WPI/200000/43/1329/2015 - Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości składki grupowego ubezpieczenia na zdrowie i życie pracowników.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy: (...) Sp. z o.o. przedstawione we wniosku złożonym w dniu 23 listopada 2015 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości składki grupowego ubezpieczenia na zdrowie i życie pracowników.

W dniu 23 listopada 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) Sp. z o.o. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego poinformował, że Firma (...) Sp. z o.o. jako pracodawca ma podpisaną umowę z firmą ubezpieczeniową, przedmiotem której jest grupowe ubezpieczenie na zdrowie i życie pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Składka na grupowe ubezpieczenie na zdrowie i życie pracownika finansowana jest zarówno przez pracownika jak i pracodawcę. Miesięczna wysokość składki wynosi (...) zł, z czego (...) zł jest finansowane przez pracownika, a (...) zł przez pracodawcę.

W dniu (...) 2015 r. wszedł w życie aneks (z (...) 2015 r.) do Regulaminu wynagradzania obowiązującego w spółce, który zawiera zapis "pracownicy mają prawo do współfinansowanego przez pracodawcę ubezpieczenia grupowego na zdrowie i życie. Uprawnienie to daje ubezpieczonemu pracownikowi możliwość zakupu tego typu usługi po cenach niższych niż detaliczne. Pracownik jest zobowiązany do pokrycia opłaty w wysokości (...) zł do 10-tego dnia miesiąca. Wpłata na ubezpieczenie dokonywana jest z góry. Obecnie miesięczna wartość składki wynosi (...) zł, w tym część współfinansowana przez pracodawcę wynosi (...) zł."

W regulaminie wynagradzania obowiązującym w spółce jest zapis uprawniający do zakupu przez pracowników po cenach niższych niż detaliczne usług grupowego ubezpieczenia na zdrowie i życie. Kwota dofinansowana przez Spółkę do wartości składki grupowego ubezpieczenia na zdrowie i życie pracowników, stanowi przychód pracowników ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Na tle powyższego stanu faktycznego po stronie Spółki powstała wątpliwość, czy po wprowadzeniu aneksu do regulaminu wynagradzania, który obowiązuje od (...) 2015 r. finansowana przez pracodawcę składka ubezpieczenia grupowego na zdrowie i życie pracowników, stanowić będzie podstawę naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie:

Spółka, jako pracodawca wyraża stanowisko, że dofinansowana przez Spółkę, kwota składki na grupowe ubezpieczenie na zdrowie i życie pracowników, spełnia warunki określone w § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) i nie będzie stanowiła przychodu wliczanego do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne. Na mocy wyżej wymienionego przepisu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Jednocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe tych osób. W związku z powyższym wskazane wyłączenie przewidziane w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ma zastosowanie również do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

W obowiązującym w Spółce regulaminie wynagradzania jest uprawnienie pracowników do zakupu po cenach niższych niż detaliczne usług grupowego ubezpieczenia na zdrowie i życie. Składka na ubezpieczenie jest finansowana zarówno przez pracodawcę jak i pracownika. Kwota składki dofinansowana przez pracodawcę stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ponadto stosownie do art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Ponadto zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zakład wskazuje ponadto, iż z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez organ dokonanej kwalifikacji przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uwzględniając powyższe, Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartej w treści wniosku informacji w powyższym zakresie.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja powyższego przepisu rozporządzenia jednoznacznie wskazuje, iż aby móc zastosować wskazane wyłączenie, dana korzyść musi stanowić przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz dodatkowo prawo do uzyskania korzyści musi wynikać z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, przewidujących partycypację pracownika w przeniesieniu kosztów nabycia tych świadczeń. Ponadto dana korzyść musi przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi). Jednocześnie należy zauważyć, że w sytuacji, gdy świadczenie przyznane pracownikowi jest w całości finansowane przez pracodawcę - stanowi ono podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia.

W świetle przytoczonego przepisu, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową ich odpłatnością. Częściowa ich odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu artykułów, przedmiotów lub usług.

Powyższe wskazuje, że warunkiem obligatoryjnym, który umożliwia płatnikowi składek skorzystanie z wyłączenia przewidzianego wskazanym wyżej przepisem jest uprawnienie pracowników do przedmiotowych świadczeń na podstawie układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu oraz partycypowanie przez pracownika w kosztach uzyskania świadczeń, o których traktuje ten przepis.

Z przedstawionego we wniosku z dnia 23 listopada 2015 r. stanu faktycznego wynika, że Firma (...) Sp. z o.o. jako pracodawca ma podpisaną umowę z firmą ubezpieczeniową, przedmiotem której jest grupowe ubezpieczenie na zdrowie i życie pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Składka na grupowe ubezpieczenie na zdrowie i życie pracownika finansowana jest zarówno przez pracownika jak i pracodawcę. Miesięczna wysokość składki wynosi (...) zł z czego (...) zł jest finansowane przez pracownika, a (...) zł przez pracodawcę. Powyższe wynika z Regulaminu Wynagradzania obowiązującego w Spółce, który ma zapis: "pracownicy mają prawo do współfinansowanego przez pracodawcę ubezpieczenia grupowego na zdrowie i życie. Uprawnienie to daje ubezpieczonemu pracownikowi możliwość zakupu tego typu usługi po cenach niższych niż detaliczne. Pracownik jest zobowiązany do pokrycia opłaty w wysokości zł do 10-tego dnia miesiąca. Wpłata na ubezpieczenie dokonywana jest z góry. Obecnie miesięczna wartość składki wynosi (...) zł, w tym część współfinansowana przez pracodawcę wynosi (...) zł."

W Regulaminie Wynagradzania obowiązującym w Spółce jest zapis uprawniający do zakupu przez pracowników po cenach niższych niż detaliczne usług grupowego ubezpieczenia na zdrowie i życie.

Biorąc pod uwagę stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 listopada 2015 r. w sprawie nieuwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości składki grupowego ubezpieczenia na zdrowie i życie pracowników.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.