WPI/200000/43/1032/2018 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odnosząc się do stanowiska przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 7 września 2018 r. przez Panią (...) prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą: (...)

W dniu 7 września 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Pani (...) o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Powyższy wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawczynię w zakresie merytorycznym pismami z 10 września 2018 r. (doręczonym w dniu 13 września 2018 r.) oraz z 21 września 2018 r. (doręczonym w dniu 24 września 2018 r.), natomiast w zakresie formalnym w dniu 20 września 2018 r.

Wnioskodawczyni poinformowała, że jako aplikant adwokacki w okresie od maja 2015 r. do maja 2018 r. pozostawała zatrudniona na podstawie umowy o pracę w charakterze prawnika przez swojego patrona - adwokata (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: (...) W ramach tego stosunku pracy m.in. przygotowywała projekty pism procesowych, umów, opinii prawnych, które następnie sprawdzał i korygował pracodawca. Czasami Wnioskodawczym zastępowała patrona na rozprawach sądowych na podstawie upoważnienia i postępując zgodnie z przekazanymi wcześniej, szczegółowymi wytycznymi pracodawcy. Wnioskodawczym uczestniczyła czasami w spotkaniach patrona z klientami, jednak obecność ta miała przede wszystkim charakter szkoleniowy oraz miała umożliwić zebranie danych potrzebnych do późniejszego sporządzania pism. Porady prawnej, przekazując merytoryczne stanowisko czy ustalając taktykę procesową, udzielał głównie pracodawca. Sporadycznie jedynie zdarzało się, że aplikant spotykał się samodzielnie z klientem, w sytuacji gdy z powodu kolizji terminów pracodawca sam nie mógł odbyć spotkania lub spotkanie miało polegać wyłącznie na odbiorze od klienta dokumentów lub danych potrzebnych do sprawy. Wnioskodawczyni nie decydowała samodzielnie, o której godzinie rozpocząć i zakończyć pracę i pracowała w godzinach wyznaczonych w umowie o pracę.

Dalej Wnioskodawczyni wskazała, że w marcu 2018 r. przystąpiła do egzaminu adwokackiego, z którego uzyskała ocenę pozytywną, a następnie na podstawie uchwały (...) z (...) maja 2018 r. została wpisana na listę adwokatów uzyskując uprawnienia do wykonywania zawodu adwokata. Z dniem września 2018 r. Wnioskodawczyni rozpoczęta pierwszą w życiu działalność gospodarczą - własną kancelarię adwokacką.

W ramach prowadzonej przez siebie działalności Wnioskodawczyni zamierza zawrzeć umowę o świadczenie usług na rzecz swojego byłego pracodawcy. Usługi te mają polegać na samodzielnym prowadzeniu spraw sądowych i pozasądowych klientów kancelarii byłego pracodawcy. W zakres usług wchodzić będzie m.in. reprezentacja klientów na rozprawach, sporządzanie i podpisywanie pism procesowych, opinii prawnych, umów, regulaminów oraz bieżąca obsługa klientów. Jako niezależny adwokat Wnioskodawczyni ma samodzielnie decydować o sposobie i organizacji wykonywania usług objętych umową, zobowiązana będzie jednak do dotrzymywania terminów określonych w umowie z klientem oraz terminów ustawowych i sądowych. W ramach zawartej umowy były pracodawca będzie zlecał Wnioskodawczyni prowadzenie konkretnej sprawy, albo obsługę danego klienta. Wnioskodawczyni samodzielnie będzie kontaktowała się z klientem, samodzielnie też będzie ustalała tzw. taktykę prowadzenia spraw (ewentualnie w partnerskiej konsultacji z usługodawcą, nie za jego wytycznymi). Wnioskodawczyni sprawować będzie także nadzór nad aplikantami i innymi pracownikami zatrudnionymi w kancelarii. Umowa z byłym pracodawcą nie będzie zabraniała Wnioskodawczym świadczenia usług prawnych również na rzecz innych podmiotów niż ten były pracodawca (a właściwie klienci jego kancelarii).

