WPI/200000/43/1054/2022

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej: Zakład) uznaje stanowisko z siedzibą w (dalej: Przedsiębiorca) przedstawione we wniosku z 23 września 2022 r. za prawidłowe w przedmiocie obowiązku opłacania dwóch składek na ubezpieczenie zdrowotne w sytuacji prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz bycia wspólnikiem w dwóch spółkach komandytowych.

Wnioskiem z 23 września 2022 r., uzupełnionym w zakresie formalnym 6 października 2022 r. Przedsiębiorca (...) wystąpił do Zakładu o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Opis stanu faktycznego (Przedsiębiorcy):

Przedsiębiorca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą (...), NIP wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Dodatkowo Przedsiębiorca jest wspólnikiem pasywnym spółek osobowych w formie spółki komandytowej. Jest wspólnikiem - komandytariuszem w spółce spółka komandytowa NIP: (...) oraz wspólnikiem - komandytariuszem w spółce spółka komandytowa NIP: (...)

Jest również udziałowcem wieloosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością: sp. z o.o. NIP. Jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na pełny etat w (...) sp. z o.o. NIP, gdzie odprowadzane są za nią przez pracodawcę składki społeczne i jedna składka zdrowotna wynikająca z tej umowy o pracę.

Mając powyższe na uwadze prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą oraz jest wspólnikiem w dwóch spółkach komandytowych, dodatkowo jest wspólnikiem wieloosobowej spółki z o.o., a także jest zatrudniona na umowę o pracę.

Wnioskodawczyni odprowadza jedną składkę z tytułu jednoosobowej działalności gospodarczej oraz jedną składkę zdrowotną z tytułu umowy o pracę.

Stanowisko Przedsiębiorcy

Wniosek dotyczy zasad obliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne.

W przypadku wielości spółek komandytowych i jednocześnie prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej należy odprowadzić składkę zdrowotną z tytułu jednoosobowej działalności gospodarczej, oraz jedną składkę zdrowotną z tytułu prowadzenia działalności w kilku spółkach komandytowych.

UZASADNIENIE prawne

Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jeżeli ubezpieczony będący wspólnikiem spółki komandytowej lub jednoosobowej spółki z o.o., uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust. 5, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności.

Natomiast w myśl art. 82 ust. 5 ww. ustawy wskazano, że rodzajami działalności są:

Dokonując analizy przepisów, na podstawie wykładni językowej, można dojść do następującego wniosku, działalność w formie spółki komandytowej została wymieniona jako rodzaj działalności i wspólnik nawet kilku spółek komandytowych ma jeden rodzaj działalności i płaci jedną składkę zdrowotną. Opłaca składkę od rodzaju działalności, niezależnie od ilości spółek w ramach tej działalności.

Sytuację te komplikuje jednak przypadek, gdy poza spółkami komandytowymi wspólnik takiej spółki prowadzi działalność gospodarczą (dalej w skrócie JDG), zgodnie bowiem z art. 82 ust. 4 ustawy, jeżeli ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności, o której mowa w ust. 5 pkt 1-5, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest odrębnie od każdej prowadzonej spółki. Analiza tego przepisu może prowadzić do wniosku, że w przypadku JDG oraz kilku spółek to podmiot zobowiązany jest do opłacenia składki z tytułu prowadzenia działalności w formie JDG oraz od każdej spółki (np. od kilku spółek komandytowych). Przepis ten, w przeciwieństwie od art. 82 ust. 5 wskazuje wprost na obowiązek zapłaty składki od spółki, a nie od rodzaju działalności.

Analiza przepisów może prowadzić do następujących wniosków, w sytuacji wspólnika pięciu spółek komandytowych odprowadza on jedną składkę zdrowotną (jeden rodzaj działalności), natomiast w sytuacji wspólnika pięciu spółek komandytowych i podejmowania jednoosobowej działalności gospodarczej - odprowadza on sześć składek zdrowotnych (jedna z działalności i po jednej od każdej spółki).

W wyjaśnieniach opublikowanych na stronach internetowych Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że w sytuacji ubezpieczonego prowadzącego działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG (JDG), a dodatkowo będącego wspólnikiem trzech spółek komandytowych wystąpi obowiązek opłacenia składki zdrowotnej odrębnie od przychodów z działalności indywidualnej oraz od działalności w formie udziału w spółkach komandytowych, ale w wysokości jednej składki. ZUS w wyjaśnieniach podkreślił, że w takiej sytuacji przychody z tytułu działalności indywidualnej są dla celów podatkowych traktowane jako przychody z działalności gospodarczej natomiast przychody ze spółek komandytowych nie są przychodami z działalności gospodarczej.

Odrębnie oceniana jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych sytuacja, w której ubezpieczony jest wspólnikiem w dwóch spółkach komandytowych, ale nie prowadzi działalności gospodarczej.

ZUS uznaje, że ubezpieczony dla celów podatkowych nie uzyskuje przychodów z działalności gospodarczej, tym samym zobowiązany jest do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne od każdego rodzaju pozarolniczej działalności, w tym od każdej spółki danego rodzaju, odrębnie.

Stanowisko powyższe prezentowane jest przez ZUS w pytaniach i odpowiedziach na oficjalnych stronach internetowych.

Zasady dotyczące opłacania składki zdrowotnej wynikające z przepisów są jasne, gdy przedsiębiorca prowadzi jeden rodzaj działalności. Wątpliwości powstają, gdy równocześnie działalności jest kilka. Wyjaśnienia ZUS budzą wątpliwości w kontekście sprzeczności z przepisami ustawy.

W związku z brakiem wskazania w wyjaśnieniach przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych szczegółowych podstaw prawnych i szczegółowego wyjaśnienia wykładni przepisów wniosek o wydanie niniejszej interpretacji jest konieczny i w pełni uzasadniony.

W dniu 27 września 2022 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę o uzupełnienie wniosku poprzez wskazanie, czy przychody z tytułu uczestnictwa w spółkach (bycia wspólnikiem w dwóch spółkach osobowych w formie spółki komandytowej i w jednej wieloosobowej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością) są opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej, czy też są to przychody opodatkowane z innego źródła niż działalność gospodarcza.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie pismem z 4 października 2022 r. (wpływ 6 października 2022 r.) Przedsiębiorca wyjaśnił, że przychody uzyskiwane z tytułu uczestnictwa w spółkach (bycia wspólnikiem w dwóch spółkach osobowych w formie spółki komandytowej i w jednej wieloosobowej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością) są to przychody opodatkowane z innego źródła niż działalność gospodarcza. Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału - art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z 26,7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 1426; dalej: PDOFizU). Spółka komandytowa nie jest osobą prawną, to jednak udział w zysku tej spółki traktowany jest - na gruncie PIT - jako udział w zyskach osób prawnych (art. 5a pkt 31 PDOFizU w zw. z pkt 28c PDOFizU).

Analiza stanu faktycznego w świetle stanu prawnego

Na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) - obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników.

W myśl z art. 82 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie. W przypadku prowadzenia przez przedsiębiorcę kilku działalności składkę zdrowotną należy liczyć odrębnie dla każdej z form opodatkowania, przy czym zgodnie z art. 82 ust. 2a i 2b ww. ustawy obliczając podstawę wymiaru składki zdrowotnej należy zsumować dochód (w przypadku skali podstawowej, podatku liniowego oraz podatku od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej) lub przychód (w przypadku ryczałtu) dla każdej z poszczególnych form podatkowych.

Zgodnie z art. 82 ust. 5 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2022 r. wprowadzonym ustawą z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) rodzajami działalności są:

W myśl natomiast art. 82 ust. 3 ww. ustawy, jeżeli ubezpieczony, o którym mowa w art. 81 ust. 2z, czyli osoba prowadząca działalność pozarolniczą, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, która stosuje opodatkowanie w formie karty podatkowej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, której podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia danego roku lub 2za (przepis zacytowano wyżej w pkt 5), uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust. 5, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności, z zastrzeżeniem ust. 4.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą jest jednocześnie wspólnikiem pasywnym spółek osobowych w formie spółki komandytowej, a także wspólnikiem wieloosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W ocenie Przedsiębiorcy będzie zobowiązana do opłacenia dwóch składek na ubezpieczenie zdrowotne - z tytułu jednoosobowej działalności gospodarczej, oraz jedną składkę zdrowotną z tytułu prowadzenia działalności w kilku spółkach komandytowych.

W przedmiotowej sprawie znaczenie ma brak zastosowania art. 82 ust. 3 ww. ustawy, bowiem przepis ten ma zastosowanie do osób wymienionych w art. 81 ust. 2z lub 2za, natomiast nie dotyczy osób uzyskujących przychody z działalności gospodarczej (art. 81 ust. 2 i art. 81 ust. 2e). Tak więc, obowiązek opłacania wielokrotnej składki na ubezpieczenie zdrowotne od różnych rodzajów działalności występuje wyłącznie w przypadku osób, które nie prowadzą jednoosobowej działalności gospodarczej, a są jedynie wspólnikami w spółkach, o których mowa w art. 82 ust. 5, o ile przychody z tytułu uczestnictwa w tych spółkach nie są opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej.

Zakład podziela zatem stanowisko Przedsiębiorcy w zakresie ilości wyliczonych i opłacanych składek na ubezpieczenie zdrowotne, bowiem przedsiębiorca prowadzący kilka rodzajów działalności, do których stosuje różne formy opodatkowania i dodatkowo prowadzący działalność, z której przychody nie są przychodami z działalności gospodarczej, np. jako wspólnik spółek komandytowych, dodatkowo oblicza odrębną jedną składkę od podstawy wymiaru stanowiącej kwotę 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale roku poprzedniego.

Stanowisko Zakładu

Mając powyższe na uwadze, przedstawiony we wniosku złożonym 23 września 2022 r. przez Przedsiębiorcę opis stanu faktycznego, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy Zakład uznał stanowisko za prawidłowe w przedmiocie obowiązku opłacania dwóch składek na ubezpieczenie zdrowotne w sytuacji prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz bycia wspólnikiem w dwóch spółkach komandytowych.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.