US.PD/423-25/IK/04, US.PD/415-9/IK/04 - Wydatki związane z zabiegami fizykoterapeutycznymi pracowników jako koszty uzyskania przychodów

Pytanie podatnika

Czy wydatki związane z zabiegami fizykoterapeutycznymi pracowników są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów Spółki? Czy wartość tych zabiegów jako wartość świadczeń lekarskich podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Odpowiadając na wniosek Spółki z dnia 23 marca 2004 r., uzupełniony w dniu 31 marca 2004 r., w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w przedmiocie:

- zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Spółki wydatków związanych z zabiegami fizykoterapeutycznymi pracowników,

- opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wartości tych zabiegów jako świadczeń lekarskich,

Naczelnik Warmińsko - Mazurskiego Urzędu Skarbowego w Olsztynie, w trybie art. 14a § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.), uprzejmie wyjaśnia:

Pismem z dnia 23 marca 2004 r. Spółka zwróciła się z zapytaniem, czy ponoszone na rzecz pracowników koszty zabiegów fizykoterapeutycznych, wykonywanych w gabinecie fizykoterapii działającym w ramach przychodni zakładowej, podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 65 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ponadto, czy wartość świadczeń zdrowotnych z tego tytułu u pracowników podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako świadczenie rzeczowe wynikające z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Do zapytania Spółka załączyła dwa pisma z lutego 2004 r.: Instytutu Medycyny Pracy w Ł. Przychodni Chorób Zawodowych (znak: KP/138/2004) i Wojewódzkiego Zespołu Medycyny Przemysłowej w O., (znak: WZMP KW-3/04). Nie załączono jednak zapytań skierowanych do w/w Instytucji.

Stosownie do przepisów art. 16 ust. 1 pkt 65 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) w 2004 r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, kosztów związanych z finansowaniem świadczeń zdrowotnych przez pracodawcę na rzecz pracowników, z wyjątkiem poniesionych kosztów świadczeń zdrowotnych, do których ponoszenia zobowiązują pracodawcę przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw.

Art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy przewiduje wstępne badania lekarskie, badania okresowe i badania kontrolne pracowników. Zgodnie z § 6 tego artykułu badania te są przeprowadzane na koszt pracodawcy. Pracodawca ponosi ponadto inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy. W art. 229 § 8 pkt 3 Kodeksu pracy zawarto delegację dla Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej do określenia, w drodze rozporządzenia, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w art. 229 § 6 zdanie drugie Kodeksu pracy. Zakres profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy, został określony w § 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.). Wynika z niego, że zakres ten obejmuje:

- w przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 4 lit. b, c, f oraz g - przeprowadzenie badań lekarskich poza terminami wynikającymi z częstotliwości wykonywania badań okresowych i orzekanie o możliwości wykonywania dotychczasowej pracy; skierowanie na przeprowadzenie badania wydaje pracodawca po zgłoszeniu przez pracownika niemożności wykonywania dotychczasowej pracy,

- w razie wystąpienia przypadku choroby zawodowej - wykonanie u pracowników, zatrudnionych na stanowiskach pracy stwarzających podobne zagrożenie, badań celowanych lub testów ekspozycyjnych, ukierunkowanych na wczesną diagnostykę ewentualnych zmian chorobowych u tych pracowników,

- w razie gdy pracownicy wykonują pracę w warunkach występowania przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia:

* wprowadzenie monitorowania stanu zdrowia tych pracowników,

* szkolenie pracowników w zakresie ochrony przed zagrożeniami i możliwościami ograniczenia ryzyka zawodowego, jakie wiążą się z pracą wykonywaną w tych warunkach,

- uczestniczenie lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami w komisji bezpieczeństwa i higieny pracy, powołanej w trybie określonym w art. 237¹² Kodeksu pracy.

Ponadto zgodnie z art. 22 pkt 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz. U. z 1997 r. Nr 96, poz. 593 z późn. zm.), pracodawcy ponoszą koszty przeprowadzanych badań wstępnych, okresowych i kontrolnych oraz profilaktycznej opieki zdrowotnej niezbędnej ze względu na warunki pracy, na zasadach określonych w Kodeksie pracy oraz przepisach wydanych na jego podstawie.

Zdaniem Spółki na podstawie art. 22 pkt 2 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. finansuje ona wybrane przez siebie świadczenia zdrowotne w postaci zabiegów fizykoterapeutycznych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, a wydatki z tym związane mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.

Naczelnik Warmińsko - Mazurskiego Urzędu Skarbowego w Olsztynie nie podziela stanowiska Spółki, iż koszty zabiegów fizykoterapeutycznych zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów. Przytoczone przepisy Kodeksu pracy i rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. nie nakładają na pracodawcę obowiązku ponoszenia kosztów tych zabiegów. Zabiegi fizykoterapeutyczne zaliczane są do profilaktycznej opieki zdrowotnej, ale nie do opieki niezbędnej z uwagi na warunki pracy, jak wynika z w/w przepisu § 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. Nie są również zaliczane do badań profilaktycznych, o których mowa w § 2 ust. 2 i 3 tego rozporządzenia. Spółka jako pracodawca, na podstawie art. 22 pkt 2 ustawy o służbie medycy pracy, może finansować wybrane przez siebie świadczenia zdrowotne z zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 6 ust. 1 tej ustawy. Jednakże na Spółce, jako pracodawcy nie ciąży obowiązek ponoszenia kosztów tych świadczeń. Zatem wydatki poniesione na te zabiegi fizykoterapeutyczne wykonywane w przychodni zakładowej nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.

Odnosząc się do drugiej części zapytania Spółki należy zauważyć, iż zabiegi fizykoterapeutyczne nie są zaliczane do świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenia takie wynikają bowiem z art. 232 kodeksu pracy, a także z wydanego na jego podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279). Przepis art. 232 kodeksu pracy stanowi, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Rada Ministrów w drodze rozporządzenia z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279) określiła rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania, jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania.

Reasumując, zabiegi fizykoterapeutyczne, jako świadczenia nie wynikające z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, wyczerpują dyspozycję art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych o przychodach ze stosunku pracy, a ich wartość podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.