WPI/200000/43/1034/2019 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U z 2019 r. poz. 1292) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 listopada 2019 r., uzupełnionym w dniu 21 listopada 2019 r. przez przedsiębiorcę: (...) uznaje za nieprawidłowe w przedmiocie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W dniu 6 listopada 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów złożony przez przedsiębiorcę: (...) Powyższy wniosek został przez Wnioskodawczynię uzupełniony w dniu 21 listopada 2019 r.

Wnioskodawczyni przedstawiła:

Działając w imieniu własnym I na własną rzecz, na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (D. U. z 2019 r. poz. 1292) oraz art. 83d ust. 1 Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300), Wnioskodawczyni wnosi o wydanie interpretacji w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.

Wnioskodawca jest lekarzem dentystą, który w okresie od 2018 r. do 2019 r. na podstawie umowy o pracę w ramach stażu podyplomowego, pozostawał w stosunku pracy odbywając szkolenie jako lekarz stażysta. Umowa ta wygasła dnia 2019 r. - na uwagą zasługuje fakt, iż nie została ona rozwiązana prze; żadną ze stron w celu zmiany formy prawnej stosunku. Ani Wnioskodawca ani Podmiot szkolący (Pracodawca) nie miał wpływu na czas i termin jej wygaśnięcia W dniu 2019 r. Wnioskodawca uzyskał prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty. Następnie w dniu (...) 2019 r. po raz pierwszy, założył Jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest świadczenie usług z zakresu praktyki lekarsko dentystycznej W jej ramach, na podstawie umowy, podejmie współpracę z podmiotem, z którym łączył go stosunek pracy w ramach stażu podyplomowego. Stwierdzić należy, ze czynności które będą wykonywane przez lekarza dentystę na rzecz "byłego Pracodawcy", cechują się zarówno odmiennością stosunku prawnego, który wówczas był wykonywany w ramach stażu podyplomowego, który miał na celu przeszkolenie lekarza stażysty i przygotowanie go do wykonywania tego zawodu, jak i różnią się faktycznymi czynnościami - tym samym w ocenie wnioskodawcy nie są one tożsame, Jednocześnie poinformować należy, iż Wnioskodawca w ciągu ostatnich 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia jednoosobowej działalności gospodarczej nie prowadził innej pozarolniczej działalności.

III. Stan prawny wraz z uzasadnieniem oraz stanowiskiem wnioskodawcy

Zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych "Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa art. 8 ust. 6 pkt 1, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia" Nadto wskazania wymaga, że przepisy ust. 1 nie mają zastosowania do osób, w dwóch następujących przypadkach

Następnie wskazać należy, iż zgodnie z art. 15 ust. 3d ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty "Lekarz, lekarz dentysta odbywa staż podyplomowy na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas określony, w celu przygotowania zawodowego obejmującego realizację programu stażu podyplomowego, z zastrzeżeniem ust. 7a". 2 brzmienia przytoczonego przepisu wynika wprost, iż celem stażu podyplomowego jest realizacja programu stażu. Lekarz stażysta w trakcie stażu podejmuje czynności określone w ramowym programie stażu podyplomowego lekarza dentysty stanowiącego załącznik nr 2 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2012 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty. Zgodnie z wyżej przytoczonym programem lekarz stażysta ma obowiązek realizować program stażu, który składa się z 8 staży cząstkowych, tj. z zakresu: stomatologii zachowawczej, stomatologii dziecięcej, chirurgii stomatologicznej, protetyki stomatologicznej, periodontulogii, ortodoncji, ratownictwa medycznego, orzecznictwa lekarskiego, bioetyki oraz prawa medycznego. Ukończenie stażu podyplomowego, o którym mowa powyżej jest podstawą do uzyskania prawa wykonywania zawodu lekarza dentysty.

Aby w sposób wyczerpujący uzasadnić stanowisko wnioskodawcy, koniecznym jest dokonanie również analizy przepisów Kodeksu pracy w zakresie umowy o pracę, a w dalszej kolejności porównanie przedmiotowych przepisów z przepisami zawartymi w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Dopiero przeprowadzenie wykładni gramatycznej oraz celowościowej brzmienia omawianych przepisów da możliwość w sposób precyzyjny omówienie poruszanego zagadnienia.

Kluczowym, z punktu widzenia opisanej sytuacji, jest pojęcie stosunku pracy oraz odpowiedź na pytanie - co mieści się w jego zakresie. Zgodnie z art. 22 § 1 Kodeksu pracy "Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem" Powyższa definicja oznacza, re stosunek pracy to trwała I dobrowolna więź prawna łącząca pracownika i pracodawcę, której treścią jest obowiązek osobistego wykonywania pracy określonego rodzaju przez pracownika pod kierownictwem, na rzecz i na ryzyko pracodawcy oraz obowiązek pracodawcy zatrudnienia pracownika przy umówionej pracy i wypłacania mu wynagrodzenia za pracę. W stosunku tym pracownik jest zobowiązany do świadczenia pracy określonego rodzaju (a więc nie każdej pracy) na rzecz pracodawcy, w sposób podporządkowany kierowniczej roli pracodawcy. Obowiązkiem pracodawcy wynikającym z nawiązania stosunku pracy Jest wypłacanie pracownikowi wynagrodzenia za pracę.

