, rozumie się osoby fizyczne, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1, 2a i ust. 6 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a więc osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy albo wykonujące działalność twórczą albo artystyczna tancerzy zawodowych, podlegające ubezpieczeniu emerytalnemu z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Tym samym brak jest podstaw prawnych, aby za pracownika w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych uznać również osoby wykonujące prace na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Nieistotne jest przy tym. czy zleceniobiorcę wykonującego prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze łączą ze zleceniodawcą innego rodzaju stosunki prawne np. stosunek pracy.

W konsekwencji, w stosunku do osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy, wykonujących dodatkowo umowę cywilnoprawną zawarta z własnym pracodawca, gdzie praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze świadczona jest jedynie na podstawie umowy cywilnoprawnej, nie zachodzi obowiązek opłacania składek na FEP.

Z treści wniosku z dnia 28 stycznia 2015 r. wynika, że wnioskodawca zawiera z pracownikami, niewykonującymi w ramach stosunku pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, dodatkowo umowy zlecenia, w ramach których sporadycznie wykonują prace kierowców autobusów, zakwalifikowane przez przedsiębiorcę do grupy prac o szczególnym charakterze W związku z. powyższym wnioskodawca nie będzie zobowiązany do odprowadzania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych za opisane we wniosku osoby.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz. obowiązujące przepisy prawa. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w sprawie braku obowiązku odprowadzania składki na Fundusz Emerytur Pomostowych za osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, wykonujące dodatkowo w ramach umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą pracę kierowców autobusów

Jednocześnie Zakład nadmienia, iż zamknięty katalog spraw, w zakresie których jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie obejmuje spraw z zakresu zasad wypełniania dokumentacji ubezpieczeniowej, w tym również dokumentu ZUS ZSWA. W rezultacie, brak jest możliwości wypowiedzenia się przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych we wskazanym trybie co do kwestii wykazywania opisanych we wniosku osób w formularzu ZUS ZSWA.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS. która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiącu od dnia doręczenia decyzji.