Ponadto w piśmie z 21 września 2018 r. Wnioskodawczyni doprecyzowała opis przedstawionego stanu faktycznego wskazując, że u byłego pracodawcy była zatrudniona na podstawie umowy o pracę od maja 2015 r. do maja 2018 r. Uchwałą (...) z (...) maja 2018 r. Wnioskodawczyni została wpisana na listę adwokatów (...).

W dniu (...) czerwca 2018 r. Wnioskodawczyni złożyła ślubowanie wobec dziekana (...) zgodnie z art. 5 ustawy z 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1184). Z tym dniem zatem Wnioskodawczyni zatem uzyskała możliwość wykonywania czynności zawodowych adwokata.

Natomiast w piśmie z 21 września 2018 r. Wnioskodawczyni poinformowała, że opisana we wniosku działalność gospodarcza jest jej pierwszą w życiu, nie prowadzi innej ani w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych nie prowadziła pozarolniczej działalności, nie ma wiec zastosowania sytuacja, o której mowa w art. 18a ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wobec powyższego Wnioskodawczyni powzięła wątpliwość w kwestii:

Wnioskodawczyni przedstawiła własne stanowisko w sprawie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przysługuje jej możliwość skorzystania z uprawnienia uregulowanego w art. 18 ust. 1 Prawa przedsiębiorców, tj. niepodlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności, jak również zasadne jest zastosowanie w stosunku do niej art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, umożliwiającego deklarowanie i opłacenie w okresie 24 miesięcy kalendarzowych od rozpoczęcia wykonywania działalności, składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od postawy wymiaru stanowiącej zadeklarowaną kwotę, nie niższą jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z art. 18 ust. 1 Prawa przedsiębiorców: "Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej."

Zgodnie natomiast z art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych: "Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia". Wedle art. 18a ust. 2 pkt 2 ww. ustawy: "Przepisy ust. 1 nie mają zastosowania do osób, które: (...) 2) wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej".

Zdaniem Wnioskodawczym, nie spełnia ona negatywnych przesłanek uniemożliwiających zastosowanie w stosunku do niej ww. ulgi i preferencyjnych składek. Wnioskodawczyni nie wykonywała w ramach trwającego wcześniej stosunku pracy czynności, które teraz wchodzić będą w zakres wykonywanej przez nią na rzecz byłego pracodawcy działalności. Wnioskodawczym podkreśla, że czynności, które wykonywała na rzecz byłego pracodawcy, a z którym to obecnie ma współpracować w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w żadnym razie nie mogą zostać uznane za tożsame.

Wykonywane przez Wnioskodawczynię jako aplikanta w ramach stosunku pracy obowiązki nie miały charakteru samodzielnego, były wykonywane pod nadzorem i kierunkiem patrona (pracodawcy), w celu przygotowania zawodowego. Stanowiły zatem jedynie pewien etap edukacyjno-zawodowy, umożliwiający dopiero uzyskanie uprawnienia do samodzielnego wykonywania zawodu adwokata. Status aplikanta różni się zdecydowanie od pozycji samodzielnego adwokata, przede wszystkim zakresem odpowiedzialności przy wykonywaniu zleconych zadań. Ponadto zakres czynności wykonywanych przez Wnioskodawczynię w ramach stosunku pracy był znacznie ograniczony w stosunku do czynności, które mają być wykonywane w ramach tomowy o współpracę z byłym już pracodawcą. Ewentualne podobieństwa czynności wykonywanych przez Wnioskodawczynię w ramach stosunku pracy i mających wchodzić w zakres współpracy w ramach działalności gospodarczej mogą dotyczyć jedynie technicznej strony tych czynności. Przy ich analizie nie można pominąć najistotniejszej okoliczności, że uprzednio Wnioskodawczyni nie podejmowała samodzielnych decyzji, jak również nie ponosiła pełnej odpowiedzialności za skutki swoich działań.

