WPI/200000/43/142/2020

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020r. poz. 266) Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 20 lutego 2020r. przez Przedsiębiorcę (...) w sprawie ustalenia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za członka zarządu w związku z wypłatą wynagrodzenia zmiennego wypłaconego po zakończeniu umowy o świadczenie usług.

Wnioskiem z 20 lutego 2020r. (zwany dalej "Przedsiębiorcą") wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej zwany "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Przedsiębiorca jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, wpisanym do KRS pod numerem (...) siedzibą w (...), przy ulicy(...), kapitał zakładowy objęty w całości w wysokości (...). Jedynym udziałowcem spółki posiadającym 100% udziałów jest (...). Zgodnie z aktem założycielskim spółka (...) została zarejestrowana w dniu 30.09.2011 r. i powołana do prowadzenia działalności umożliwiającej. zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców (...) w zakresie zadań związanych z edukacją publiczną, kulturą, kulturą fizyczną.

Organami spółki są Zgromadzenie Wspólników, Rada Nadzorcza i Zarząd. W związku z wejściem w życie ustawy z 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami, Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki podjęło uchwałę w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Zarządu. W uchwale określono m.in. że: - z Członkiem Zarządu zawierana jest umowa o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji, z obowiązkiem świadczenia osobistego, wynagrodzenie całkowite składa się z części stałej i zmiennej; podano także przedział, w którym zawiera się wysokość wynagrodzenia stałego. W ramach i w okresie pełnienia Funkcji Prezesa Zarządu Spółki Zarządzający zobowiązuje się do świadczenia usług zarządzania Spółką na zasadach określonych umową świadczenia usług zarządzania spółką. Zarządzający wykonywać będzie przedmiot umowy osobiście. Usługi zarządzania obejmować będą w szczególności: realizację zadań nałożonych na Zarząd Spółki na mocy powszechnie obowiązujących przepisów prawa, aktu założycielskiego Spółki oraz niniejszej umowy, prowadzenie spraw Spółki, reprezentowanie Spółki wobec podmiotów trzecich, zgodnie z zasadami reprezentacji Spółki, realizacji wyznaczonych Celów Zarządczych, Zarządzający zobowiązany jest wykonywać przedmiot umowy w sposób zapewniający prawidłowe i nieprzerwane funkcjonowanie Spółki, Zarządzający zobowiązany jest wykonywać swoje obowiązki w siedzibie Spółki oraz w zależności od potrzeb Spółki w innych miejscach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i poza jej granicami. Ustalono dwa główne cele zarządcze: jeden - związany ze wzrostem przychodów spółki i drugi - z efektywnym zarządzaniem finansami Spółki, Wynagrodzenie całkowite Zarządzającego za wykonywanie przedmiotu umowy oraz z tytułu przeniesienia praw autorskich, składa się z części stałej stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe (Wynagrodzenie Stałe) oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy spółki (Wynagrodzenie Zmienne). Wynagrodzenie Stałe za dany miesiąc wypłacane będzie przez Spółkę z dołu, w terminie 14 dni od dnia prawidłowego doręczenia Spółce rachunku wraz z oświadczeniem o liczbie godzin przeznaczonych przez Zarządzającego na wykonywanie przedmiotu umowy w danym miesiącu kalendarzowym. Wynagrodzenie Zmienne uzależnione jest od realizacji przez Zarządzającego celów Zarządczych i wynosi 10% (dziesięć procent) Wynagrodzenia Stałego w poprzednim roku obrotowym, dla którego dokonywane jest obliczenie wysokości przysługującego wynagrodzenia zmiennego, w przypadku osiągnięcia przez Zarządzającego wszystkich Celów Zarządczych. W przypadku osiągnięcia jedynie niektórych Celów Zarządczych Wynagrodzenie Zmienne zostanie proporcjonalnie obniżone, stosownie do wag poszczególnych Celów Zarządczych Wynagrodzenie Zmienne za dany rok wypłacane będzie przez Spółkę z dołu, po spełnieniu warunków określonych w ust. 5, w terminie 14 dni od dnia prawidłowego doręczenia Spółce rachunku. Wynagrodzenie Zmienne przysługuje wyłącznie po spełnieniu następujących przesłanek:

W roku 2018 stanowisko prezesa zarządu zajmowało kolejno 3 prezesów: - pierwszy prezes od stycznia do 12 lipca 2018 r., - drugi prezes od 12 lipca do 20 grudnia 2018 r., - trzeci prezes od 20 grudnia 2018 r. do chwili obecnej.

W dniu 27.01.2020r. Zgromadzenie Wspólników spółki działając na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 712) art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 2190) w zw. z § 12 ust. 2 aktu założycielskiego spółki Zgromadzenie Wspólników podjęło uchwałę dotyczącą wykonania celów zarządczych za 2018 rok przez Prezesów Zarządu ustalając jednocześnie wysokość wynagrodzenia zmiennego dla każdego z prezesów. Prezes zajmujący stanowisko w okresie 12.07-20.12.2018 r. nie posiadał oprócz tej umowy o świadczenie usług, o której mowa we wniosku innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. nie miał zawartej umowy o pracę ani innej umowy cywilnoprawnej. Obecnie prowadzi własną działalność gospodarczą PKD 70.22.Z pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, z tego tytułu odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Przedsiębiorca powziął wątpliwość czy w opisanym stanie faktycznym wynagrodzenie zmienne przyznane w drodze uchwały przez Zgromadzenia Wspólników a wynikające z podpisanej umowy świadczenia usług zarządzania zawartej 12 lipca 2018 r., a rozwiązanej 20 grudnia 2018 r. powoduje obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne?

Ocena realizacji Celów Zarządczych i poziomu ich realizacji jest przeprowadzana przez Zgromadzenie Wspólników Spółki przy uwzględnieniu obiektywnych i mierzalnych kryteriów ich realizacji oraz ustalonych wag poszczególnych Celów Zarządczych ustanowionych uchwałą Zgromadzenia Wspólników na dany rok obrotowy. Następnie Zgromadzenie Wspólników Spółki określiło wysokość wynagrodzenia zmiennego w oparciu o dokonaną, zgodnie z treścią uchwały, ocenę realizacji Celów Zarządczych. Umowa o zarządzanie spółką jest umową nienazwaną, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. W myśl zapisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, katalog osób za które płatnicy składek obowiązani są obliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne jest określony w art. 6 powołanej ustawy. We wskazanym art. 6 ustawodawca wymienił wszystkie podmioty, które podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. W myśl postanowień art. 6 ust. 1 pkt 5 osoby fizyczne, które na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prowadzące pozarolniczą działalność podlegają z tego tytułu obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Punktem wyjścia dla ustalenia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez daną osobą jest posiadanie jednego z tytułów określonych w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Jeżeli dana osoba posiada tytuł do ubezpieczeń społecznych powstaje wówczas obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Zatem, w sytuacji opisanej w przedmiotowym wniosku o tym czy członek zarządu podlega ubezpieczeniom społecznym decyduje posiadany przez niego tytuł do ubezpieczeń społecznych. W związku z tym, że w momencie wypłaty wynagrodzenia zmiennego osoba prowadzi pozarolniczą działalność, co stanowi tytuł ubezpieczenia, wypłacane przez spółkę wynagrodzenie zmienne, na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników, za okres świadczenia usług zarządzania nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia emerytalnego i rentowego. Wypłacenie wynagrodzenia zmiennego przyznanego Uchwałą Zgromadzenia Wspólników powinno nastąpić na podstawie faktury wystawionej przez osobę prowadzącą obecnie pozarolniczą działalność, której przedmiotem zgodnie z wpisem do CEIDG są usługi zarządcze.

W odpowiedzi na wezwanie Zakładu, pismem z 5 marca 2020r. Przedsiębiorca poinformował, że przychody osiągane przez członka zarządu spółki z tytułu świadczenia usług zarządzania na rzecz Spółki należą do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedsiębiorca wskazał, iż zgodnie z art. 13 pkt 7 ustawy o PIT, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. Przychodem ze źródła wskazanego w art. 13 pkt 7 ustawy o PIT będzie zatem w opinii Przedsiębiorcy wypłata wynagrodzenia dokonana na rzecz członka zarządu, jeżeli wypłata pozostaje w związku z pełnioną funkcją. Dotyczy to zarówno części stałej, jak i zmiennej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład zważył, co następuje:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Natomiast, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. 1377 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 3 w związku z ust. 1, art. 20 ust. 1, art. 4 pkt 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.).

Za przychód, stosownie do art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, uznaje się przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy oraz przychody z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu ich powołania.

Jednocześnie, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 powołanej powyżej ustawy, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 459) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy. Zgodnie z art. 11 ust. 1 powołanej ustawy zleceniobiorcy mogą podlegać ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek. W tym miejscu należy wskazać, iż co do zasady umowa o zarządzanie spółką (kontrakt menedżerski) jest w istocie umową nienazwaną, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym zastosowanie mają przepisy dotyczące zlecenia.

W konsekwencji, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla członka zarządu należy ustalić w oparciu o zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe właściwe dla zleceniobiorców. Ponadto, na obowiązek Przedsiębiorcy w zakresie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne nie ma znaczenia fakt, iż obecnie członek zarządu prowadzi pozarolniczą działalności gospodarczą w zakresie usług zarządzania, bowiem nie prowadził jej w okresie realizowania umowy o świadczenie usług zawartej z Przedsiębiorcą. Powyższe oznacza dla Przedsiębiorcy obowiązek opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne w związku z wypłatą wynagrodzenia zmiennego za rok obrotowy spółki (2018) wynikającego z umowy o świadczenie usług przez Członka Zarządu Spółki pełniącego usługi zarządzania w okresie 12.07.-20 grudnia 2018 r.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko przedstawione przez Przedsiębiorcę uznać należy za nieprawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust, 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.