US IV/I/443-151/04 - Czynności wykonywane przez pełnomocnika ds. prywatyzacji na podstawie umów zlecenia jako samodzielna działalność gospodarcza

Pytanie podatnika

1) Czy należy uznać za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą-czynności wykonywane przez pełnomocnika ds. prywatyzacji, na podstawie umów zlecenia w przypadku, gdy zleceniobiorcą jest osoba pozostająca z Jednostką w stosunku pracy,

2) Czy należy uznać za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą-czynności wykonywane przez pełnomocnika ds. prywatyzacji, na podstawie umów zlecenia, w przypadku, gdy zleceniobiorcą jest osoba nie pozostająca z Jednostką w stosunku pracy,

3) Jeżeli jest to samodzielnie wykonywana działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o VAT (podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT), to na kim spoczywa obowiązek odprowadzenia tego podatku.

Odpowiadając na zapytanie z dnia 8 października 2004 r., w sprawie podatku od towarów i usług, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Olsztynie, na podstawie art. 14a § 1 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.), wyjaśnia co następuje.

Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, że wojewoda, działający w imieniu Skarbu Państwa, działając na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. Nr 171, poz. 1397 z późn. zm.) wyznacza pełnomocników ds. prywatyzacji. Do pisma Jednostka dołączyła zarządzenia wojewody w sprawie prywatyzacji, w których, m.in. wyznaczono pełnomocników ds. prywatyzacji. § 6 tych "Zarządzeń" stanowi, że nadzór nad wykonaniem Zarządzenia powierzono Dyrektorowi Wydziału Skarbu Państwa i Przekształceń Własnościowych U. W. Pełnomocnicy działają w ramach umowy zlecenia zawartej z Wojewodą i jak wynika z analizy załączonych do pisma dokumentów, uzyskują przychody, o których mowa w art. 13 ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Wg załączonych do przedmiotowego pisma umów zlecenia, w ramach ich realizacji pełnomocnicy obowiązani są do przeprowadzenia prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego. W przedmiotowych umowach określono jakie w szczególności obowiązki ciążą na pełnomocniku. Wynagrodzenie pełnomocnicy otrzymują w formie ryczałtu a płacone jest ono ze środków prywatyzowanego przedsiębiorstwa.

Wątpliwości Jednostki są następujące:

czy w świetle art. 15 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) należy uznać za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą-czynności wykonywane przez pełnomocnika ds. prywatyzacji, na podstawie umów, o których mowa wyżej w przypadku, gdy zleceniobiorcą jest osoba pozostająca z Jednostką w stosunku pracy,

czy w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) należy uznać za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą-czynności wykonywane przez pełnomocnika ds. prywatyzacji, na podstawie umów, o których mowa wyżej w przypadku, gdy zleceniobiorcą jest osoba nie pozostająca z Jednostką w stosunku pracy,

jeżeli jest to samodzielnie wykonywana działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o VAT (podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT), to na kim spoczywa obowiązek odprowadzenia tego podatku.

Według Jednostki powstały pomiędzy wojewodą a zleceniobiorcą (zarówno w przypadku, gdy jest nim pracownik urzędu wojewódzkiego jak i nie) stosunek prawny wynikający z ww. umów zlecenia nie rodzi obowiązku odprowadzania podatku VAT. Jednostka prosi o potwierdzenie takiego stanowiska.

Ad 1.

Tut. Organ podatkowy wyjaśnia, że rozstrzygnięcie kwestii poruszonej w zapytaniu sprowadza się do ustalenia, czy zadania realizowane w ramach przedmiotowych umów zlecenia mieszczą się w zakresie definicji samodzielnej działalności gospodarczej. W rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) bowiem, podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 tej ustawy, zawiera definicję działalności gospodarczej, która dla potrzeb podatku od towarów i usług obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność ta została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

W art. 15 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy określono, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 nie uznaje się czynności wykonywanych przez osobę fizyczną na podstawie m.in. na podstawie umowy zlecenia, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Zatem w przypadku, gdy pracodawca zawiera umowy, o których mowa w art. 13 ust. 2-8 ustawy o podatku dochodowym z osobą pozostającą z pracodawcą w stosunku pracy, to czynności w ramach niej wykonywane nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, a zleceniobiorca nie jest podatnikiem podatku VAT w zakresie czynności objętych przedmiotową umową.

Ad 2.

Art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy stanowi, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecenie czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonywanie tych czynności.

Z przedstawionego przez Stronę stanu faktycznego nie wynika, by pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą istniały więzy prawne, w ramach których odpowiedzialność za wykonane przez zleceniobiorcę czynności ponosiłby zleceniodawca, czy też by istniał element trwałego podporządkowania zleceniobiorcy zleceniodawcy.

Nadzór, o którym mowa w § 6 "Zarządzenia" nie oznacza przejęcia odpowiedzialności przez zleceniodawcę za czynności zleceniobiorcy lecz jedynie czuwanie nad wykonaniem zadań prywatyzacyjnych (m.in. nad terminowością ich wykonania). Zatem, zleceniobiorca odpowiada za wykonanie zleconych mu czynności. W przedmiotowym przypadku art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT nie ma zastosowania a zleceniobiorca wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą jest podatnikiem podatku od towarów i usług obowiązanym do jego rozliczania, chyba że może korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 113 ust. 9 ustawy o VAT.

Ad 3.

W przypadku, o którym mowa w punkcie 2., obowiązek ewentualnego rozliczenia podatku VAT spoczywa na zleceniobiorcy.