O ile przedstawiona definicja stosunku pracy i jego cechy nie budzą szczególnych wątpliwości, o tyle istotne problemy pojawiają się w związku z treścią przepisów szczególnych, wynikających z treści ustawy o zawodach lekarza lekarza dentysty, m.in. przytoczony już uprzednio art. 15 ust. 3d. Należy zauważyć, że przepisy ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty wprowadzają Inne elementy dla lekarza stażysty, który odbywa staż w ramach stosunku pracy. W pierwszej kolejności podniesienia wymaga fakt, iż lekarz chcący uzyskać pełne" prawo wykonywania zawodu musi ukończyć Staż podyplomowy. Zgodnie z treścią przepisu art. 15 ust. 3d ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty - staż odbywa się na podstawie umowy o pracę. Konstatuje to, iż lekarz chcąc uzyskać prawo wykonywania zawodu, musi zawrzeć umowę o pracę i realizować ramowy program stażu. To powoduje, ze nie możemy mówić o swobodzie strony przy zawieraniu umowy - w ścisłym tego znaczeniu. Pracownik chcąc podjąć pracę ma swobodę w dokonaniu wyboru Pracodawcy Natomiast lekarz nie może wybrać innej formy szkolenia stażowego, oprócz tej która została określona przez Ustawodawcę. Kolejnym elementem stosunku pracy, który należy poddać analizie pod kątem umowy o pracę w ramach stażu, jest wykonywanie pracy na rzecz Pracodawcy. W relacji lekarz stażysta, a podmiot szkolący nie występuje również ścisły związek wykonywania pracy na rzecz Pracodawcy. Oczywiście lekarz stażysta odbywa staż podyplomowy (szkolenie) w przedmiocie szkolącym, przy czym w ramach swojego czasu pracy realizuje on stricte ramowy program stażu. Tym samym, to nie Pracodawca decyduje jakie czynności będą wykonywane przez lekarza stażystę, a Ustawodawca który zakres ten określił w aktach prawnych. Na potrzeby niniejszego wywodu kolejnym elementem, który należy uwypuklić jest wynagrodzenie przekazywane lekarzowi stażyście, zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. d ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty "Organizacja, finansowanie oraz zapewnienie warunków odbywania stażu podyplomowego przez absolwentów studiów lekarskich i lekarsko-dentystycznych będących obywatelami polskimi, zamierzających wykonywać zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, mających stale miejsce zamieszkania na obszarze województwa, a w przypadku osób będących obywatelami innego niż Rzeczpospolita Polska członkowskiego Unii Europejskiej zamierzających odbywać staż podyplomowy na obszarze tego województwa, jest zadaniem marszałka województwa z zakresu administracji rządowej. Oznacza to, iż de facto środki które otrzymuje lekarz stażysta tytułem wynagrodzenia nie pochodzą bezpośrednio od Pracodawcy, a są to środki wyasygnowane z budżetu państwa.

Na marginesie powyższego wywodu należy równie zaznaczyć, że czynności wykonywane przez lekarza stażystę są w większości przypadków dokonywane po konsultacji z opiekunem, i nie można mówić o samodzielnym charakterze ich wykonywania. To również stoi w sprzeczności z podstawowym elementem stosunku pracy jakim jest samodzielność w udzielaniu świadczeń, a która w opisanym przypadku nie występuje. Przykładem mogą być następujące czynności wymienione w art. 15 ust. 3b ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

Żadna z przytoczonych powyżej czynności nie cechuje się samodzielnością chociaż wchodzi w podstawowy zakres udzielania świadczenia zdrowotnego. Trudno sobie wyobrazić, zęby lekarz który jest zatrudniony w ramach stosunku pracy i posiada prawo wykonywania zawodu na czas nieokreślony, nie mógł udzielać samodzielnie porad lekarskich. Prawidłowa analiza powyższych przepisów doprowadza do wniosku, że lekarz stażysta odbywa szkolenie w ramach stażu podyplomowego na podstawie umowy o pracę, a nie wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę na czas określony, tym samym nie możemy utożsamiać pracy lekarza dentysty posiadającego prawo wykonywania zawodu na czas nieokreślony, z lekarzem który dopiero odbywa staż podyplomowy Star podyplomowy jest przygotowaniem do wykonywania zawodu, a me wykonywaniem zawodu sensu stricto.

IV. Stanowisko wnioskodawcy

W ocenie Wnioskodawcy przepis, tj. art. 18a ust. 2 o systemie ubezpieczeń społecznych, który mówi o wyłączeniach od skorzystania z prawa do preferencyjnej składki nie może mieć zastosowania w niniejszej sprawie. Czynności które wnioskodawca będzie wykonywał na rzecz byłego pracodawcy w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, nie są tożsame z czynnościami wykonywanymi w ramach stażu podyplomowego. Nadto wnioskodawca w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadził innej pozarolniczej działalności. Tym samym należy uznać, iż Wnioskodawcy przysługuje prawo do preferencyjnych składek", zgodnie z treścią art. 18a ust. 1 o systemie ubezpieczeń społecznych.

