WPI/200000/43/1222/2018 - Możliwość wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców wartości części składki na grupowe ubezpieczenie na życie finansowanej przez spółkę.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 11 października 2018 r. przez spółkę: (...) w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców wartości części składki na grupowe ubezpieczenie na życie finansowanej przez Spółkę.

W dniu 11 października 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców złożony przez spółkę: (...) Powyższy wniosek został uzupełniony w zakresie formalnym w dniu 7 listopada 2018 r. natomiast w zakresie merytorycznym pismem z 31 października 2018 r. (doręczonym do Oddziału w dniu 13 listopada 2018 r.).

Wnioskodawca poinformował, że pracodawca umożliwia pracownikom oraz zleceniobiorcom zakup polisy grupowego ubezpieczenia na życie po cenach niższych niż detaliczne. W tym celu Wnioskodawca zawarł umowę grupowego ubezpieczenia na życie oraz współfinansuje koszt usługi. Przystąpienie do polisy jest dobrowolne. Zawarcie przez pracodawcę umowy grupowego ubezpieczenia prowadzić będzie w aspekcie finansowym do osiągnięcia korzyści polegającej na uprawnieniu do zakupu usługi ubezpieczeniowej po cenach niższych niż detaliczne. Kwota składki wynosi (...) zł i osoby chcące przystąpić do polisy będą partycypować w zakupie polisy w wysokości zł, a różnicę będzie dopłacał zakład pracy, która będzie opodatkowanym przychodem pracownika lub zleceniobiorcy. Wszelkie dodatkowe świadczenia dla pracowników Wnioskodawca reguluje zapisami w regulaminie płacowym. W regulaminie płacowym Wnioskodawca zawarł zapisy, zgodnie z którymi Pracodawca umożliwia pracownikom oraz zleceniobiorcom zakup polisy ubezpieczenia na życie po cenach niższych niż detaliczne, wartość powyższych korzyści ma wartość niepieniężną, składka miesięczna jest finansowana przez pracownika i zakład pracy, wartość składki którą finansuje zakład pracy jest przychodem pracownika ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowo w piśmie z 31 października 2018 r. Spółka wskazała, że zleceniobiorcy mają możliwość zakupu polisy ubezpieczenia grupowego po cenach niższych niż detaliczne. Przystąpienie do polisy jest dobrowolne. Kwota składki wynosi zł, z czego zleceniobiorca partycypuje w kosztach zakupu polisy w wysokości zł. W regulaminie płacowym pracodawca zawarł informacje: pracodawca umożliwia pracownikom i zleceniobiorcom zakup polisy na życie po cenach niższych niż detaliczne, wartość powyższych korzyści ma wartość niematerialną, składka miesięczna jest finansowana przez zakład pracy oraz pracownika / zleceniobiorcę, wartość składki, którą finansuje pracodawca jest przychodem ze stosunku pracy / umowy zlecenia i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca poinformował również, że kwota składki w części finansowanej przez pracodawcę stanowi przychód zleceniobiorcy z tytułu umowy zlecenia i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym).

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Wnioskodawca wskazał, że na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią następujące przychody: korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Wartość polisy w części dofinansowana przez Pracodawcę stanowi przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy i nie stanowi ekwiwalentu w formie pieniężnej. Zapis o ww. korzyściach został zawarty w regulaminie płacowym. Zgodnie z art. 77² § 1 k.p. pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania. Spółka zatrudnia pracowników oraz zleceniobiorców i nie jest zobowiązana do wprowadzania regulaminu wynagradzania ani układu zbiorowego pracy. W zakresie zasad wynagradzania, które są regulowane przez regulamin wynagradzania, tj. wypłaty wynagrodzenia zasadniczego, innych świadczeń związanych z pracą m.in. wypłat pozapłacowych, premii, delegacji są w Spółce wprowadzone w drodze regulaminu płacowego wydanego przez Zarząd Spółki. Regulamin wynagradzania, jeśli obowiązuje w jednostce, wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia przedstawienia go pracownikom, regulamin płacowy w tym zakresie wchodzi w życie na identycznych zasadach. Wobec powyższego, regulamin płacowy Spółki, który stanowi podstawę do naliczania świadczeń płacowych i pozapłacowych, należy traktować jako przepisy o wynagradzaniu w myśl § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r.

Reasumując, Wnioskodawca uznał, że grupowe ubezpieczenie na życie nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne ponieważ pracodawca zawarł w regulaminie płacowym zapis, że umożliwia pracownikom oraz zleceniobiorcom zakup polisy ubezpieczenia na życie po cenach niższych niż detaliczne, wartość powyższych korzyści ma wartość niepieniężną, składka miesięczna jest finansowana przez pracownika i zakład pracy_; a wartość składki, która finansuje zakład pracy, jest przychodem pracownika ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie w piśmie z 31 października 2018 r. Wnioskodawca zaznaczył, że przedstawione wątpliwości w zakresie ustalania podstawy wymiaru składek dotyczą pracowników i zleceniobiorców.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska Wnioskodawcy dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Wnioskodawcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Zauważyć należy, że we wniosku z 5 października 2018 r. Wnioskodawca przedstawił wątpliwości dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek dla dwóch grup ubezpieczonych: pracowników i zleceniobiorców. Wobec powyższego w zakresie stanu faktycznego dotyczącego ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników została wydana odrębna decyzja interpretacyjna.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do art. 18 ust. 1 i 3 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy (tj. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osób z nimi współpracujących) stanowi uzyskany z tytułu wykonywanej umowy przychód, w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 z późn. zm.), jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Ponadto zgodnie z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Zgodnie natomiast z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1510 z późn. zm.), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne m.in. zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zaznaczyć należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu umowy zlecenia opierając się na zawartym w treści pisma z 31 października 2018 r. wskazaniu Spółki w powyższej kwestii.

Szczegółowe uregulowania dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek zostały zawarte w treści rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższe rozporządzenie, wśród przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek wskazuje w § 2 ust. 1 pkt 26 na korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Jednocześnie z § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia wynika, że przepisy § 2-4 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Z literalnego brzmienia wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, że aby świadczenie (korzyść) stanowiące przychód pracownika nie rodziło obowiązku opłacania składek to powinno zostać przyznane pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). W rezultacie również dla zleceniobiorcy określone świadczenie nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na mocy wskazanego przepisu w sytuacji gdy uzyskana korzyść wprawdzie stanowi przychód z tytułu umowy zlecenia, jednakże z zapisów obowiązującego u zleceniodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu wynika uprawnienie do zakupu świadczenia przez zleceniobiorcę po cenach niższych niż detaliczne.

Z treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że Wnioskodawca umożliwia zleceniobiorcom zakup polisy grupowego ubezpieczenia na życie po cenach niższych niż detaliczne. Zasady współfinansowania składki zostały zawarte w regulaminie płacowym obowiązującym w Spółce, a składka w części finansowanej przez Zleceniodawcę stanowi przychód z tytułu umowy zlecenia. W świetle powyższego, finansowana przez Spółkę zleceniobiorcom część wartość składki na grupowe ubezpieczenie na życie, nie podlega na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia. W rezultacie wskazana kwota nie będzie również stanowić dla tych zleceniobiorców podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców wartości części składki na grupowe ubezpieczenie na życie finansowanej przez Spółkę uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.