WPI/200000/43/1428/2015 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od środków pieniężnych z tytułu realizacji pochodnych instrumentów finansowych, do których nabycia uprawnieni będą członkowie zarządu spółki.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 27 stycznia 2016 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/1428/2015 Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od środków pieniężnych z tytułu realizacji pochodnych instrumentów finansowych, do których nabycia uprawnieni będą członkowie zarządu spółki.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 15 grudnia 2015 r. przez (...) w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od środków pieniężnych z tytułu realizacji pochodnych instrumentów finansowych, do których nabycia uprawnieni będą członkowie zarządu Spółki.

UZASADNIENIE

W dniu 15 grudnia 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...), reprezentowanego przez doradcę podatkowego (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 18 stycznia 2016 r. (wpływ do Oddziału w dniu 20 stycznia 2016 r.).

Wnioskodawca poinformował, że prowadzi działalność gospodarczą w branży (...) Spółka dostarcza kompleksowe rozwiązania w zakresie mobilnej rozrywki, marketingu i infrastruktury. Spółka jest polskim rezydentem podatkowym, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów. Spółka funkcjonuje w ramach grupy kapitałowej.

W związku z rozwojem działalności, Spółka rozważa wprowadzenie programu skierowanego do kluczowych członków personelu Grupy. Celem wprowadzenia Programu będzie zdefiniowanie środków motywujących kluczowych członków personelu Grupy do kształtowania kariery zawodowej w ramach długookresowego zatrudnienia lub współpracy z podmiotami Grupy. Spółka będzie mieć dowolność w przedmiocie doboru osób, które zaprosi do uczestnictwa w Programie Motywacyjnym. Spółka planuje zaprosić do uczestnictwa w Programie Motywacyjnym członków zarządu Spółki oraz inne osoby uznawane przez Spółkę za kluczowych członków personelu Grupy. Uczestnictwo w Programie Motywacyjnym będzie dobrowolne. Oznacza to. że żadna osoba nie będzie zobowiązana do udziału w Programie Motywacyjnym, ani też żadnej osobie nie będzie przysługiwało roszczenie o zawarcie umowy i uczestnictwo w Programie Motywacyjnym.

Program Motywacyjny opierał się będzie na umożliwieniu uczestnikom nabycia pochodnego instrumentu finansowego (dalej: Instrument Pochodny) w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Szczegółowe zasady funkcjonowania Programu Motywacyjnego zostaną uregulowane w ogólnych warunkach dla umów pochodnego instrumentu finansowego (dalej: Ogólne Warunki) oraz zawieranych z uczestnikami umowach o pochodnym instrumencie finansowym. Będą to umowy cywilnoprawne, których zawarcie będzie niezależne od innych umów i stosunków wiążących Spółkę z uczestnikami Programu Motywacyjnego.

Instrument Pochodny nie będzie podlegać inkorporacji, ani też dematerializacji i zapisowi na rachunkach pochodnych instrumentów. Instrument Pochodny będzie uprawniał uczestnika do uzyskania w przyszłości kwoty rozliczenia pieniężnego wynikającej z realizacji Instrumentu Pochodnego. Instrument Pochodny będzie bowiem stanowić prawo majątkowe przysługujące uczestnikowi wobec Spółki do żądania w ustalonym terminie kwoty rozliczenia pieniężnego, która to kwota będzie zależna (w sposób określony w Ogólnych Warunkach oraz w umowie) od różnicy pomiędzy ceną rozliczenia a ceną wykonania, powiększoną o parametr odstępu w przypadku gdy cena rozliczenia jest większa lub równa cenie wykonania. Wartość Instrumentu Pochodnego zależeć będzie od wartości instrumentu bazowego za okres lub na dzień wskazany w umowie. Instrumentem bazowym będzie skonsolidowana EBITDA Grupy lub EBITDA określonego Business Unitʼ u funkcjonującego w ramach Grupy lub inny wskaźnik finansowy wskazany w umowie. Wartość instrumentu bazowego obliczana będzie przez Spółkę. Szczegółowe zasady kalkulacji instrumentu bazowego wynikać będą z obowiązujących Spółkę standardów rachunkowości oraz polityki rachunkowej.

