Umowna zmiana struktury współwłasności.

Przedmiotem podatku od czynności cywilnoprawnych są tylko te czynności, które wymienione są w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. nr 86, poz. 959 ze zm.). Wśród nich wymienia się umowne zniesienie współwłasności, jeżeli wiąże się z koniecznością dokonania spłat lub dopłat. Oznacza to, że nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych umowa zniesienia współwłasności, w której nie występują spłaty i dopłaty. Nieodpłatne zniesienie współwłasności nie jest także przedmiotem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, a to z tego względu, że stanowi odrębny od umowy darowizny tytuł nieodpłatnego nabycia rzeczy (udziału we współwłasności rzeczy).

Odmiennej kwalifikacji prawnopodatkowej podlega natomiast czynność, w następstwie której nie następuje zniesienie współwłasności, lecz jedynie zmiana w zakresie struktury współwłasności. Jeżeli skutkiem zawartej między współwłaścicielami czynności jest zmiana wielkości posiadanych przez nich udziałów we współwłasności, to zgodnie z obowiązującą w prawie cywilnym zasadą przyczynowości, niezbędne jest, aby istniała causa przysporzenia w postaci zwiększenia udziału jednego współwłaściciela kosztem drugiego. Jeżeli w konkretnym przypadku przysporzenie to nastąpi pod tytułem odpłatnym i przybierze postać jednej z czynności wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności sprzedaży lub zamiany, to podlegać będzie temu podatkowi na zasadach ogólnych. Jeżeli natomiast zmiana struktury współwłasności nastąpi, tak jak wskazano w interpelacji, pod tytułem darmym, to domniemywać można, że tytułem przysporzenia w postaci zwiększenia udziału we współwłasności była darowizna, a ta stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.