WPI/200000/43/1244/2015 - Uwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne członków rady nadzorczej zwrotu kosztów przejazdu na posiedzenia rady oraz wartości przekazanych z tego tytułu biletów.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 3 listopada 2015 r. przez (...) w sprawie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne członków rady nadzorczej zwrotu kosztów przejazdu na posiedzenia rady oraz wartości przekazanych z tego tytułu biletów.

W dniu 3 listopada 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca poinformował, iż w spółce członkowie rady nadzorczej pełnią swą funkcję na zasadzie powołania. Oprócz comiesięcznego wynagrodzenia, w przypadku posiedzenia rady nadzorczej w siedzibie spółki - niektórzy członkowie rady nadzorczej otrzymują zwrot kosztów dojazdu na te posiedzenia na podstawie przedstawionych dowodów (bilety PKP, paragony taxi). Zdarza się też, że otrzymują nieodpłatnie opłacony przez spółkę bilet na przejazd związany z odbyciem konkretnego posiedzenia rady nadzorczej (gdy znane są godziny posiedzeń).

W związku z art. 18 ust. 4 pkt 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i art. 81 ust. 1 ustawy zdrowotnej, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i ubezpieczenie zdrowotne członków rady nadzorczej stanowi przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16.

W związku z powyższym wnioskodawca zwrócił się z zapylaniem czy zwrot za przejazdy członków rady nadzorczej lub przekazane nieodpłatnie bilety mogą korzystać ze zwolnienia

z oskładkowania - mając na uwadze § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek.

Mając na uwadze § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek, w ocenie przedsiębiorcy, zwroty za przejazdy służbowe rady nadzorczej lub też wartość nieodpłatnie przekazanego biletu należy ująć w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i ubezpieczenie zdrowotne w miesiącu dokonania zwrotu lub przekazania biletu konkretnej osobie.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla m.in. członków rad nadzorczych, wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji, regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z brzmieniem, obowiązującego od 1 stycznia 2015 r., art. 18 ust. 4 pkt 10 wskazanej ustawy w związku z art. 4 pkt 9 tejże ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe członków rad nadzorczych stanowi przychód łącznie z kosztami uzyskania i kwotą podatku, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r., do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne członków rad nadzorczych, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Biorąc pod uwagę fakt, iż w myśl art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pod pojęciem "przychodów" należy rozumieć m.in. przychody z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu ich powoływania, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób należących do składu rad nadzorczych (członków rad nadzorczych) - stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, chyba że na podstawie stosownych przepisów zostały wyłączone z podstawy ustalania składek.

Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.). Od dnia 1 stycznia 2015 r. przepisy § 2-4 wskazanego rozporządzenia stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji, jednakże nie oznacza to, iż każde świadczenie otrzymane przez członków rady nadzorczej może zostać wyłączone z podstawy wymiaru składek na podstawie zapisów wskazanego rozporządzenia.

Z treści wniosku złożonego w dniu 3 listopada 2015 r. wynika, iż członkowie rady nadzorczej uzyskujący wynagrodzenie z tego tytułu, otrzymują również zwrot kosztów dojazdu na posiedzenia na podstawie przedłożonych dowodów lub nieodpłatnie bilety umożliwiające dojazd na posiedzenia.

Wprawdzie zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 15 wskazanego powyżej rozporządzenia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie uwzględnia się diet i innych należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, jednakże przepis ten nie ma odpowiedniego zastosowania do opisanych we wniosku osób. Powyższy przepis ma zastosowanie wyłącznie do należności z tytułu podróży o charakterze służbowym.

Opierając się na definicji zawartej w art. 17⁵ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U, z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) należy wskazać, że pod pojęciem podróży służbowej rozumiane jest wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy pracownika. Podróż służbowa ma charakter incydentalny, a jej podstawę formalną stanowi polecenie wyjazdu określające zadanie oraz termin i miejsce jego realizacji. W świetle powyższego należy uznać, że podróż członka rady nadzorczej związana z dojazdem na posiedzenie rady posiada odmienny niż opisany powyżej charakter, a w konsekwencji do należności otrzymywanych przez członków rady nadzorczej w związku z poniesionymi kosztami dojazdu na te posiedzenia nie może mieć zastosowania § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W rezultacie, kwota pokrytych przez spółkę wydatków z tytułu dojazdu na posiedzenie członków rady nadzorczej (zarówno w formie zwrotu wydanej kwoty jak i przekazania nieodpłatnie członkowi rady biletu) powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne w miesiącu dokonania zwrotu/ przekazania biletu.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawiony we wniosku z dnia 27 października 2015 r. stan faktyczny oraz obowiązujący stan prawny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w sprawie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne członków rady nadzorczej zwrotu kosztów przejazdu na posiedzenia rady oraz wartości przekazanych z tego tytułu biletów.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.