Wskaźniki, od których zależeć będzie prawo do otrzymania (lub nieotrzymania) rozliczenia Instrumentu Pochodnego będą ustalane na dany dzień (dalej: Dzień Wykonania). Dniem Wykonania będzie zatem dzień ustalenia ewentualnej kwoty rozliczenia przysługującego uprawnionemu z Instrumentu Pochodnego z tytułu jego wykonania. Będzie to dzień tożsamy z dniem ustalenia kursu rozliczeniowego. Zatem, w Dniu Wykonania będzie już wiadomo, czy kwota wynikająca z rozliczenia Instrumentu Pochodnego jest (lub nie jest) należna uczestnikowi. Jeżeli w Dniu Wykonania ustalone zostanie, że uczestnikowi przysługuje określona kwota pieniężna z tytułu rozliczenia, kwota ta będzie mu wypłacana w dniu rozliczeniowym (dalej: Dzień Rozliczenia). Zgodnie z Ogólnymi Warunkami, rozliczenie stanie się wymagalne w Dniu Rozliczenia. Innymi słowy przed tym dniem uczestnikowi nie będzie przysługiwało skuteczne roszczenie o wypłatę środków tytułem rozliczenia Instrumentu Pochodnego. Dzień rozliczenia będzie przypadać na ustalony dzień przypadający po Dniu Wykonania (np. 30 dzień po Dniu Wykonania). Rozliczenie pieniężne w Dniu Rozliczenia następować będzie w formie przelewu bankowego na rachunek wskazany przez uczestnika.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że uzyskanie prawa do otrzymania kwoty rozliczenia w związku z realizacją Instrumentu Pochodnego oraz wysokość tej kwoty będzie uzależniona od poziomu wskazanych w danej umowie zmiennych wskaźników finansowych. Prawo do otrzymania kwoty rozliczenia pieniężnego przez uczestnika będzie mieć zawsze charakter warunkowy. Spółka nie będzie ponosić odpowiedzialności z tytułu ryzyka inwestycyjnego związanego z nabyciem przez uczestnika Instrumentu Pochodnego. Spółka nie będzie udzielać żadnego zapewnienia co do ziszczenia się jakichkolwiek warunków uprawniających do wykonania Instrumentu pochodnego oraz otrzymania przez uczestników jakichkolwiek kwot / tytułu rozliczenia Instrumentu Pochodnego. Uczestnicy będą mieli prawo do realizacji Instrumentów Pochodnych tylko w przypadku, gdy wartość zmiennych bazowych osiągnie określony w Umowie poziom. Może się zdarzyć, ze dany wskaźnik bazowy nie osiągnie zamierzonego poziomu i w rezultacie nie zostaną spełnione przesłanki uprawniające do realizacji prawa do rozliczenia pieniężnego. W chwili nabycia Instrumentu Pochodnego uczestnik nie będzie więc miał pewności, czy w przyszłości prawo do rozliczenia pieniężnego w ogóle powstanie, ani też jaka będzie jego ewentualna wysokość.

Instrumenty Pochodne będą nabywane przez uczestników odpłatnie, za ustaloną przez strony Umowy kwotę, która będą oni zobowiązani uiścić na rzecz Spółki (Premia). Uczestnik zobowiązany jest do zapłacenia Premii przelewem na rachunek bankowy wskazany przez Spółkę w terminie 14 dni od wystawienia Instrumentu Pochodnego. Wysokość Premii określi każdorazowo Umowa.

Zgodnie z Ogólnymi Warunkami, instrumenty Pochodne będą niezbywalne. Tym samym, nie będą mogły być one przedmiotem obrotu. Niezbywalność Instrumentów Pochodnych wynikać będzie z Ogólnych Warunków. Postanowiono w nich, że zbycie Instrumentów Pochodnych, jak i zbycie wierzytelności z nich wynikających lub przyszłych, w tym w drodze cesji, nie jest możliwe bez uprzedniej pisemnej (pod rygorem nieważności) zgody Spółki. W Ogólnych Warunkach stwierdzono również, że Spółka nieodwołalnie odmawia zgody na zbycie Instrumentów Pochodnych. Zgodnie z Ogólnymi Warunkami Instrument Pochodny wygaśnie w przypadku, gdy ustanie powiązanie (rozumiane jako stosunek pracy, świadczenie usług na podstawie umowy cywilnoprawnej lub stosunek wynikający z powołania w skład organów podmiotu z Grupy) uczestnika z Grupą. Instrument pochodny wygaśnie również w wypadku, gdy: cena wykonania będzie większa od ustalonej w dniu wykonania ceny rozliczenia, Spółka znajdzie się w stanie niewypłacalności, skonsolidowane sprawozdanie Grupy nie zostanie zatwierdzone przez walne zgromadzenie Spółki w terminie do dnia wykonania.

