WPI/200000/43/1013/2019 - Ustalenie możliwości opłacania w następnym roku kalendarzowym (2020 r.) składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż ustalona na zasadach wynikających z art. 18c u.s.u.s.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292) w związku z art. 83 d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku przedsiębiorcy:(...) złożonym w dniu 29 października 2019 r. dotyczącego możliwości opłacania w następnym roku kalendarzowym (2020 r.) składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż ustalona na zasadach wynikających z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W dniu 29 października 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: o wydanie

interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca przedstawiając opis zdarzenia przyszłego poinformował, że prowadzi działalność gospodarczą w formie kancelarii adwokackiej wyłącznie na podstawie wpisu do CEiDG. Pod warunkiem osiągnięcia w 2019 r. przychodu nieprzekraczającego limitu ustawowego, o którym mowa w art. 18c ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778, ze zm.) tj. trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku oraz złożenia zgłoszenia do ubezpieczeń w terminie ustawowym, chciałby w 2020 r. skorzystać z możliwości płacenia niższych stawek ZUS wyliczonych na podstawie przychodu osiągniętego w roku poprzedzającym. Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że spełnia przesłanki ustawowe do skorzystania z niższych składek ZUS wyliczanych w oparciu o uzyskany przychód tj. Wnioskodawcy nie dotyczą wyłączenia wymienione w art. 18c ust. 11 pkt 1, 2, 3, 5 i 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wobec Wnioskodawcy w poprzednim roku kalendarzowym nie miały zastosowania przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego. Wnioskodawca nie spełnia warunków określonych w art. 18a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Wnioskodawca w poprzednim roku kalendarzowym prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą w sposób ciągły tj. dłużej niż 60 dni kalendarzowych. Ponadto, w poprzednim roku kalendarzowym Wnioskodawca nie prowadził pozarolniczej działalności, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2 oraz 4-5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Jak oświadczył, nie wykonuje pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej pozarolniczej działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie ustalał też najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi jednak wyłączenie ustawowe, o którym mowa w art. 18c ust. 11 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 8 ust. 6 pkt 3 lit. a i b tejże ustawy dotyczące wolnych zawodów.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie wskazując, co następuje;

Zgodnie z art. 18c ust. 11 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1993 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 201 7 r. poz. 1778, ze zm.) z "małego ZUS" nie może skorzystać m.in. osoba, która w poprzednim roku prowadziła pozarolniczą działalność jako osoba wykonująca wolny zawód. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych definiuje wolne zawody posługując się odesłaniem do przepisów podatkowych. Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu;

Powyższe stanowisko potwierdza wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 31 października 2012 r. (III AUa 291/12) dotyczący adwokata, zgodnie z którym "przepis art. 8 ust. 6 pkt 3 ustawy nie ma zastosowania do osób wykonujących wolny zawód w rozumieniu przyjętym w innych przepisach bądź i też w poglądach doktryny lub orzecznictwa, który nie został wymieniony w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Przyjęcie zresztą wykładni prowadzącej do wyodrębnienia dwóch grup osób na podstawie pkt 3 ust. 6 art. 8 ustawy prowadzi również do wniosku, że ubezpieczona pozostaje poza zakresem tego przepisu, bo lit. b odsyfa w próżnię."

Nie posiada uzasadnionych podstaw prawnych interpretacja, zgodnie z którą należy w tej sytuacji odwołać się do definicji słownikowej wolnego zawodu lub też definicji legalnej ohnwią7iijąrej na gruncie Kodeksu spółek handlowych. Ustawodawca w tym przypadku zdefiniował wolny zawód wyłącznie w oparciu o wyżej wymienione ustawy podatkowe, nie uwzględniając w tej kategorii zawodów prawniczych. Zatem jakakolwiek wykładnia rozszerzająca jest nieuprawniona i będzie stanowiła działanie contra legem.

W opinii Wnioskodawcy powyższe uwagi prowadzą do wniosku, że jeżeli adwokat w 2019 r. osiągnie przychód w wysokości 67.500 zł i nie obejmują go inne wyłączenia ustawowe, to w 2020 r. może korzystać z preferencyjnych stawek ZUS wyliczanych w oparciu o uzyskany przychód.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że przedmiotowe stanowisko potwierdza decyzja ZUS o/Lublin z dnia (...)oraz ZUS o/Gdańsk z dnia (...)

