WPI/200000/43/1121/2019 - Możliwość wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy kwoty dofinansowania pracodawcy do pakietu medycznego pracownika.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 2 grudnia 2019 r. przez spółkę: (...) w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy kwoty dofinansowania Pracodawcy do pakietu medycznego pracownika.

W dniu 2 grudnia 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców złożony przez spółkę: (...).

Wnioskodawca poinformował, że zatrudnia pracowników na podstawie umów o pracę. Spółka zamierza wprowadzić do obowiązującego w Spółce Regulaminu Wynagradzania zapis, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do zakupu pakietów medycznych. Na podstawie planowanych zapisów Regulaminu każdy pracownik, który jest zatrudniony w Spółce co najmniej 3 miesiące będzie uprawniony do skorzystania z pakietów medycznych obejmujących prawo do skorzystania z usług medycznych. Zatem z pakietów medycznych będzie mógł korzystać każdy pracownik, który pracuje w Spółce dłużej niż 3 miesiące. Z Regulaminu wynagradzania będzie wynikać, że z tytułu powyższych świadczeń Spółki na rzecz pracownika, pracownik będzie ponosił odpłatność w kwocie zł brutto za jeden miesiąc kalendarzowy. Wartość ponoszonej przez pracownika opłaty będzie potrącana z jego wynagrodzenia w miesiącu, w którym powyższe świadczenia będą pozostawione do dyspozycji pracownika. Natomiast różnica pomiędzy wartością tych świadczeń a odpłatnością ponoszoną przez pracownika będzie finansowana przez Spółkę. Z uwagi na to, że cena nabycia pakietów medycznych jest niższa niż detaliczna, Spółka będzie ustalać kwotę korzyści materialnej (przychodu), którą pracownik uzyskuje z tytułu świadczenia częściowo nieodpłatnego. Przychód uzyskany przez pracownika będzie opodatkowany w rozumieniu ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym Spółka powzięła wątpliwość czy jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, w momencie wprowadzenia zapisów do

obowiązującego w Spółce Regulaminu Wynagradzania, powinna odprowadzać składki na te ubezpieczenia od wskazanej powyżej wartości przychodu, który pracownik uzyskuje w związku z zakupem pakietów medycznych po cenie niższej niż detaliczna cena usługi.

W ocenie Wnioskodawcy, w momencie wprowadzenia do obowiązującego Regulaminu Wynagradzania zapisów Spółka nie powinna odprowadzać składki na te ubezpieczenia od wskazanej powyżej wartości przychodu, który pracownik uzyskuje w związku z zakupem pakietów medycznych, po cenie niższej niż detaliczna cena usługi.

