US15/POIII/443/5/06/RCH - Stowarzyszenie jako podatnik podatku od towarów i usług

Pytanie podatnika

1) Czy kwoty wpłacone przez członków Stowarzyszenia na pokrycie kosztów zarządzania halą targową stanowią obrót w świetle ustawy o podatku od towarów i usług,

2) Czy Stowarzyszenie zarządzając nieruchomością na rzecz swoich członków wykonuje usługi w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, a jeżeli tak czy usługi te podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odpowiedź

Stan faktyczny

Stowarzyszenie................... w dniu 2 listopada 2005 r. zawarło z miastem....... umowę dzierżawy Hali Targowej, w której usytuowane zostały stoiska handlowe. Dysponentami stoisk są wyłącznie członkowie Stowarzyszenia, którzy wyłonieni zostali przez Prezydenta Miasta spośród bezrobotnych. Stowarzyszenie działa tylko i wyłącznie na rzecz swoich członków. Na pokrycie kosztów zarządzania halą targową Stowarzyszenie pobiera od nich miesięczne kwoty jako zaliczki, z których to pieniędzy opłacany jest czynsz dzierżawny dla Miasta....., koszty sprzątania powierzchni ogólnej hali targowej, opłaty za energię elektryczną, wodę i wywóz ścieków oraz pokrycie kosztów administracyjnych Stowarzyszenia. Ze złożonego w tut. Urzędzie w dniu 20.12.2005 r. pisma, stanowiącym uzupełnienie złożonego w dniu 05.12.2005 r. wniosku o interpretację wynika, iż przez koszty administracyjne Stowarzyszenia rozumie się wynikające z zawartej umowy dzierżawy obowiązki w zakresie dokonywania bieżących napraw i konserwacji przedmiotu dzierżawy, tj. wymiana uszkodzonych lamp oświetleniowych hali, naprawa włączników i przełączników świetlnych, naprawa urządzeń sanitarnych oraz drożność sieci kanalizacyjnej. Ponadto do kosztów tych zalicza się koszty naprawy już istniejących reklam lub zakup nowych, ogłoszenia w prasie lokalnej, zakup tablic informacyjnych i oznaczeń boksów wewnątrz hali. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika iż wykonywane przez Stowarzyszenie na rzecz jego członków czynności w postaci zarządzania halą targową wykonywane są nieodpłatnie. W dniu 24.02.2006 r. Stowarzyszenie załączyło do złożonego wniosku klasyfikację statystyczną wydaną przez Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi z której wynika, iż wykonywane przez Stowarzyszenie na rzecz członków tego Stowarzyszenia czynności mieszczą się w grupowaniu PKWiU 70.32.12-00.00 "Usługi zarządzania nieruchomościami niemieszkalnymi świadczone na zlecenie".

Podatnik sformułował własne stanowisko w sprawie, zgodnie z którym: czynności pokrycia przez członków Stowarzyszenia kosztów zarządzania wspólną powierzchnią będącą w dzierżawie Stowarzyszenia nie są usługami w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Stowarzyszenie nie wykonuje usług dla podmiotów spoza Stowarzyszenia, lecz dla swoich członków, przez co realizuje swoje zdania statutowe. Wpłacane przez członków stowarzyszenia zaliczki na poczet kosztów, nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29 ustawy o podatku od towarów i usług, a jedynie partycypację w kosztach stowarzyszenia. Skoro zatem Stowarzyszenie w tym zakresie nie wykonuje usług a otrzymane od członków kwoty nie stanowią obrotu, to nie podlegają tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a stowarzyszenie z tytułu tych czynności nie jest podatnikiem podatku VAT.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Ostrołęce po przeanalizowaniu stanu faktycznego i prawnego stwierdza co następuje: Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 ustawy). W myśl natomiast art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Działalność gospodarcza zgodnie z ust. 2 obejmuje wszelką działalność producentów handlowców lub usługodawców, w tym pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Zatem Stowarzyszenie (osoba prawna) jest podatnikiem podatku od towarów i usług, w przypadku gdy prowadzi samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu wyżej cytowanego art. 15 ust. 1 i 2 powołanej ustawy i wykonuje czynności opodatkowane. Z przedłożonej opinii klasyfikacyjnej wynika, iż wykonywane przez Stowarzyszenie na rzecz jego członków czynności w postaci zarządzania halą targową mieszczą się w grupowaniu PKWiU 70.32.12-00.00 "Usługi zarządzania nieruchomościami niemieszkalnymi świadczone na zlecenie". Zatem w świetle ww. przepisów, wykonywane przez............. na rzecz jej członków czynności w postaci zarządzania halą targową mieszczą się w pojęciu usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w wysokości 22% (nie będąc wymienione jako korzystające z preferenycjnych stawek podatku VAT).

Podstawą opodatkowania zgodnie z art. 29 ust. 1 jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Zatem pobierane od członków Stowarzyszenia zaliczki na pokrycie kosztów zarządzania halą targową nie stanowią obrotu w świetle cyt. art. 29 ust. 1 ustawy, a jedynie jak wskazała Strona partycypację w kosztach Stowarzyszenia. Obrotem w świetle ww. ustawy o podatku VAT byłaby jednak kwota pobierana przez Stowarzyszenie jako wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług w zakresie zarządzania halą targową. Z wniosku....................... wynika, iż powyższe usługi na rzecz członków Stowarzyszenia wykonywane są jednak nieodpłatnie.

W myśl art. 5 ust. 1 cyt. wyżej ustawy o podatku VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Powyższy przepis oznacza, że usługi świadczone przez podmiot gospodarczy będą opodatkowane wówczas, gdy: są wykonywane na terytorium kraju oraz są wykonywane odpłatnie. Podkreślenia wymaga fakt, że odpłatność ma miejsce, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem, będącym świadczeniem wzajemnym. Zatem o tym, czy mamy do czynienia z usługą jako czynnością opodatkowaną decydować będą dwa czynniki: usługa musi być świadczona odpłatnie i musi istnieć konsument danej usługi. Odpłatne świadczenie usługi oznacza, że świadczący usługę otrzymuje w zamian korzyść majątkową, która musi dać się wyrazić w pieniądzu choć niekoniecznie, może na przykład przybrać formę rzeczową. Zgodnie z art. 8 ust. 2 cyt. powyżej ustawy o podatku VAT nieodpłatne świadczenie usług nie będące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższych przepisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług nie będące dostawą towarów uznać za odpłatne świadczenie usług muszą być spełnione łącznie następujące warunki: świadczenie musi być wykonane na potrzeby osobiste osób wymienionych w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, usługi te nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami. Brak któregokolwiek z ww. warunków jest podstawą do traktowania usługi jako nie podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z tym, iż Stowarzyszenie............... nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, nie ma ono prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, a tym samym należy stwierdzić, iż nie została spełniona jedna z przesłanek zawartych w art. 8 ust. 2 cytowanej powyżej ustawy. Wobec powyższego, z uwagi na brak odpłatności za powyższe usługi, nie będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.