Zgodnie z art. 76 ust. 4 i 5 Prawa o adwokaturze, aplikant adwokacki odbywa aplikację adwokacką pod kierunkiem patrona wyznaczonego przez dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej, której zadaniem jest przygotowanie aplikanta adwokackiego do wykonywania zawodu adwokata w rozumieniu ustawy. Zakres uprawnień aplikanta adwokackiego określony został w art. 77 ww. ustawy w ten sposób, iż po odbyciu określonego czasu aplikacji adwokackiej może on zastępować adwokata przed wskazanymi sądami. W myśl art. 1 ust. 3 Prawa o adwokaturze, adwokat w wykonywaniu swojego zawodu jest niezależny i podlega wyłącznie ustawom. W związku z potrzebą zagwarantowania niezależności adwokata, w art. 4b ust. 1 pkt 1, został wprowadzony zakaz pozostawania adwokata w stosunku pracy. Zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, w szczególności udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych, występowaniu przed sądami i urzędami (art. 4 ust. 1).

Przepisy Prawa o adwokaturze nie przewidują możliwości samodzielnego prowadzenia przez aplikanta jakichkolwiek spraw, wszelkie podejmowane przez aplikanta czynności odbywają się pod kierunkiem i nadzorem patrona. Aplikant nie jest uprawniony do samodzielnego podpisywania pism procesowych, opinii prawnych, występując na rozprawie zastępuje patrona, który przekazuje mu. wszelkie wskazówki dotyczące podejmowania czynności procesowych. Adwokat natomiast w każdym przypadku zastępuje bezpośrednio klienta, nawet występując jako pełnomocnik substytucyjny innego adwokata. Aplikacja jest okresem szkolenia zawodowego, prowadzącego po jej odbyciu do uzyskania uprawnień do samodzielnego wykonywania zawodu.

Wnioskodawczyni zauważyła również, że przedmiotowe zagadnienie, na gruncie bardzo podobnego stanu faktycznego, bo dotyczącego aplikanta adwokackiego, który kolejno zdał egzamin zawodowy i rozpoczął działalność gospodarczą jako adwokat, było już rozważane przez Sąd Najwyższy w uchwale Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 10 kwietnia 2013 r. (sygn. akt: II UZP 2/13). Sąd Najwyższy w ww. uchwale wskazał, że: "Biorąc pod uwagę cel aplikacji adwokackiej (...) można ogólnie wskazać, że aplikacja adwokacka służy przygotowaniu zawodowemu osoby posiadającej wyższe wykształcenie prawnicze do wykonywania samodzielnie zawodu adwokata. Gdy się weźmie pod uwagę, że przyczyną wprowadzenia przesłanki wyłączającej zastosowanie obniżonej składki określonej w art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej jest przeciwdziałanie wymuszonemu samozatrudnieniu w miejsce umowy o pracę, trzeba przyjąć, że w odniesieniu do adwokatów (podobnie radców prawnych) podejmujących działalność gospodarczą w formie prowadzenia kancelarii we współpracy z dotychczasowym pracodawcą, nie zachodzi przesłanka wyłączająca prawo do zastosowania obniżonej składki. "Czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej" które uniemożliwiają zastosowanie preferencyjnych składek ubezpieczeniowych dla osób podejmujących po raz pierwszy działalność gospodarczą to, w ocenie Sądu Najwyższego, czynności odpowiadające tym, które były uprzednio wykonywane w ramach stosunku pracy na rzecz byłego pracodawcy. Gdy się weźmie pod uwagę cel aplikacji adwokackiej, obowiązki i uprawnienia (także procesowe) aplikanta adwokackiego, można skonstatować zasadniczą różnicę między czynnościami wykonywanymi przez adwokata w ramach świadczenia przez niego pomocy prawnej, a czynnościami wykonywanymi przez aplikanta adwokackiego w trakcie odbywania przez niego aplikacji. Przede wszystkim aplikacja adwokacka jest jedynie etapem w karierze zawodowej prawnika, formą swego rodzaju stażu zawodowego mającego na celu de facto naukę zawodu i przygotowanie zawodowe do pełnienia samodzielnej funkcji adwokata. (...) Sam fakt zatrudnienia na etacie pracownika (aplikanta adwokackiego) w adwokackiej spółce partnerskiej adwokatów (...) i Partnerów w G., a następnie wykonywanie, między innymi, na rzecz tej samej spółki, ale już przez adwokata różnych czynności w żądnym przypadku nie moty zostać uznane za odpowiadające czynnościom wcześniej wykonywanym przez tę osobę w ramach stosunku pracy (podobieństwa mogą dotyczyć samej technicznej strony wykonywanych przez wnioskodawczynię czynności w ramach stosunku pracy i to z pominięciem tak istotnej ich cechy, że uprzednio były to zawsze projekty i merytorycznej strony czynności wykonywanych przez wnioskodawczynię w ramach stosunku pracy w porównaniu do czynności wykonywanych przez nią jako adwokat). Fakt odbywania w trakcie trwania stosunku pracy aplikacji nie uzasadnia twierdzenia, że wnioskodawczyni wykonywała na rzecz byłego pracodawcy czynności obecnie wchodzące w zakres wykonywanej przez nią działalności gospodarczej".