Wnioskodawca zwrócił się o potwierdzenie prawidłowości powyższego stanowiska lub przedstawienie poglądu alternatywnego wraz ze stosownym uzasadnieniem.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83 d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Dodatkowo Zakład wskazuje, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualna interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, którymi jest związany.

Powyższe oznacza, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji. Wynika to z faktu braku możliwości negowania przez Zakład okoliczności i stwierdzeń podanych przez Przedsiębiorcę we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji w zakresie opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. wtoku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez Wnioskodawcę, obciąża więc jedynie przedsiębiorcę.

Zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom społecznym, obowiązku opłacania składek i ustalania podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia regulowane są za pośrednictwem ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art, 36aa oraz przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Stosownie do treści art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych.

Odnosząc się do przedstawionych we wniosku o indywidualną interpretację złożonym w dniu 29 października 2019 r. wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, co następuje:

Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszły w życie zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wprowadzone ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą na mniejszą skalę (Dz. U. z 2018 r. poz. 1577), inaczej zwana ustawą o tzw. "małym ZUS". Dodano do ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych art. 18 c, który określa nowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne niektórych osób prowadzących działalność gospodarcza, które spełniają warunki określone w ustawie.

Zgodnie z art. 18 c ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, których roczny przychód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku, uzależniona jest od tego przychodu. W świetle powyższego, najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych będzie uzależniona od uzyskanego przychodu z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym, który nie może przekroczyć trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku.

W myśl art. 18c ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych najniższa podstawa wymiaru składek, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku. Oznacza to, iż najniższa podstawa wymiaru składek na dany rok (np. 2019 r.) nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w tym samym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na ten sam rok. Przy czym najniższą podstawę wymiaru składek, o której mowa w art. 18c ust. 1 ustawy osoba prowadząca działalność gospodarczą ustala na dany rok kalendarzowy (art. 18 c ust. 3 ustawy).

Jednocześnie, w art. 18 c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ustawodawca enumeratywnie wymienił okoliczności wyłączające możliwość skorzystania w danym roku przez ubezpieczonych o których mowa w art. 18 c ust. 1 z nowych zasad ustalania najniższej podstawy wymiaru składek. Zatem, przepisy art. 18 c nie mają zastosowania do osób, które lub do których:

Powyższe oznacza, iż osoba prowadząca pozarolniczą działalność nie nabędzie prawa do zastosowania najniższej podstawy wymiaru składek ustalonej w oparciu o przeciętny miesięczny przychód uzyskany przez ww. osobę w poprzednim roku kalendarzowym, w sytuacji gdy spełni choć jedną z wymienionych powyżej przesłanek. Tym samym, obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru w wysokości nie niższej niż ustalona na zasadach przedstawionych w art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dla takiej osoby nie powstanie. Wówczas zasadne będzie ustalenie podstawy wymiaru składek na zasadach określonych w art. 18 ust. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Ponadto, Wnioskodawca wskazał, że będzie spełniał wszystkie warunki uprawniające do opłacania składek na zasadach wskazanych w art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a jedyna wątpliwość dotyczy art. 18 ust. 11 pkt 4 cytowanego przepisu.

Odnosząc się do powyższego, zauważyć należy, że art. 18 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczy wyłącznie tych ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy tj. prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Z treści złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że Wnioskodawca prowadzi swoją działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Działalności Gospodarczej, co oznacza, że Wnioskodawca jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEiDG będzie miał możliwość opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek w wysokości ustalonej w oparciu o przeciętny miesięczny przychód uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie, opierając się na jednoznacznym oświadczeniu Wnioskodawcy, że spełnione zostaną wszystkie przesłanki wynikające z art. 18 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - uznał za prawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy

w przedmiocie możliwości ustalenia w następnym roku kalendarzowym (2020 r) najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie art. 18 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 201811 Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 201811 Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...) Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.