USPD.III423/1/04 - Kwalifikacja podatkowa kosztów związanych z wdrożeniem zarządzania jakością ISO 9001: 2000

Pytanie podatnika

1. Czy poniesione koszty związane z wdrożeniem zarządzania jakością ISO 9001: 2000 można uznać za koszty uzyskania przychodów w momencie poniesienia do dnia otrzymania dotacji?

2. Czy wydatkowane środki przez podatnika będącego osobą prawną na poczet realizacji projektu, co do którego podatnik złożył wniosek o przyznanie dotacji do Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej stanowią koszty uzyskania przychodów i czy kwota otrzymanej dotacji jest przychodem zwolnionym z podatku?

Stan faktyczny wynikający z pisma Spółki wskazuje, że:

- Spółka podjęła starania o uzyskanie certyfikatu jakości ISO 9001 i w tym celu zwróciła się do Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości o udzielenie dotacji, podpisując stosowną umowę. Przedmiotem umowy jest dotacja na realizację projektu "Opracowanie i wdrożenie systemu zarządzania jakością zgodnie z wymaganiami normy PN-EN ISO 9001:2000". Całkowity koszt projektu do współfinansowania wynosi 4.784,68 EUR, natomiast maksymalna kwota dotacji nie przekroczy 2.870,80 EUR. Zgodnie z ww. umową za wysokość dotacji uznaje się równowartość wypłaconej kwoty w EUR przeliczonej przez NBP po kursie zakupu z dnia dokonania operacji. Spółka poniosła koszty w wysokości 20.000,00 zł i po zamknięciu projektu otrzymała przelew w wysokości 12.579,43 zł (równowartość 2.694,88 EUR);

-Spółka podpisała umowę o dotację z Ministrem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, której przedmiotem jest zadanie polegające na udziale w zbiorowym wystąpieniu przedsiębiorców oraz organizacji zrzeszających przedsiębiorców na Polskiej Wystawie Narodowej w Belgradzie. Po wykonaniu zadania Spółka otrzyma środki na promocję eksportu będące w dyspozycji Ministra Gospodarki na dofinansowanie części kosztów uczestnictwa w imprezach targowo - wystawienniczych, przy czym środki te z uwagi na cesję wierzytelności zostaną przekazane na rzecz współorganizatora wystawy.

W przedmiotowej sprawie zastosowanie mają m.in. następujące przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2003 r. i stosowanym do 31.12.2004 r. w zakresie i na zasadach obowiązujących do 31.12.2003 r. w związku z przepisem art. 5 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1957):

- art. 15 ust. 1 ustawy w brzmieniu "kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu uzyskania przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1".

Obowiązujący art. 15 ust. 1, w świetle którego istotne jest, aby wydatek miał bezpośredni związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, a jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu - umożliwia zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów zarówno poniesione przez podatnika koszty związane z wprowadzeniem, wdrożeniem i uzyskaniem certyfikatu systemu ISO, jak i wydatki związane z uczestnictwem w imprezach targowo - wystawienniczych, jeżeli wydatki takie nie należą do wydatków inwestycyjnych i są kosztami poniesionymi w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Podjęte przez przedsiębiorcę działania mające na celu certyfikację swojego systemu zarządzania jakością zgodnie z wymaganiami norm oraz wydatki związane z uczestnictwem w targach zmierzają niewątpliwie do zwiększenia przychodów i mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

- art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy, w myśl którego "przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe".

Stosownie do przepisu art. 12 ust. 1 ustawy dotacje są przychodem z chwilą ich faktycznego otrzymania, a nie np. ich przyznania na podstawie zawartej umowy.

Należy wskazać, że definicja dotacji zawarta została w art. 69 ust. 4 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (j. t. Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 ze zm.), stąd przy zawieraniu umów o dotacje Spółka winna posiadać informację, do jakiej kategorii dotacji może zakwalifikować otrzymane w przyszłości środki.

- art. 17 ust. 1 pkt 14 i 14b ustawy w brzmieniu obowiązującym do końca 2004 r. w związku z art. 5 cytowanej wcześniej ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którymi wolne od podatku są wszystkie dotacje z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jak również kwoty otrzymane od agencji rządowych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa, niezależnie od celu przeznaczenia tych dotacji, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach.

- art. 16 ust. 1 pkt 58 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do końca 2004 r. w związku z art. 5 cytowanej ustawy z dnia 12 listopada 2003 r., który stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów "wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dochodów (przychodów), o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 14-14b, 23-25 i 27".

Katalog wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów obejmuje zatem m.in. wydatki i koszty bezpośrednio sfinansowane z dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego i kwot otrzymanych od agencji rządowych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa (z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach).

W świetle cytowanych przepisów i stanu faktycznego przedstawionego w piśmie Spółki uznać należy, że:

- koszty związane z wprowadzeniem, wdrożeniem i uzyskaniem certyfikacji systemu ISO i uczestnictwem w targach, jako pozostające w związku przyczynowo - skutkowym z przychodem podatkowym (w tym z otrzymaną dotacją), stanowią w całości koszty podatkowe, do czasu otrzymania dotacji pokrywającej część tych kosztów;

- jeżeli otrzymane dotacje spełniają kryteria zakwalifikowania ich do dotacji, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 14 i 14b ustawy to kwoty tych dotacji wolne są od podatku;

- koszty związane z uzyskaniem certyfikatu systemu ISO i z uczestnictwem w targach do wysokości sfinansowanej z dotacji nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowej sprawie należy też zwrócić uwagę, że limitowane przepisami kwoty przyznanych dotacji odnoszą się do kosztów netto poniesionych po zawarciu umowy o udzielenie dotacji. Poniesione przez Spółkę wydatki na uzyskanie certyfikatu systemu ISO i związane z uczestnictwem w targach oraz otrzymane dotacje podlegają wykazaniu w Zeznaniu CIT-8 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych za rok podatkowy (wariant 17) w sposób następujący:

- w wierszu 25 - Przychody ze źródeł przychodów położonych na terytorium RP - należy wykazać przychody Spółki łącznie z otrzymanymi dotacjami (art. 12 ust. 1 ustawy);

- w wierszu 29 - Koszty uzyskania przychodów wymienionych w poz. 25 i 26 - do czasu otrzymania dotacji należy wykazać wszystkie poniesione wydatki związane z realizacją zadań systemu ISO i uczestnictwem w targach, natomiast po otrzymaniu dotacji koszty uzyskania przychodów wymienionych w poz. 25 i 26 należy pomniejszyć o wydatki sfinansowane z dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego i kwot otrzymanych z agencji rządowych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa (art. 16 ust. 1 pkt 58 ustawy);

- w wierszu 36 zeznania - Razem dochody wolne - należy wykazać wysokość otrzymanych dotacji;

- tę samą kwotę należy wykazać w wierszu 9 - Pozostałe dochody wolne od podatku zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy, z wyjątkiem wymienionych w poz. 7 i 8 (art. 17 ust. 1 pkt 14 i 14b ustawy) Załącznika CIT-8/O Informacja o odliczeniach od dochodu i od podatku oraz o dochodach wolnych i zwolnionych od podatku (wariant 4).