Wnioskodawca uzasadnił swoje stanowisko wskazując, że zgodnie z art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1-3, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. W art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jako osoby objęte obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym wskazano m.in. pracowników. Na podstawie art. 8 ust. 2a ww. ustawy pracownika uznaje się co do zasady osobę pozostającą w stosunku pracy (art. 8 ust. 1 ww. ustawy). Za przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uznaje się natomiast co do zasady m.in. przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy (art. 4 pkt 9 ww. ustawy). Natomiast w świetle art. 20 ust. 1 wskazanej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3. Z powyższych regulacji wynika zatem, że pracownicy podlegają co do zasady ubezpieczeniom społecznym, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi ich przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Jednakże w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określono przychody niestanowiące podstawy wymiaru składek. I tak, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Z powyższej regulacji wynika jednoznacznie, że aby przysporzenie było wyłączone z podstawy wymiaru składek muszą zostać spełnione następujące warunki: przysporzenie musi stanowić przychód pracownika ze stosunku pracy, uzyskane korzyści pracowników muszą wynikać układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także korzyść materialna powinna polegać na możliwości zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Konstrukcja powyższego przepisu wskazuje, że jeżeli świadczenia (korzyści) uzyskiwane przez pracownika z tytułu stosunku pracy i stanowiące jego przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynikają z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, regulujących uprawnienie do ich zakupu po cenach niższych niż detaliczne (częściową odpłatność pracownika) - to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Korzyść uzyskiwana przez pracownika musi przy tym przybrać formę niepieniężną - formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, nie będzie Ona zobowiązana jako płatnik odprowadzać składek na ubezpieczenie społeczne od kwoty przychodu, którą pracownik uzyskuje w związku z umożliwieniem mu przez Spółkę nabywania usług w postaci pakietów medycznych po cenach niższych niż detaliczne. Spełnione będą bowiem wszystkie przesłanki wskazane w § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia, które warunkują wyłączenie z podstawy wymiaru składek. Spółka wprowadzi bowiem do Regulaminu wynagradzania zapisy, które będą uprawniały pracowników do korzystania z usług medycznych za odpłatnością w wysokości zł. Cena płacona przez pracowników będzie niższa od ceny rynkowej (detalicznej) nabycia takich usług. W konsekwencji kwota przychodu, którą pracownik osiąga z tego tytułu (tj. wartość pakietu medycznego, nabytego przez Spółkę pomniejszona o kwotę odpłatności uiszczonej przez pracownika w wysokości zł) nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. W ocenie Spółki, w przedstawionym przez nią opisie zdarzenia przyszłego, spełnione są wszystkie warunki, a zatem finansowanie pracownikom części pakietów medycznych będzie wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia. Tym samym Spółka nie będzie zobowiązania do poboru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe z tego tytułu.

Jednocześnie Spółka podkreśliła, że na podstawie art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i i pkt 3 i 35, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10. Oznacza to, że uzyskiwana przez pracowników korzyść będzie również wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne.

Spółka przywołała na potwierdzenie swojego stanowiska przykładowe decyzje ZUS:

stanowiska pracy oraz stażu pracy. Natomiast, kwota dofinansowania ze strony Wnioskodawcy zostanie wykazana na liście płac jako nieodpłatne świadczenie. Pozostała część składki jest potrącana z wynagrodzenia pracowników, którzy zdecydują się korzystać z usługi pakietów medycznych. Przenosząc powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że wartość opisanego we wniosku świadczenia w części finansowanej przez pracodawcę, na podstawie wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, nie będzie uwzględniana w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, z tytułu stosunku pracy."

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Stosownie do art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy pod kątem prawidłowości zaprezentowanej wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji zakreślają jedynie ramy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe przekazane przez Wnioskodawcę informacje, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Natomiast zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1373 z późn. zm.), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zaznaczyć należy dalej, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne opierając się na zawartym we wniosku wskazaniu Spółki w powyższej kwestii.

Szczegółowe uregulowania dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zostały zawarte w treści rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższe rozporządzenie, wśród przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek wskazuje w § 2 ust. 1 pkt 26 na korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że aby świadczenie (korzyść) stanowiące przychód pracownika nie rodziło obowiązku opłacania składek - powinno zostać przyznane pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). W świetle powyższego, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystanie z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Z treści wniosku o wydanie interpretacji z 26 listopada 2019 r. wynika, że Spółka zamierza wprowadzić do Regulaminu Wynagradzają zapis umożliwiający pracownikom nabycie pakietu medycznego za częściową odpłatnością (po cenie niższej niż detaliczna). Pozostałą część odpłatności będzie ponosić Pracodawca, a pracownik będzie uzyskiwał przychód z tytułu świadczenia częściowo nieodpłatnego w rozumieniu przepisów podatkowych. Wobec powyższego, przychód uzyskiwany przez pracownika z tytułu finansowania przez Wnioskodawcę części kosztu pakietu medycznego nie będzie stanowił, na mocy wskazanego § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy. Z uwagi na treść art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, kwota ta nie będzie również podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Spółki w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy kwoty dofinansowania Pracodawcy do pakietu medycznego pracownika uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.