WPI/200000/43/1260/2022 - Ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników oddelegowanych do pracy za granicę, których przychód jest wyższy niż kwota przeciętnego wynagrodzenia

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2013 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej: Zakład) uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 30 listopada 2022 r. przez (dalej: Przedsiębiorca) w sprawie ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników oddelegowanych do pracy za granicę, których przychód jest wyższy niż kwota przeciętnego wynagrodzenia.

Wnioskiem z 30 listopada 2022 r. Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Opis zdarzenia przyszłego (Przedsiębiorcy):

Przedsiębiorca wskazał, ze pracownicy, których zatrudnia są delegowani do pracy we Francji w ramach realizacji umowy o świadczenie usług na rzecz odbiorcy usługi mającego siedzibę lub wykonującym działalność we Francji. Jako pracodawca, Przedsiębiorca dopełnia wszelkich formalności wymaganych zarówno polskim, jak i francuskim prawem pracy, m.in. wypłaca wynagrodzenie za czas oddelegowania według godzinowej stawki obowiązującej we Francji. Po przeliczeniu wartości EURO na złotówki okazuje się, że wynagrodzenie brutto pracowników wynosi około) zł. Według obowiązujących przepisów przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników oddelegowanych do pracy za granicę u polskich pracodawców, których przychód jest wyższy niż kwota określona w art. 19 ust. 1 ustawy o sus, tj. wyższy niż prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy (w 2022 r. wyższy niż 5.922 zł), stosuje się przepis § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia składkowego. Wówczas w podstawie wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia nie uwzględnia się części wynagrodzenia w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Jeśli od kwoty brutto, Przedsiębiorca odejmie wartość diet, podstawa do składek społecznych wyniesie nie zł, tylko 5922 zł.

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Zgodnie z obowiązującymi przepisami przy obliczeniu podstawy składek społecznych Przedsiębiorca powinien uwzględnić wartość diet zagranicznych i kwotę brutto wynagrodzenia pomniejszyć o te diety, w znaczący sposób obniżając podstawę obliczenia składek społecznych (do kwoty 5922 zł). Biorąc jednak pod uwagę fakt, że podczas kontroli ZUS takie stanowisko może być kwestionowane, Przedsiębiorca ustala podstawę składek społecznych jako faktyczną kwotę brutto wynagrodzenia bez pomniejszania o jakiekolwiek diety czy inne uposażenia, które otrzymują pracownicy.

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).

Stosownie do art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy (tj. pracowników) stanowi przychód, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Ponadto zgodnie z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Wskazać należy dalej, że szczegółowe uregulowania dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek zostały zawarte w treści rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W myśl § 2 ust. 1 pkt 16 ww. rozporządzenia, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi część wynagrodzenia pracowników, których przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, z wyłączeniem osób wymienionych w art. 18 ust. 12 ustawy - w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy.

Cytowany przepis ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy przychód pracownika za dany miesiąc jest wyższy niż prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej. Możliwość obniżania podstawy wymiaru składek o równowartość diet dotyczy zatem tylko tych osób, które uzyskują w danym miesiącu przychód wyższy niż przeciętne wynagrodzenie. Ponadto, w sytuacji gdy odliczenie od zarobków równowartości diet spowoduje obniżenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika poniżej tego poziomu, podstawę wymiaru składek można obniżyć jedynie do wysokości wskazanej kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. W sytuacji, gdy przychód nie przekracza przeciętnego wynagrodzenia § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia nie stosuje się, a podstawę wymiaru składek ustala się na zasadach ogólnych wynikających z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zauważyć należy również, że przez przychód ubezpieczonego, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia należy rozumieć przychód ustalony zgodnie z treścią przywołanego przepisu art. 18 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Tym samym należy brać pod uwagę wszystkie składniki wynagrodzenia stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, wypłacane lub postawione do dyspozycji ubezpieczonego od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca bez względu na okres, za jaki przysługują.

W związku z powyższym ustalanie przez Przedsiębiorcę podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jako faktyczna kwota brutto wynagrodzenia bez pomniejszania o jakiekolwiek diety czy inne uposażenia, które otrzymują pracownicy jest nieprawidłowe.

Stanowisko Zakładu:

Uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym 30 listopada 2022 r. opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące przepisy prawa Zakład uznał za nieprawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy w sprawie ustalania podstawy wymiaru składek pracowników oddelegowanych do pracy za granicę, których przychód jest wyższy niż kwota przeciętnego wynagrodzenia.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, niniejsza decyzja nie jest więżąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest więżąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.