Rozważania te były czynione odnośnie zastosowania art. 18a ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jednak w ocenie Wnioskodawczyni analogicznie odnieść można je również do art. 18 ust. 1 Prawa przedsiębiorców, gdyż przepis ten również używa sformułowania "czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej".

Wnioskodawczyni wskazała również, że takie samo stanowisko zajął tut. Oddział ZUS w interpretacji indywidualnej z 19 listopada 2013 r. sygn. 1555/2013 (WPI/200000/451/1555/2013) oraz w podobnym stanie faktycznym Oddział ZUS w Gdańsku w decyzji nr 138 z 18 kwietnia 2018 r. (DI/100000/43/233/2018).

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawczyni zwróciła się o uznanie za prawidłowe przedstawionego we wniosku stanowiska dotyczącego zastosowania art. 18a ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Dodatkowo Zakład wskazuje, że wydając decyzję interpretacyjną dokonuje wyłącznie interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne, nigdy zaś w ramach tego postępowania nie rozstrzyga konkretnej sprawy administracyjnej, w szczególności sprawy spornej ani też nie ustanawia praw i obowiązków. Organ w tym trybie dokonuje jedynie analizy opisanego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa w zakresie wskazanym w treści art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej. Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani dowodowego, opierając się na treści złożonego wniosku.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek.

Jednocześnie w myśl art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców - przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 6a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność nie uważa się w rozumieniu niniejszej ustawy osoby fizycznej, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

Z powyższego wynika, że osoba rozpoczynająca wykonywanie działalności gospodarczej po raz pierwszy lub po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia zawieszenia lub zakończenia poprzedniej działalności i nie wykonująca w ramach tej działalności na rzecz byłego pracodawcy czynności wykonywanych uprzednio w ramach stosunku pracy, przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia tej działalności nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (tzw. ulga na start).

W myśl natomiast art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ustępu 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą skorzystać osoby, które: prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność a także wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Jednocześnie zgodnie z art. 18aa ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przepis art. 18a ust. 1 stosuje się również do przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, którzy kontynuują działalność gospodarczą po upływie okresu, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. W takim przypadku okres 24 miesięcy kalendarzowych liczy się od dnia objęcia ubezpieczeniami na zasadach określonych w art. 18a ust. 1 i art. 36.

Z treści wniosku i pism stanowiących jego uzupełnienie wynika, że działalność gospodarcza rozpoczęta przez Wnioskodawczynię jest jej pierwszą w życiu, nie prowadziła ona również innej działalności pozarolniczej. Wnioskodawczyni rozpoczęła prowadzenie działalności w formie kancelarii adwokackiej i w ramach tej działalności zamierza świadczyć usługi na rzez swojego byłego pracodawcy (patrona), u którego pozostawała w zatrudnieniu jako aplikant adwokacki. Wnioskodawczyni zaznaczyła, że wykonywane usługi ze względu na swój charakter nie będą odpowiadały czynnościom wykonywanym przez aplikanta adwokackiego w okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. W ocenie Wnioskodawczyni, przysługuje jej możliwość skorzystania z uprawnień uregulowanych w treści art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców oraz art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze brzmienie powyżej wskazanych przepisów zauważyć należy, że zarówno art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, jak i art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych uzależniają możliwość skorzystania przez przedsiębiorcę z tzw. ulgi na start (tj. braku obowiązku ubezpieczeń społecznych w okresie pierwszych 6 miesięcy), jak i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności od podstawy wymiaru w wysokości nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia, od spełnienia przesłanki niewykonywania w ramach prowadzonej działalności na rzecz byłego pracodawcy czynności tożsamych do uprzednio (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywanych w ramach stosunku pracy.

Natomiast w kwestii określenia czy czynności wykonywane w ramach stosunku pracy przez aplikantów adwokackich są tożsame z czynnościami wykonywanymi na rzecz tego samego podmiotu przez osoby posiadające uprawnienia adwokatów wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z 10 kwietnia 2013 r. (sygn. akt II UZP 2/13), uznając, iż "podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe adwokata wykonującego działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (...) w okresie pierwszych 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia wykonywania tej działalności może stanowić zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (...), także wówczas gdy działalność tę wykonuje na rzecz byłego pracodawcy, u którego był zatrudniony jako aplikant adwokacki." Sąd Najwyższy mając na uwadze przyczynę wprowadzenia przesłanki wyłączającej zastosowanie obniżonej składki określonej w art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych t.j. przeciwdziałanie wymuszonemu samozatrudnieniu w miejsce umowy o pracę, uznał, że w odniesieniu do adwokatów podejmujących działalność gospodarczą w formie prowadzenia kancelarii we współpracy z dotychczasowym pracodawcą, nie zachodzi przesłanka wyłączająca prawo do zastosowania obniżonej składki. Sam fakt zatrudnienia na etacie pracownika (aplikanta adwokackiego), a następnie wykonywanie, między innymi, na rzecz tego podmiotu, ale już przez adwokata różnych czynności w żadnym przypadku nie może zostać uznane za odpowiadające czynnościom wcześniej wykonywanym przez tę osobę w ramach stosunku pracy.

Z uwagi na treść art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, powyższe uzasadnienie ma również zastosowanie przy rozstrzyganiu prawa Wnioskodawczyni do niepodlegania ubezpieczeniom społecznym w okresie pierwszych 6 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawne, opisany we wniosku stan faktyczny oraz wskazane orzecznictwo sądowe należy przyjąć, że Wnioskodawczyni jako osoba rozpoczynająca po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej, a przy tym świadcząca w jej ramach na rzecz byłego pracodawcy usługi prawne jako adwokat, gdy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności nie są tożsame z zakresem czynności wykonywanych uprzednio w ramach stosunku pracy jako aplikant adwokacki, spełnia przesłanki do niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawczyni w przedmiocie niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej uznać należy za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości Wnioskodawczynię w kwestii prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez kolejne 24 miesiące kalendarzowe od podstawy wymiaru nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę, zauważyć należy, że składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą opłacać osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ponadto aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne jest również aby nie wykonywała na rzecz byłego pracodawcy w ramach działalności gospodarczej czynności tożsamych do uprzednio (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywanych w ramach stosunku pracy.

Zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawczyni dotyczącym nieprowadzenia działalności pozarolniczej, jak i zakresu czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy i działalności gospodarczej, przytoczonym powyżej orzecznictwem, negatywne przesłanki zawarte w art. 18a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie zostaną spełnione. W konsekwencji Wnioskodawczyni będzie przysługiwało prawo do deklarowania i opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.