Celem Programu Motywacyjnego jest zachęcenie uczestników do zwiększenia swojego zaangażowania w rozwój Spółki oraz w poprawę jej wyników, co w efekcie ma się przyczynić do wzrostu przychodów osiąganych przez Spółkę. Zgodnie z Ogólnymi Warunkami, kwoty rozliczenia pieniężnego wypłacane w ramach Programu Motywacyjnego nie będą stanowiły wynagrodzenia za pracę, wynagrodzenia za pełnienie funkcji w organach Spółki ani wynagrodzenia za świadczenie usług lub wykonanie dzieła na rzecz Spółki. Nie będą one stanowiły żadnego składnika takiego wynagrodzenia.

Zdaniem Spółki, Instrumenty Pochodne będą stanowić pochodny instrument finansowy, o którym mowa w art. 5a pkt 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c oraz lit. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. W konsekwencji, przychody uczestników uzyskane z realizacji Instrumentu Pochodnego zostaną zakwalifikowane na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przychody z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy). Przychody te nie będą więc stanowiły przychodów ze stosunku pracy (o których mowa w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Dodatkowo Wnioskodawca wskazał, że nie oczekuje od organu interpretacji przepisów prawa podatkowego, gdyż wystąpił już do właściwego organu podatkowego z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w celu potwierdzenia prawidłowości zakwalifikowania przychodów z tytułu realizacji Instrumentów Pochodnych do źródła przychodów, jakim są kapitały pieniężne. Spółka prosi więc o przyjęcie założenia, że środki pieniężne wypłacane uczestnikom w związku z realizacją Instrumentów Pochodnych stanowić będą przychody, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy i podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychody z realizacji praw wynikających z pochodnego instrumentu finansowego Wnioskodawca podkreślił, że przedmiotem wniosku są wyłącznie przepisy prawa z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Ponadto w piśmie z dnia 18 stycznia 2016 r. Wnioskodawca doprecyzował opis zdarzenia przyszłego wskazując, że Program Motywacyjny adresowany jest do kluczowych członków personelu Grupy. Uczestnikami będą: członkowie zarządu Spółki oraz inne osoby, które Spółka uzna za kluczowy personel Grupy.

Członkowie zarządu Spółki uczestniczący w Programie Motywacyjnym są polskimi rezydentami podatkowymi. Członkowie zarządu, którzy będą uczestniczyć w Programie Motywacyjnym pełnią w Spółce funkcję członka zarządu na podstawie powołania. Spółka nie zawarła z członkami zarządu będącymi Uczestnikami Programu umów o pracę. Wynagrodzenie członków zarządu wypłacane jest na podstawie uchwały Rady Nadzorczej Spółki.

Oprócz członków zarządu Spółka chciałaby zaprosić do uczestnictwa w Programie Motywacyjnym również inne osoby, które w ocenie Spółki pełnią kluczową rolę w działalności Grupy. Uczestnikami należącymi do tej grupy mogą być zarówno osoby, będące pracownikami Spółki (osoby, z którymi Spółka zawarła umowy o pracę w rozumieniu kodeksu pracy i dla których Spółka jest pracodawcą), jak i osoby nie będące pracownikami, z którymi spółka ma zawarte umowy cywilnoprawne, lub z którymi współpracuje w innej formie w ramach powszechnie obowiązującego prawa. Do tej grupy uczestników mogą przykładowo należeć indywidualni przedsiębiorcy (będący osobami fizycznymi), którzy świadczą na rzecz Spółki usługi w ramach stałej współpracy. Inną kategorią osób należących do tej grupy mogą być managerowie (niebędący przedsiębiorcami), z którymi Spółka ma zawarte stosowne umowy cywilnoprawne.

W związku z powyższym Wnioskodawca wskazuje, że bez względu na stosunek prawny, na podstawie którego uczestnicy wykonują swoje obowiązki na rzecz Spółki, przychody wypłacane w ramach Programu Motywacyjnego nie będą stanowić części wynagrodzenia z takiego stosunku. Będą one za to stanowić z punktu widzenia prawa podatkowego przychody z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT). Nie będą to zatem przychody ze stosunku pracy, z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy też z działalności wykonywanej osobiście, Spółka prosi więc o przyjęcie, że kwalifikacja przychodów uczestników uzyskiwanych w ramach Programu Motywacyjnego do źródła przychodów "kapitały pieniężne" (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy PIT) stanowi element stanu faktycznego.

