US 72/ROP 1/423-651/04/ICH - Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących wartość należności w sytuacji, gdy została ogłoszona upadłość dłużnika z możliwością zawarcia układu

Pytanie podatnika

Czy należności, zaliczone wcześniej do przychodów należnych na podstawie art. 12 ust. 3 w kwocie netto jako wierzytelności nieściągalne, można zaliczyć do k.u.p., czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisy aktualizujące wartość należności w sytuacji, gdy została ogłoszona upadłość dłużnika z możliwością zawarcia układu?

Działając na podstawie przepisu art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia 27.09.2004 r., o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w odniesieniu do treści art. 12 ust. 3, art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 pkt 25 i 26a oraz ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 54 poz. 654 ze zm.) Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego informuje:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Firma "XXX" Spółka z o.o. otrzymuje od komorników sądowych postanowienia o bezskuteczności egzekucji i umorzeniu postępowania na zasadzie art. 824 § 1 pkt 3 z uzasadnieniami przedstawionymi poniżej:

1. Egzekucja okazała się bezskuteczna, ponieważ: dłużnicy pod adresem wskazanym we wniosku egzekucyjnym nie zamieszkują i w toku postępowania nie zdołano ustalić ich aktualnego miejsca pobytu. Egzekucja z ruchomości, wierzytelności i kont bankowych okazała się bezskuteczna. Wobec powyższego komornik umorzył postępowanie na zasadzie art. 824 § 1 pkt 3 kpc.

2. Postępowanie egzekucyjne prowadzone było zgodnie z wnioskiem wierzyciela. W toku czynności dalsza egzekucja okazała się całkowicie bezskuteczna. Wierzyciel nie wskazał aktualnego adresu dłużnika. Wobec tego postanowiono umorzyć postępowanie egzekucyjne w trybie art. 824 § 1 pkt 3 kpc.

3. Egzekucja okazała się bezskuteczna ponieważ: dłużnik pod wskazanym we wniosku egzekucyjnym nie posiada siedziby i nie prowadzi działalności gospodarczej. W toku postępowania nie zdołano ustalić jego aktualnego miejsca siedziby. Egzekucja z ruchomości i kont bankowych okazała się bezskuteczna. Wobec powyższego komornik umorzył postępowanie na zasadzie art. 824 § 1 pkt 3 kpc.

4. W trakcie czynności nie ustalono majątku dłużnika podlegającego egzekucji. Wobec tego umorzono postępowanie egzekucyjne a trybie art. 824 § 1 pkt 3 kpc.

5. Postępowanie egzekucyjne ulega umorzeniu na zasadzie art. 824 § 1 pkt 3 kpc.

Pytania brzmią:

1) Czy na podstawie w/w postanowień Spółka może zaliczyć należności, zaliczone wcześniej do przychodów należnych na podstawie art. 12 ust. 3 w kwocie netto jako wierzytelności nieściągalne, do kosztów uzyskania przychodów?

2) Czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisy aktualizujące wartość należności w sytuacji, gdy została ogłoszona upadłość dłużnika z możliwością zawarcia układu?

Ad. pkt 1).

Przepisy art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a, ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2004 r. pozwalają na zaliczenie w koszty uzyskania przychodów wierzytelności nieściągalnych, o ile wierzytelności te zaliczone były uprzednio do przychodów należnych na podstawie art. 12 ust. 3 w/w ustawy.

Jednocześnie sposób udokumentowania nieściągalności wierzytelności określa ust. 2 pkt 1 powyższego artykułu, zgodnie z którym za nieściągalne wierzytelności uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego.

Według art. 824 § 1 pkt 3 kpc " Postępowanie umarza się w części lub całości z urzędu: jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych".

Urząd tym samym potwierdza stanowisko Spółki.

Ad. pkt 2).

Należy generalnie zaznaczyć, że podatnik nieprecyzyjnie stwierdził w pytaniu, że została ogłoszona upadłość z możliwością zawarcia układu. Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego uważa, że sytuacja taka dotyczy wszczęcia postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu - i tego rodzaju przypadek będzie stanowił przedmiot odpowiedzi.

Przepisy art. 16 ust. 1 pkt 26a w/w ustawy określają: "Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczana na podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1 lit. b, który stanowi, że nieściągalność uznaje się za uprawdopodobnioną w przypadku określonym w ust. 1 pkt 26a, w szczególności jeżeli:

- zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków."

Z tak rozumianego stanu faktycznego wynika, że odpisy aktualizujące wartość należności można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.