WPI/200000/43/1371/2014 - Składki na ubezpieczenie społeczne w przypadku podlegania ustawodawstwu słowackiemu.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) oraz art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie po rozpoznaniu wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przedsiębiorcy (...) uznaje za:

W dniu 19 listopada 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w sprawie możliwości badania zatrudnienia na Słowacji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

We wniosku złożonym w dniu 19 listopada 2014 r. wnioskodawca przedstawił opis stanu faktycznego. Wnioskodawca wskazał, iż prowadzi działalność gospodarczą w Polsce i z tego tytułu podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Wnioskodawca oświadczył, ze rozpoczął pracę najemną (umowa o pracę na czas nieokreślony) na Słowacji w wymiarze 10h miesięcznie na zasadzie zadaniowego systemu organizacji czasu pracy, co będzie stanowić ok. 7% jego czasu pracy w stosunku do działalności gospodarczej w Polsce (przy założeniu 7-8h dziennie wykonywania działalności gospodarczej w Polsce). Jego wynagrodzenie kształtować się będzie w wysokości około (...) EUR na miesiąc.

Wnioskodawca informuje, iż w związku z uzyskanym zatrudnieniem wystąpi do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z zawiadomieniem o tym fakcie, przedstawi umowę o pracę na Słowacji i wyrejestruje się z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w Polsce z tytułu działalności gospodarczej. W związku z powyższym, wnioskodawca powziął wątpliwość czy jest zobowiązany do odprowadzania składek społecznych i zdrowotnych z działalności gospodarczej, mając na uwadze fakt, że ustawodawstwem właściwym w zakresie ubezpieczeń jest dla niego ustawodawstwo słowackie, oraz czy podlega ubezpieczeniu społecznemu w Polsce, gdy jest zatrudniony na Słowacji i jednocześnie ma działalność gospodarcza w Polsce, a praca na Słowacji jest świadczona 10h miesięcznie z wynagrodzeniem 40 EUR miesięcznie?.

Zdaniem wnioskodawcy, od momentu zatrudnienia na Słowacji i przyjęcia go do tamtejszego systemu ubezpieczeń, wszystkie składki winny być odprowadzane tylko na Słowacji, a w Polsce Wnioskodawca zobowiązany jest dokonać wyrejestrowania z ubezpieczeń. Wnioskodawca wskazał jako podstawę prawną art. 13 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r.

W związku z rozbieżnościami w treści złożonego wniosku w dniu 20 listopada 2014 r. Zakład wezwał wnioskodawcę o doprecyzowanie, czy złożony wniosek ma na celu uzyskanie rozstrzygnięcia w przedmiocie sposobu i zakresu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne, w sytuacji gdy obowiązującym ustawodawstwem w zakresie zabezpieczenia społecznego dla Wnioskodawcy jest ustawodawstwo słowackie, czy też intencją Wnioskodawcy jest uzyskanie rozstrzygnięcia w sprawie możliwości badania zatrudnienia na Słowacji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a w konsekwencji ustalenie właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego.

W odpowiedzi na wezwanie wnioskodawca pismem z dnia 27 listopada 2014 r. (doręczonym w dniu 1 grudnia 2014 r.) wskazał, iż złożony przez niego wniosek o wydanie interpretacji ma na celu uzyskanie rozstrzygnięcia w przedmiocie sposobu i zakresu stosowania przepisów, z których wynika zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807) obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Jednocześnie zgodnie z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy' wymiaru tych składek.

Zagadnienia związane z ustaleniem i stosowaniem właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w stosunku do osób migrujących od maja 2010 r. reguluje zasadniczo w stosunku do Państw Członkowskich Unii Europejskiej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U.UE.L Nr 166 poz. 1 z dnia 30 kwietnia 2004 r. z późn. zm.) oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonania rozporządzenia nr 883/2004 (Dz. U.UE.L Nr 284 poz. 1 z 30 października 2009 r. z późn. zm.).

Podkreślenia wymaga fakt, iż w trybie wydania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokonuje rozstrzygnięcia kwestii ustalenia obowiązującego wnioskodawcę ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego, dlatego też w sprawach, w których wnioskodawca podejmuje aktywność zawodową na terenie dwóch Państw Członkowskich UE elementem niezbędnym dla rozstrzygnięcia obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne wnioskodawcy jest wskazanie przez wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego jakiemu ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego podlega.

W stanie faktycznym wnioskodawca wskazał, iż prowadzi działalność gospodarczą w Polsce, a dodatkowo rozpoczął pracę na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na Słowacji. Wnioskodawca poinformował, że w związku z zatrudnieniem na Słowacji wystąpi do ZUS z informacją o tym fakcie, przedstawi dokumenty poświadczające zatrudnienie i dokona wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych w Polsce z tytułu wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej.

W opinii Wnioskodawcy jego właściwym ustawodawstwem jest ustawodawstwo słowackie.

W przedstawionym sianie faktycznym wnioskodawca oświadczył, iż jego właściwym ustawodawstwem będzie ustawodawstwo słowackie, zatem z chwilą ustalenia dla przedsiębiorcy ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego innego niż polskie, przedsiębiorca nie będzie podlegał przepisom ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 i 3 lit. d) reguluje zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

W świetle art. 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Podleganie osób prowadzących pozarolniczą działalność ubezpieczeniom społecznym wiąże się z obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

W konsekwencji powyższego, uwzględniając zawianą w opisie stanu faktycznego informację, iż właściwym dla wnioskodawcy jest ustawodawstwo słowackie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji złożonym w dniu 19 listopada 2014 r.- w sprawie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w sytuacji, gdy właściwym ustawodawstwem będzie ustawodawstwo słowackie - uznał za prawidłowe.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych w trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani postępowania dowodowego, opiera się jedynie na treści wniosku. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przy wydawaniu decyzji interpretacyjnej na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, oparł się na oświadczeniu wnioskodawcy, zgodnie z którym właściwym ustawodawstwem dla wnioskodawcy w zakresie zabezpieczenia społecznego będzie ustawodawstwo słowackie.

Oddział podkreśla, iż zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

W konsekwencji, Zakład Ubezpieczeń Społecznych został upoważniony do wydawania pisemnych interpretacji przepisów w powyższym trybie wyłącznie we wskazanym ustawowo zakresie, natomiast w pozostałych sprawach jest zobowiązany odmówić wydania interpretacji. Z treści wniosku złożonego w dniu 19 listopada 2014 r. (uzupełnionego pismem z dnia 27 listopada 2014 r.) to jest z opisu sianu faktycznego, stanowiska wnioskodawcy w sprawie oraz uzasadnienia stanowiska wynika, iż wątpliwość wnioskodawcy dotyczy także możliwości badania zatrudnienia na Słowacji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz ustalenia ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w sytuacji wykonywaniu przez wnioskodawcę pracy najemnej na Słowacji w wymiarze i nu zasadach przedstawionych we wniosku (10h miesięcznie, na zasadzie zadaniowego systemu organizacji pracy i za wynagrodzeniem 40 EUR na miesiąc) i równoczesnego prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w Polsce.

Mając na uwadze treść wniosku o wydanie pisemnej interpretacji oraz obowiązujące przepisy prawu Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmawia wydania interpretacji w przedmiocie możliwości badania zatrudnienia na Słowacji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz ustalenia właściwego ustawodawstwa.

Równocześnie biorąc pod uwagę treść przywołanego wyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca me przyznał mu kompetencji w tym zakresie, w związku z czym w oparciu o art. 66 § i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do właściwego terytorialnie Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe stwierdzono jak w sentencji.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.