W związku ze zdarzeniem przyszłym przedstawionym we wniosku i stanowiącym do niego uzupełnienie piśmie, Spółka zwróciła się z zapytaniem w kwestii, czy wypłata środków pieniężnych tytułem kwoty rozliczenia w związku z realizacją Instrumentów Pochodnych powinna być uwzględniona przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i czy Spółka, dokonując na rzecz uczestników wypłaty środków pieniężnych tytułem kwoty rozliczenia w związku z realizacją Instrumentów Pochodnych będzie działać w charakterze płatnika składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Zdaniem Spółki, wypłata środków pieniężnych tytułem kwoty rozliczenia w związku z realizacją Instrumentów Pochodnych nie powinna być uwzględniona przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Spółka uważa, że dokonując na rzecz uczestników wypłaty środków pieniężnych tytułem kwoty rozliczenia w związku z realizacją Instrumentów Pochodnych nie będzie działać w charakterze płatnika składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Wnioskodawca wskazał, że w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ustawodawca zawarł katalog osób, które podlegają obligatoryjnie ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym. Zgodnie z tym przepisem są to osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej są m.in.: pracownikami, osobami wykonującymi pracę nakładczą, członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych itp. Z kolei zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1 -3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Definicję przychodu ustawodawca zawarł wart. 4 ust. 9 i 10 wskazanej ustawy. Zgodnie z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy oraz przychody z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu powoływania. Z kolei w myśl art. 4 ust. 10 tej ustawy - przychodem z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych przychody z tytułu pracy w spółdzielni i z tytułu wytwarzania na jej rzecz produktów rolnych.

Obowiązki płatnika składek reguluje m.in. art. 17 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe za ubezpieczonych, o których mowa w art. 16 ust. 1-3, 5, 6 i 9-12 obliczają, rozliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu w całości płatnicy składek. Płatnicy składek obliczają części składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe finansowane przez ubezpieczonych i po potrąceniu ich ze środków ubezpieczonych przekazują do Zakładu,

W świetle powyższych regulacji, Spółka stoi na stanowisku, że otrzymanie przez uczestnika środków pieniężnych z tytułu realizacji Instrumentu Pochodnego nie będzie stanowić tytułu do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. W konsekwencji, Spółka nie będzie działać w charakterze płatnika składek w związku z przekazywaniem uczestnikom środków pieniężnych z tytułu realizacji Instrumentów Pochodnych. Dlatego też wypłata tych środków pieniężnych nie powinna być przez Spółkę uwzględniona przy ustaleniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Wnioskodawca wskazuje, że po pierwsze brak jest w katalogu tytułów do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego (art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) takich, które nawiązywałyby do uzyskiwania przychodów z kapitałów pieniężnych. W literaturze przedmiotu podkreśla się, iż art. 6 ustawy zawiera zamknięty katalog osób podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Z uwagi na to, osoby niewymienione w tym przepisie nie podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. (Radzisław A., Komentarz do art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Ponadto przychody otrzymywane przez uczestników w związku z realizacją Instrumentów Pochodnych stanowić będą przychody z kapitałów pieniężnych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, nie będą one więc mogły być uznane za przychody, o których mowa w art. 4 ust. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w szczególności zaś za przychody ze stosunku pracy.

Dalej Wnioskodawca wskazał, że jego stanowisko znalazło potwierdzenie w najnowszych interpretacjach wydawanych w indywidualnych sprawach przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych: interpretacje ZUS Oddziału w Gdańsku z 21 kwietnia 2015 r. znak: DI/100000/43/393/2015, z 12 grudnia 2014 r. znak: DI/100000/43/1196/2014 oraz z 4 lipca 2013 r., znak: DI/100000/451/719/2013. Potwierdzono w nich, że wyłącza się z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pracowników wartość przychodów z realizacji jednostek uczestnictwa, będących pochodnymi instrumentami finansowymi, do których nabycia upoważnieni zostaną pracownicy spółki.

Wnioskodawca uznał ponadto, że osiąganie przez uczestników przychodów z tytułu realizacji Instrumentów Pochodnych nie spowoduje obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Spółka nie będzie zatem działać w charakterze płatnika składek w stosunku do tych przychodów. Takie wnioski płyną z analizy przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W art. 66 wskazanej ustawy ustawodawca zawarł katalog osób, które podlegają obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, wśród których wymieniono m.in. osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są pracownikami w rozumieniu ustawy i systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące działalność pozarolniczą itp. Co istotne, wyliczenie zawarte w art. 66 ustawy jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że osoby niewymienione w tym przepisie nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Z kolei w myśl art. 81 ust. 1 wskazanej ustawy, do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i i pkt 3, 11 i 35 stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10.

Zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, za osobę pozostająca w stosunku pracy, w stosunku służbowym albo odbywającą służbę zastępczą składkę jako płatnik składek oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza pracodawca, a w razie wypłaty świadczeń pracowniczych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, o których mowa w ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, podmiot obowiązany do wypłaty tych świadczeń.

