WPI/200000/43/1301/2018 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci dodatkowych usług medycznych w części finansowanej przez pracodawcę,

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 28 listopada 2018 r. przez przedsiębiorcę: (...) uznaje za:

W dniu 28 listopada 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów złożony przez przedsiębiorcę: (...)

Wnioskodawca w treści złożonego wniosku poinformował, że umożliwia pracownikom oraz zleceniobiorcom zakup dodatkowego ubezpieczenia medycznego po cenach niższych niż detaliczne. W tym celu zawarł umowę o świadczenie usług zdrowotnych oraz współfinansuje koszt usługi. Przystąpienie do umowy jest dobrowolne. Zawarcie przez pracodawcę umowy o świadczenie usług medycznych prowadzić będzie w aspekcie finansowym do osiągnięcia korzyści polegającej na uprawnieniu do skorzystania z usług medycznych po cenach niższych niż detaliczne. Kwota składki wynosi (...). Osoby chcące przystąpić do polisy będą partycypować w zakupie ubezpieczenia medycznego w wysokości a różnicę będzie dopłacał zakład pracy, która będzie opodatkowanym przychodem pracownika lub zleceniobiorcy. Od 11.2015 r. u pracodawcy obowiązuje regulamin pracy i wynagradzania. Wszelkie dodatkowe świadczenia dla pracowników oraz zleceniobiorców regulują zapisy zawarte w regulaminie wynagradzania. W regulaminie wynagradzania pracodawca zawarł:

- pracodawca umożliwia pracownikom oraz zleceniobiorcom zakup ubezpieczenia medycznego po cenach niższych niż detaliczne

- wartość powyższych korzyści ma wartość niepieniężną

- składka miesięczna jest finansowana przez pracownika i zakład pracy - wartość składki, którą finansuje zakład pracy jest przychodem pracownika ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wskazał, że na podstawie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Wartość ubezpieczenia medycznego w części dofinansowana przez pracodawcę stanowi przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy/umowy zlecenia i nie stanowi ekwiwalentu w formie pieniężnej. Zapis o ww. korzyściach został zawarty w regulaminie wynagradzania. Zgodnie z art. 772 § 1. k.p. pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania. Wobec powyższego regulamin wynagradzania firmy, który stanowi podstawę do naliczania świadczeń płacowych i pozapłacowych, należy traktować jako przepisy o wynagradzaniu w myśl paragrafu 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r.

Reasumując Wnioskodawca uważa, że dodatkowe ubezpieczenie medyczne nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, ponieważ:

- pracodawca zawarł w regulaminie wynagradzania zapis, że umożliwia pracownikom oraz zleceniobiorcom zakup dodatkowego ubezpieczenia medycznego po cenach niższych niż detaliczne

- wartość powyższych korzyści ma wartość niepieniężną

- składka miesięczna jest finansowana przez pracownika /zleceniobiorcę i zakład pracy-wartość składki, którą finansuje zakład pracy jest przychodem pracownika ze stosunku pracy/umowy zlecenia i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle określonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo wskazanym zakresie, gdyż sprawy te w myśl przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład dokonał interpretacji przepisów sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Wnioskodawcy, że świadczenia pozapłacowe w części finansowanej przez pracodawcę w postaci dodatkowych usług medycznych - będą stanowiły dla pracowników oraz zleceniobiorców przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

Za przychody ze stosunku pracy, stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Uwzględniając powyższe, jeżeli korzyść materialna uzyskiwane przez pracowników w ramach stosunku pracy stanowić będzie przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pracownicy będą ponosić częściową odpłatność i stosowny zapis o takim uprawnieniu znajdzie się w przepisach wewnątrzzakładowych, to korzystać będzie z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (w rezultacie również na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe) na podstawie powołanego powyżej przepisu. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik byłby zobowiązany w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

Jednocześnie, w myśl art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1510 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

W świetle powyższego Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 28 listopada 2018 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości częściowo odpłatnego świadczenia w postaci dodatkowych usług medycznych w sytuacji, gdy ww. świadczenia w części finansowanej przez Wnioskodawcę będą stanowić dla pracowników przychód ze stosunku pracy oraz będą wynikać z zapisów zawartych w regulaminie wynagradzania.

Odnosząc się do drugiego z przedstawionych zdarzeń przyszłych w sprawie możliwości wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia świadczenia w postaci dodatkowych usług medycznych w części finansowanej przez Wnioskodawcę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wyjaśnia, co następuje:

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 11 ust. 2 oraz art. 12 powołanej powyżej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, natomiast ubezpieczenie chorobowe w stosunku do tych osób ma charakter ubezpieczenia dobrowolnego. W myśl, art. 18 ust. 1 i 3 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód z tytułu wykonywania umowy zlecenia, jeżeli w umowie tej określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, albo w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej, albo prowizyjnie.

Należy w tym miejscu podkreślić również, iż zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w brzmieniu obowiązującym od 1 sierpnia 2010 r., przepisy § 2-4 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. osób wykonujących prace na podstawie umowy agencyjnej, lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Nie każde jednak wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wymienione w § 2-4 tegoż rozporządzenia, przewidziane dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o prace znajdzie zastosowanie do umów zlecenia. Zatem zastosowanie włączeń przewidzianych w tym rozporządzeniu w odniesieniu do umów zlecenia jest uzależnione od ich charakteru oraz dopuszczalności zawarcia poszczególnych instytucji w tego typu umowach.

Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia, na który w procedowanym wniosku powołuje się Wnioskodawca, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (w rezultacie również na ubezpieczenie wypadkowe i chorobowe w sytuacji, gdy zleceniobiorca złożył wniosek o objęcie tym ubezpieczeniem), mogą zostać zwolnione świadczenia w naturze jako korzyść materialna polegająca na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych usług, wyłącznie w sytuacji, gdy prawo do uzyskania przedmiotowych świadczeń będzie uwzględnione w akcie należącym do katalogu źródeł prawa wynikającego z ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 917 z późn. zm.) wskazującego na układy zbiorowe pracy, inne porozumienia zbiorowe, a także regulaminy i statuty.

Jednocześnie, w myśl art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1510 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

W świetle powyższego, w przedstawionym we wniosku złożonym w dniu 28 listopada 2018 r. zdarzeniu przyszłym, gdy zostaną spełnione łącznie wszystkie przesłanki wynikające z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. tj. uprawnienie do korzystania ze świadczenia w postaci dodatkowych usług medycznych dla osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia (zleceniobiorców) po cenie niższej niż detaliczna oraz zasady ich współfinansowania będą wynikać z obowiązującego u Wnioskodawcy regulaminu wynagradzania, a wartość udostępnionego świadczenia w części finansowanej przez Wnioskodawcę będzie stanowiła dla zleceniobiorców przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to kwota tego świadczenia w części finansowanej przez Pracodawcę (tu: Zleceniodawcę) nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 28 listopada 2018 r. przez Przedsiębiorcę w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców wartości świadczenia w postaci dodatkowych usług medycznych w części finansowanej przez Wnioskodawcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.