Pismem z dnia 18 listopada 2019 r. Oddział wezwał Wnioskodawcę o uzupełnienie braków formalnych wniosku złożonego w dniu 6 listopada 2019 r. poprzez podanie numeru identyfikacji podatkowej NIP (...)

Pismem z dnia 20 listopada 2019 r. doręczonym w dniu 21 listopada 2019 r. Wnioskodawca uzupełnił braki formalne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu I sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (Interpretacja indywidualna), W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnie 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Oddział zwraca uwagę, ze wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy Jest zakreślony stanem faktycznym przedstawionym przez Wnioskodawcę. Pełną wiedzę o stanie faktycznym czerpie wyłącznie z wniosku Wnioskodawcy nie posiadając kompetencji do |ego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskania informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się i opłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne i chronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzykiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 17 ust. 1 ww. ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Dyspozycja art. 13 pkt 4 ustawy wskazuje, iż osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyjątkiem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 7018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek,

W myśl art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ustępu 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, n niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia me mogą skorzystać osoby, które

* prowadzą lub są okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność,

* wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały są ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Powyższe oznacza, iż składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, me niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą opłacać osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą czyli: pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, działalność twórczą lub artystyczną, działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozostawanie wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o., spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, a także prowadzenie publicznej lub niepublicznej szkoły. Innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub Ich zespołu. na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Ponadto z treści art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, iż aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne jest aby nie wykonywała tożsamych czynności na rzecz byłego pracodawcy w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym. Powyższe oznacza, iż zakres wykonywanych czynności na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy na rzecz któreβo będzie wykonywana działalność me może pokrywać się z zakresem czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy. Wnioskodawczyni w ciągu ostatnich 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia jednoosobowej działalności gospodarczej nie prowadziła innej pozarolniczej działalności

Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawczym w okresie od (...) 2018 r. do (...) 2019 r. na podstawie umowy o pracę w ramach stażu podyplomowego, pozostawała w stosunku pracy odbywając szkolenie jako lekarz stażysta. W dniu 2019 r. uzyskała prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty Następnie w dniu (...) 2019 r. po raz pierwszy, złożyła jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest świadczenie usług z zakresu praktyki lekarsko dentystycznej. W jej ramach, na podstawie umowy, podejmie współpracę z podmiotem, z którym łączył ją stosunek pracy w ramach stażu podyplomowego.

W ocenie Wnioskodawczym przysługuje jej prawo do preferencyjnych składek", zgodnie z treścią art. 18a ust. 1 o systemie ubezpieczeń społecznych, bowiem czynności które będzie wykonywała na rzecz byłego pracodawcy w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, nie są tożsame z czynnościami wykonywanymi w ramach stażu podyplomowego.

Oddział takiego stanowiska nie podziela. Należy zaznaczyć, ze czynności z zakresu opieki dentystycznej w czasie stażu Wnioskodawczym i później w ramach wykonywanej praktyki lekarskiej w przeważającym zakresie się pokrywały Zatem, me został spełniony warunek wynikający z art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - (...) nie wykonywania działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, no rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku procy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 marca 2010 r. sygn. akt I UK 323/09 wyjaśnia, że (...) dodanie art. 18a miało na celu wprowadzenie preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne dla osób. które po raz pierwszy podejmuję działalność gospodarczą na własny rachunek Powyższe adresowane było do osób, które nie miały dotychczas stałych źródeł dochodów (stałej pracy), od których byłyby opłacone składki, i które decydują się no podjęcie własnej działalności. Dalej Sąd Najwyższy wyjaśnia (...) wykonywanie przez lekarza prowadzącego indywidualną praktykę lekarską działalności gospodarcze) (zawodowej) no rzecz byłego pracodawcy, w postaci świadczenia usług zdrowotnych me może być uznane, z powodu uzyskania kwalifikacji do samodzielnego wykonywania tych czynności, za nieodpowiadające czynnościom wykonywanym przez tego lekarza w ramach stosunku pracy. (...) Tym samym usługi zdrowotne (w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego) świadczone przez lekarza prowadzącego działalność gospodarczą i zawodową) w formie indywidualnej praktyki lekarskiej na rzecz podmiotu, w którym był zatrudniony jako stażysto, wyłączają możliwość preferencyjnego ustalenia wysokości składki na zasadach opisanych w art. 18a ustawy systemowej, gdy usługi te odpowiadają czynnościom wykonywanym w ramach istniejącego stosunku pracy, a więc obowiązkom wynikającym z łączącej lekarza jako pracownika i zasad opieki zdrowotnej jako pracodawcę umowy o procę.

Uwzględniając zatem, stan faktyczny przedstawiony we wniosku oraz obowiązujące przepisy prawa, stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarcze) od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę uznać należy za nieprawidłowe

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 38 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.