Analizując powyższe przepisy Wnioskodawca stwierdza, że ustawodawca nie wymienił osiągania przychodów z kapitałów pieniężnych jako przesłanki podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. W takiej sytuacji brak jest obowiązku uiszczania składek. Na spółce nie będą ciążyły zatem obowiązki płatnika związane z wypłacaniem uczestnikom środków pieniężnych z tytułu realizacji Instrumentów Pochodnych. Na potwierdzenie swojego stanowiska Spółka wskazała na interpretację ZUS Oddziału w Gdańsku z 21 kwietnia 2015 r. znak: DI/100000/43/393/2015, w której Oddział wypowiedział się w zakresie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników przychodów uzyskanych z tytułu realizacji jednostek uczestnictwa.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. W powyższym trybie organ nie jest natomiast uprawniony do dokonywania interpretacji przepisów, z których wywodzi się obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego, gdyż zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) w powyższym zakresie sprawy rozpatruje dyrektor właściwego miejscowo oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Wobec faktu, że we wniosku z dnia 9 grudnia 2015 r. Spółka przedstawiła własne stanowisko dotyczące obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, Oddział odniósł się w niniejszej decyzji wyłącznie do kwestii dotyczącej ubezpieczeń społecznych, natomiast odrębnym pismem zawiadomił Wnioskodawcę o możliwości wniesienia do właściwego organu wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w pozostałym zakresie.

Ponadto zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, warunkiem koniecznym do stwierdzenia kompletności wniosku, jest jego należyte opłacenie, natomiast w myśl art. 10 ust. 7 tej ustawy - w przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wobec faktu, iż we wniosku złożonym w dniu 15 grudnia 2015 r., uzupełnionym pismem z dnia 18 stycznia 2016 r. Wnioskodawca przedstawił wątpliwości w zakresie dotyczącym braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w sytuacji skierowania Programu Motywacyjnego do kilku odrębnych grup uczestników - członków zarządu Spółki oraz innych osób należących do kluczowego personelu Grupy (tj. pracowników Spółki, osób, z którymi Spółka ma zawarte umowy cywilnoprawne lub z którymi współpracuje w innej formie w ramach powszechnie obowiązującego prawa np. w ramach stałej współpracy). Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydając niniejszą decyzję rozpoznał wniosek w zakresie opisanego przez Przedsiębiorcę zdarzenia przyszłego dotyczącego wyłącznie pierwszej ze wskazanych grup tj. członków zarządu Spółki.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne wynika bezpośrednio z istnienia tytułu do objęcia tymi ubezpieczeniami łączącego ubezpieczonego i płatnika składek. Wskazana ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych zawiera w art. 6 katalog osób, które podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a ponadto w art. 11 i 12 wskazuje, które z wymienionych osób podlegają ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu.

W świetle treści wskazanego powyżej art. 6, zaistnienie obowiązku ubezpieczeń społecznych zostało uzależnione od formy, w jakiej został mianowany na stanowisko członek zarządu, a nie od finansowego wymiaru pełnionej funkcji. Powołane przepisy nie zaliczają do ubezpieczonych osoby pełniącej funkcję członka zarządu spółki pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie (np. umowa o pracę). W konsekwencji, samo powołanie - na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) na stanowisko członka zarządu spółki, nie będzie skutkowało powstaniem obowiązku ubezpieczeń społecznych, jeżeli nie jest ono związane z powstaniem określonego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych wskazanego w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w wyniku np. zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.

Ponadto należy wskazać, iż jak słusznie zauważył Wnioskodawca, w świetle obowiązujących przepisów, w szczególności art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazującego tytuły do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, brak jest możliwości uznania, iż opisana we wniosku realizacja pochodnego instrumentu finansowego, której skutkiem jest uzyskanie przychodów z kapitałów pieniężnych, będzie stanowiła odrębny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, a w konsekwencji będzie rodziła dla Wnioskodawcy obowiązek zapłaty składek na te ubezpieczenia.

W świetle powyższego, brak obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne od środków pieniężnych wynikających z realizacji Instrumentów Pochodnych otrzymanych przez członków zarządu Spółki w ramach Programu Motywacyjnego będzie skutkiem braku tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych dla ww. osób, natomiast nie będzie wynikał z dokonanej przez Wnioskodawcę kwalifikacji uzyskanego przychodu jako przychód z kapitałów pieniężnych w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę, uwzględniając przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący stan prawny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od środków pieniężnych z tytułu realizacji pochodnych instrumentów finansowych, do których nabycia uprawnieni będą członkowie zarządu Spółki.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl