US.I-1.415/6/2005 - Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych odszkodowań wypłaconych w związku z budową linii elektroenergetycznej

Pytanie podatnika

1. Czy wypłaty wyżej opisanych odszkodowań wypłaconych w roku 2004 i 2005 podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz czy spółka jako dokonująca wypłaty w imieniu inwestora ma obowiązek przekazać ww. osobom PIT-8C?

2. Jeżeli nie podlegają, to czy mimo wszystko należy wykazać uzyskany z tytułu odszkodowania przychód w zeznaniu podatkowym i odliczyć jako przychód zwolniony z opodatkowania względnie przychód, od którego Minister Finansów zaniechał poboru podatku?

3. Jeżeli nie podlegają, to w jakim trybie należy wystąpić do odpowiednich Urzędów Skarbowych o zwrot nadpłaconego podatku dochodowego od osób fizycznych (czy jest niezbędna korekta zeznania rocznego podatnika)?

4. Jeżeli tak (pozytywna odpowiedź na pytanie 1 lub 2), to w którym miejscu zeznania podatkowego wykazać uzyskany przychód?

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kolbuszowej, działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60), art. 21 ust. 1 pkt 120, art. 42a ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), § 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23.04.2004 r. (Dz. U. Nr 82, poz. 752) w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów (przychodów), postanawia:

- uznać, że stanowisko strony przedstawione we wniosku z dnia 13.02.2005 r. w pytaniu 1, dotyczące zwolnienia z opodatkowania odszkodowań wypłaconych w 2004 r. i 2005 r. w związku z budową linii elektroenergetycznej jest prawidłowe w przedstawionym przez stronę stanie faktycznym z zastrzeżeniem, że zostały one wypłacone właścicielom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,

- odmówić odpowiedzi na pytania 2, 3 i 4 zawarte w ww. wniosku, a dotyczące wykazywania ww. przychodów w zeznaniach podatkowych przez osoby fizyczne i trybie występowania do właściwych Urzędów Skarbowych o zwrot nadpłaconego podatku dochodowego ponieważ nie dotyczą one indywidualnej sprawy składającego zapytanie.

W dniu 21.01.2005 r. wpłynął do tutejszego organu podatkowego wniosek o interpretację przepisów prawa podatkowego. Wniosek ten został złożony w Urzędzie Skarbowym w Krośnie w dniu 16.02.2005 r. i przesłany, zgodnie z właściwością miejscową, do tutejszego Urzędu. W przedmiotowym wniosku przedsiębiorstwo V. S.A. zwróciło się z następującym problemem:

W roku 2004 P. sp. z o.o. oraz w roku 2005 r. V. S.A. (następca prawny P. sp. z o.o.) dokonały i dokonują wypłaty odszkodowań jako inwestor zastępczy inwestycji pod nazwą: "Budowa dwutorowej linii elektroenergetycznej 400kV", której inwestorem są P. S.A. w W., między innymi na terenie powiatu krośnieńskiego. Odszkodowania wypłacane były i są dla właścicieli gruntów, po których ma przebiegać linia elektroenergetyczna na podstawie umów cywilnoprawnych. Na mocy ww. umów cywilnoprawnych właściciel gruntu wyraża zgodę na założenie i przeprowadzenie linii elektroenergetycznej przez jego nieruchomość poprzez podwieszenie napowietrznych przewodów linii i/lub wybudowanie słupa linii elektroenergetycznej, jak również na funkcjonowanie tej linii po jej wybudowaniu. W dalszej kolejności z osobami, których nieruchomości mają uregulowany stan prawny, zawierane są umowy w formie aktu notarialnego o ustanowienie służebności gruntowej w analogicznym jak wyżej zakresie.

Czy wypłaty wyżej opisanych odszkodowań wypłaconych w roku 2004 i 2005 podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz czy spółka jako dokonująca wypłaty w imieniu inwestora ma obowiązek przekazać ww. osobom PIT-8C?

Jeżeli nie podlegają, to czy mimo wszystko należy wykazać uzyskany z tytułu odszkodowania przychód w zeznaniu podatkowym i odliczyć jako przychód zwolniony z opodatkowania względnie przychód od którego Minister Finansów zaniechał poboru podatku?

Jeżeli nie podlegają, to w jakim trybie należy wystąpić do odpowiednich Urzędów Skarbowych o zwrot nadpłaconego podatku dochodowego od osób fizycznych (czy jest niezbędna korekta zeznania rocznego podatnika)?

Jeżeli tak (pozytywna odpowiedź na pytanie 1 lub 2), to w którym miejscu zeznania podatkowego wykazać uzyskany przychód?

