US-PP-443/6/07 - Udzielenie odpłatnej pożyczki w ramach świadczenia usług.

Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 oraz art. 14b § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), art. 5 ust. 1, art. 8 ust. 1, art. 15 ust. 1 i ust. 2, art. 29 ust. 1, art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), w odpowiedzi na pisemny wniosek podatnika z dnia 19 marca 2007 r., otrzymany przez tutejszy organ podatkowy w dniu 20 marca 2007 r. o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, albo postępowanie przed sądem administracyjnym: "czy udzielenie pożyczki należy traktować jako usługę udzielania pożyczek poza systemem bankowym i wystawiać fakturę VAT?" - Naczelnik Urzędu Skarbowego w Lesku po wnikliwej analizie własnego stanowiska wnioskodawcy, który uważa, że: udzielanie pożyczki posiada charakter usługi finansowej, świadczonej poza systemem bankowym i zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług są zwolnione z podatku VAT. Fakturę VAT bez naliczania podatku należy wystawiać odpowiednio do terminów powstania obowiązku podatkowego, tj. z momentem otrzymania kwoty odsetek lub z upływem każdego terminu zapłaty odsetek, postanawia uznać stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

W dniu 20 marca 2007 r. wpłynął do tutejszego Organu podatkowego pisemny wniosek podatnika o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Wnioskodawca pyta: czy udzielenie pożyczki należy traktować jako usługę udzielania pożyczek poza systemem bankowym i wystawiać fakturę VAT? Z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że Nadleśnictwo, będące podatnikiem VAT udziela pracownikom terenowym służby leśnej ze środków obrotowych pożyczek na zakup samochodów (używanych także dla celów służbowych), oprocentowanych na poziomie oprocentowania środków obrotowych Nadleśnictwa, zgromadzonych na rachunku bieżącym w banku.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Lesku zważył, co następuje: zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) - zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Na podstawie regulacji art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych - art. 15 ust. 2 ustawy. Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 3 przywołanego załącznika wymieniono jako zwolnione od podatku usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J posiadające oznaczenie PKWiU 65-67.

Z przedstawionego we wniosku z dnia 19 marca 2007 r. stanu faktycznego wynika, iż udzielenie odpłatnej pożyczki ma nastąpić w ramach świadczenia usług. Usługi te - jak wskazała Jednostka - wykraczają poza zakres czynności stanowiących Jej przedmiot działalności oraz będą świadczone sporadycznie, tym samym będą czynnościami, które "nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem działalności podstawowej Nadleśnictwa.

W świetle tego co przedstawiono, stwierdzić należy, iż opisana w ww. wniosku czynność, wypełnia dyspozycję przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1, w związku z art. 8 ust. 1 oraz art. 15 ust. 2 ustawy. Czynności odpłatnego świadczenia usług podlegają bowiem ww. ustawie o podatku od towarów i usług niezależnie od tego, czy stanowią one przedmiot działalności, jeżeli wykonywane są w ramach samodzielnej działalności gospodarczej, w okolicznościach, o których mowa w przepisie art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem udzielanie przez Nadleśnictwo odpłatnych pożyczek, sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 65.22 "Usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym" podlega regulacjom powołanej ustawy o podatku od towarów i usług. W tym zakresie stanowisko Strony, uznać należy za prawidłowe, bowiem w ocenie Podatnika, czynności te podlegają ustawie o podatku od towarów i usług i korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy (jako wymienione w poz. 3, załącznika nr 4). Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obrotem, a więc podstawą opodatkowania podatkiem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze. W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadająca od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotację, subwencję i inne dopłaty o podobnym charakterze.

Z przepisów powyższych wynika, że podstawą opodatkowania (obrotem) jest każda kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. W odniesieniu do treści zapytania stwierdzić należy, iż obrotem w przypadku świadczenia usług opisanych przez Podatnika w zapytaniu będą otrzymane odsetki od udzielonej pożyczki jak również odsetki niezapłacone, których termin zapłaty już upłynął. Kwota natomiast udzielonej pożyczki nie stanowi obrotu w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym udokumentowane fakturą VAT powinny być odsetki, bez naliczania oczywiście podatku (sprzedaż przedmiotowo zwolniona z opodatkowania). Sprzedaż tą należy zaewidencjonować w rejestrze sprzedaży w miesiącu w którym powstał obowiązek podatkowy i wykazać w deklaracji VAT-7.

Odnośnie terminu powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu stwierdzić należy, iż a podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem między innymi ust. 4 i 5. W myśl natomiast z art. 19 ust. 4 ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Przepis ten stosuje się odpowiednio do faktur za częściowe wykonanie usługi (art. 19 ust. 5 ustawy). Ustawodawca nie zawarł szczególnych unormowań w zakresie powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, dla usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym (PKWiU 65.22.1). W związku z powyższym należy uznać, iż w przypadku, gdy Strona określiła w umowie termin zapłaty rat wraz z należnymi odsetkami, to termin ten należy powiązać z ostatecznym terminem powstania obowiązku podatkowego w wysokości odpowiadającej należnym odsetkom. Nie jest w tym przypadku istotne, czy odsetki faktycznie zostały spłacone. Należy bowiem uznać, iż data płatności poszczególnych rat pożyczki wraz z odsetkami, jest datą wykonania przez Nadleśnictwo usługi na rzecz przyjmującego pożyczkę i powinno być to potwierdzone fakturą VAT. Zatem obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi powstanie z chwilą wystawienia faktury, nie później niż 7 dnia od dnia upływu terminu płatności poszczególnych odsetek, a fakt ich spłaty w terminie późniejszym, niż określony w umowie, pozostaje bez znaczenia dla momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.