US15/POIII/443/28/06/AR - Obowiązek uiszczenia podatku przez spadkobiercę podatnika

Pytanie podatnika dotyczy obowiązku spadkobiercy w zakresie złożenia deklaracji podatkowej VAT-7 za marzec 2006 r. i zapłaty podatku od towarów i usług w imieniu spadkodawcy

Odpowiedź

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że żona wnioskodawcy prowadziła działalność gospodarczą i była podatnikiem podatku od towarów i usług. Działalność gospodarcza została zakończona z dniem jej śmierci tj. 17 marca 2006 r. Za marzec 2006 r. Podatniczka nie złożyła deklaracji podatkowej VAT-7 i nie wpłaciła ewentualnego podatku, który wynikałby z tej deklaracji. Na podstawie danych będących w posiadaniu tutejszego Urzędu ustalono, że Pan... kontynuuje działalność prowadzoną wcześniej przez żonę. Wątpliwości wnioskodawcy dotyczą kwestii - czy jako spadkobierca ma obowiązek zapłaty podatku VAT za marzec oraz złożenia deklaracji VAT-7 za ten okres.

W ocenie podatnika jako następca prawny spadkodawcy nie jest obowiązany do uiszczenia podatków, które powstały po śmierci spadkodawcy, nie może też w jego imieniu podpisywać deklaracji podatkowych, gdyż pełnomocnictwo udzielone w tym zakresie wygasło z chwilą śmierci mocodawcy.

Aby określić prawa i obowiązki następcy prawnego konieczne jest odwołanie się do powołanej na wstępie Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Przepis art. 97 § 2 cytowanej ustawy stanowi o prawach niemajątkowych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, przysługujących spadkobiercom pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na swój rachunek. Z powyższego wynika, że spadkobiercy przejmują wszelkie majątkowe prawa i obowiązki, a prawa niemajątkowe w zależności od tego czy kontynuują działalność spadkodawcy, czy nie.

W związku z powyższym, jeżeli spadkodawca sprzedał towar lub wykonał usługę, to z tego tytułu powstało zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług, a po jego śmierci obowiązek rozliczenia oraz wykonania tego zobowiązania przejmują spadkobiercy (art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej). Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy mają zastosowanie również przepisy kodeksu cywilnego o przyjęciu lub odrzuceniu spadku oraz odpowiedzialności za długi spadkowe (art. 98 § 1 Ordynacji podatkowej). Zasady rozliczania podatku od towarów i usług zostały uregulowane ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.). W art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług wskazano, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o VAT, czyli z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Odnosząc przedstawiony stan faktyczny do obowiązującego prawa należy stwierdzić, że stanowisko podatnika opisane w złożonym wniosku jest nieprawidłowe, gdyż zobowiązanie podatkowe nie powstaje z chwilą złożenia deklaracji podatkowej VAT-7, ale z chwilą dokonania odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego wykonania usługi, natomiast obowiązki ciążące na spadkobiercach regulują odpowiednie, powołane wyżej przepisy prawne, a nie udzielone pełnomocnictwo, które faktycznie wygasło z chwilą śmierci mocodawcy.

W związku z powyższym Spadkobierca (w tym przypadku wnoszący podanie) powinien złożyć deklarację podatkową VAT-7 za marzec za okres do dnia śmierci spadkodawcy (żony) na nazwisko spadkodawcy, lecz podpisaną własnym imieniem i nazwiskiem. Obowiązki wynikające z tej deklaracji ciążą również na spadkobiercy, tj. w przypadku wystąpienia zobowiązania podatkowego jest on obowiązany do jego zapłaty.