Według płatnika, w oparciu o wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23.04.2004 r. (Dz. U. Nr 82, poz. 752) Minister Finansów zarządził zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów (przychodów) z tytułu odszkodowań wypłaconych na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego z tytułu ustanowienia służebności gruntowej w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji związanych z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.). Budowana przez inwestora, tj. P. S.A. w W. linia elektroenergetyczna 400kV powinna zostać zaliczona do urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ww. ustawy. Z tej przyczyny zwolniona została od podatku dochodowego od osób fizycznych wypłata ww. odszkodowań za okres od dnia 1.01.2003 r. do dnia 31.12.2004 r. Dodatkowo, począwszy od roku 2005 obowiązuje nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26.07.2001 r. (Dz. U. Nr 14, poz. 176 ze zm.) w zakresie art. 21 ust. 1 pkt 120, która zwalnia od podatku dochodowego od osób fizycznych odszkodowania analogicznie, jak w cytowanym wyżej rozporządzeniu Ministra Finansów, w wyniku czego tego rodzaju odszkodowania za ustanowienie służebności gruntowej w roku 2005 są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych. Jeżeli podatnik wykazał i opodatkował w zeznaniu rocznym przychód uzyskany w latach 2003 - 2005 z tytułu wypłaconego przez inwestora odszkodowania za ustanowienie ww. służebności gruntowej, to do chwili upływu okresu przedawnienia może złożyć do właściwego Urzędu Skarbowego korektę rocznego zeznania podatkowego wraz z wnioskiem o zwrot nadpłaconego podatku.

Tutejszy organ podatkowy ustalił, że w ww. sprawie nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa ani też postępowanie przed Sądem Administracyjnym.

Biorąc pod uwagę przedstawiony przed płatnika stan faktyczny tutejszy organ udziela odpowiedzi na pytanie 1 zawarte w ww. wniosku, które dotyczy indywidualnego problemu spółki (w sprawie zwolnienia z opodatkowania wypłaconych odszkodowań w związku z budową linii elektroenergetycznej oraz sporządzania informacji PIT-8C).

Zgodnie z art. 42a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jeżeli określone podmioty (w tym osoby prawne) dokonują wypłat należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 tejże ustawy, z wyjątkiem:

dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c powyższej ustawy,

dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku,

są obowiązane do sporządzenia informacji wg ustalonego wzoru (PIT-8C) i przekazania jej w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu. Informacja ta obejmuje należności podlegające opodatkowaniu, a w stosunku do nich nie wystąpił obowiązek poboru zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego. Działając jednak na podstawie upoważnienia zawartego w przepisach ordynacji podatkowej Minister Finansów rozporządzeniem z dnia 23.04.2004 r. (Dz. U. Nr 82, poz. 752) w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów (przychodów) dokonał zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów (przychodów) z tytułu odszkodowań wypłaconych, na podstawie wyroków sadowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

ustanowienia służebności gruntowej,

rekultywacji gruntów,

szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie,

w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez uprawnione podmioty, inwestycji związanych z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.). Zaniechanie to miało zastosowanie do dochodów (przychodów) otrzymanych przez osoby fizyczne w okresie od 1.01.2003 r. do 31.12.2004 r. Od 1.01.2005 r. ww. dochody (przychody) zostały zwolnione z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi, albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych. Z kolei w art. 336 i 337 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stwierdzono, że posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada poprzez inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad rzeczą (np. dzierżawca itp.). Posiadacz samoistny rzeczy nie traci posiadania przez to, że oddaje drugiemu rzecz w posiadanie zależne. Zapisy powyższe powodują, iż znaczenie słowa posiadacz jest pojęciem szerszym od znaczenia wyrazu właściciel, którego dotyczy zapytanie złożone w rozpatrywanym wniosku.

Wobec powyższego, jeżeli odszkodowania zostały wypłacone na podstawie zawartych umów w związku z budową linii elektroenergetycznej właścicielom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego i dotyczą ustanowienia służebności gruntowej, to nie wystąpi po stronie wypłacającego odszkodowanie obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C za 2004 r. i 2005 r.

Zgodnie z art. 14a ordynacji podatkowej interpretacje podatkowe udzielane są przez właściwe organy na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach. Pytania 2, 3 i 4 zawarte w ww. wniosku, a dotyczące wykazywania powyższych odszkodowań w zeznaniu podatkowym oraz trybu występowania do odpowiednich Urzędów Skarbowych o zwrot nadpłaconego podatku dochodowego nie są indywidualną sprawą składającego zapytanie. Z takimi pytaniami mogą wystąpić osoby fizyczne do właściwych miejscowo, wg swojego miejsca zamieszkania, Naczelników Urzędów Skarbowych.

Interpretacja niniejsza dotyczy stanu prawnego obowiązującego przed i w dniu złożenia wniosku i odnosi się wyłącznie do przedstawionego przez wnioskodawcę i przytoczonego w treści postanowienia stanu faktycznego. Interpretacja obowiązuje do czasu zmiany stanu prawnego, który był przedmiotem interpretacji. Interpretacja ta nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.