WPI/200000/43/160/2016 - Niepodleganie ubezpieczeniom społecznym osoby wykonującej umowę o dzieło zawartą z własnym pracodawcą w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 121 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 8 lutego 2016 r. przez przedsiębiorcę (...) w sprawie nie podlegania ubezpieczeniom społecznym osoby, która będzie wykonywała umowę o dzieło zawartą z własnym pracodawca w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.

W dniu 8 lutego 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek spółki: (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż zamierza zatrudnić swoją pracownicę na podstawie umowy o dzieło. Pracownica w tym czasie przebywać będzie na urlopie wychowawczym.

Wnioskodawca powziął wątpliwość czy w takim wypadku z tytułu pracy na podstawie umowy o dzieło pracownica podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Według Wnioskodawcy w tym przypadku pracownica nie będzie podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy o dzieło, mimo iż łączy ją z pracodawcą umowa o pracę, gdyż w okresie urlopu wychowawczego następuje zawieszenie praw i obowiązków wynikających ze stosunku pracy, stąd też pracownik nie ma, w rozumieniu art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, statusu pracownika własnego, a sam urlop wychowawczy zgodnie z art. 9 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest odrębnym od stosunku pracy tytułem do ubezpieczeń.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie indywidualnej interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych. Katalog tytułów, z których wynika obowiązek ubezpieczeń emerytalnych i rentowych został zawarły w art. 6 tejże ustawy. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1) powołanej ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym podlegają, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Pracownicy w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo podlegają również ubezpieczeniu chorobowemu. Natomiast na podstawie art. 12 ust. 1 tej ustawy również obowiązkowo podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu.

Jednocześnie w myśl art. 8 ust. 2a wskazanej powyżej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Przesłanką decydującą o uznaniu takiej osoby za pracownika w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest to, że będąc pracownikiem związanym stosunkiem pracy z danym pracodawcą, jednocześnie świadczy pracę w ramach umowy cywilnoprawnej, zawartej z nim lub innym podmiotem, na jego rzecz.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 19 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym podlegają, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Z kolei w myśl art. 9 ust. 6 tejże ustawy, osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 8, art. 6a ust. 1 i art. 6b ust. 1, a także osoby przebywające na urlopach wychowawczych podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym albo odpowiednio ubezpieczeniu emerytalnemu, jeżeli nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie mają innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych.

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku z dnia 2 lutego 2016 r., wynika, że Wnioskodawca z osobą, którą zatrudnia na podstawie umowy o pracę w okresie kiedy będzie przebywała na urlopie wychowawczym zamierza zawrzeć umowę o dzieło. Należy w tym miejscu podkreślić, iż regulacja wskazana w przepisie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - powyżej powołanym, nie ma zastosowania m.in. do pracowników przebywających na urlopach wychowawczych. Oznacza to, iż jeżeli pracodawca zawrze z pracownicą przebywającą na urlopie wychowawczym umowę agencyjną, umowę zlecenia lub inna umowę o świadczenie usług do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (lub wykonuje ona taką umowę na rzecz własnego pracodawcy) to podlega ubezpieczeniom na zasadach ogólnych. Odnosząc się z kolei do umowy o dzieło to w świetle obowiązujących przepisów prawnych samodzielna umowa o dzieło nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji umowa o dzieło wykonywana w okresie przebywania na urlopie wychowawczym nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych, których zamknięty i wyczerpujący katalog zawarty jest w wyżej powołanym art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i o którym stanowi ustawodawca w art. 9 ust. 6 tejże ustawy. Tym samym pracownica przebywająca na urlopie wychowawczym mimo zawartej z własnym pracodawcą umowy o dzieło wykonywanej w okresie korzystania z urlopu wychowawczego nadal podlega ubezpieczeniom wyłącznie z tytułu przebywania na tym urlopie.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku złożonym w dniu 8 lutego 2016 r. zdarzenie przyszłe oraz wskazane powyżej przepisy prawa. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym osoby, która będzie wykonywała umowę o dzieło zawartą z własnym pracodawca w okresie korzystania z urlopu wychowawczego - za prawidłowe.

Jednocześnie Oddział zaznacza, że w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie pisemnej interpretacji. Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu, np. w toku prowadzonego postępowania lub w toku czynności kontrolnych, ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust, 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.