Udzielanie zamówień na usługi wymienione w art. 5 ust. 1 Prawa zamówień publicznych.
Pismo Urząd Zamówień Publicznych Udzielanie zamówień na usługi wymienione w art. 5 ust. 1 Prawa zamówień publicznych.
Przepis art. 5 ust. 1 ustawy - Prawo zamówień publicznych w stosunku do usług określonych numeratywnie w pkt 1-13 tego przepisu, przewiduje uproszczoną procedurę udzielania zamówień publicznych polegającą na możliwości odstąpienia przez zamawiającego od przepisów ustawy określonych tym przepisem. W zależności od zakresu możliwego wyłączenia przepisów ustawy, usługi wymienione w art. 5 ust. 1 można podzielić na dwie kategorie.
W postępowaniach o udzielenie zamówienia, których przedmiotem są usługi wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1 i 2, a więc z zakresu ochrony, z wyjątkiem związanych z konwojowaniem pieniędzy i kosztowności, oraz usług socjalnych, zamawiający może nie stosować przepisów ustawy dotyczących:
- wstępnych ogłoszeń informacyjnych,
- terminów,
- wadium,
- zakazu ustalania kryteriów oceny ofert na podstawie właściwości wykonawcy,
- innych niż dotyczące wartości zamówienia przesłanek wyboru trybu negocjacji z ogłoszeniem, negocjacji bez ogłoszenia, zapytania o cenę,
- obowiązku zatwierdzania w tych przypadkach trybu przez Prezesa Urzędu.
Użyte w art. 5 ust. 1 ustawy wyrażenie "może" wskazuje na fakultatywność odstąpienia przez zamawiającego od stosowania ww. przepisów ustawy. Tym samym, zamawiający może nie stosować powyżej wymienionych przepisów ustawy, ale nie ma takiego obowiązku.
Należy jednocześnie zwrócić uwagę, iż zamawiający może udzielić zamówienia na usługi określone w art. 5 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy w trybie negocjacji z ogłoszeniem, negocjacji bez ogłoszenia, zapytania o cenę, bez konieczności spełniania wymaganych przesłanek umożliwiających ich zastosowanie (z zastrzeżeniem przesłanek dotyczących wartości zamówienia) oraz uzyskiwania w tych przypadkach decyzji Prezesa Urzędu zatwierdzającej wybór tych trybów. W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę na następujące kwestie związane ze stosowaniem powyższego wyłączenia:
Po pierwsze, przepis art. 5 ust. 1 nie wyłącza możliwości udzielenia zamówienia na usługi określone w pkt 1 i 2 w trybie przetargu nieograniczonego i ograniczonego. W świetle art. 10 ustawy, są to podstawowe tryby udzielania zamówień publicznych, których zastosowanie nie jest uzależnione od spełnienia przesłanek oraz uzyskania uprzedniej decyzji Prezesa Urzędu. Tym samym, zamawiający ma swobodną możliwość udzielenia zamówienia publicznego na powyższe usługi w trybach przetargu nieograniczonego, ograniczonego, negocjacji z ogłoszeniem, negocjacji bez ogłoszenia oraz zapytania o cenę (do kwoty 60 tys. euro).
Po drugie, przepis art. 5 ust. 1 w stosunku do usług ochrony oraz socjalnych nie wyłącza przesłanek zastosowania trybu aukcji elektronicznej i wolnej ręki oraz obowiązku zatwierdzania wyboru trybu zamówienia publicznego z wolnej ręki przez Prezesa Urzędu.
Po trzecie, przepis art. 5 ust. 1 ustawy, w stosunku do usług określonych w pkt 1 i 2, zawiera wyłączenie przesłanek dotyczących trybów negocjacji z ogłoszeniem, negocjacji bez ogłoszenia, zapytania o cenę, ale z zastrzeżeniem odnoszącym się do przesłanek dotyczących wartości zamówienia. Zastrzeżenie to, będzie odnosiło się właściwie tylko i wyłącznie do trybu zapytania o cenę. Zgodnie bowiem z art. 70 ustawy, zamawiający może zastosować ten tryb, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi powszechnie dostępne o ustalonych standardach jakościowych, a wartość zamówienia nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 60 000 euro. Takich ograniczeń (przesłanek) kwotowych ustawa nie przewiduje w stosunku do dwóch pozostałych trybów, a więc trybu negocjacji z ogłoszeniem oraz negocjacji bez ogłoszenia. Tym samym, w przypadku udzielania zamówienia w trybie zapytania o cenę na usługi określone w art. 5 ust. 1 ustawy, zamawiający będzie mógł zastosować ten tryb, ale tylko i wyłącznie, gdy wartość zamówienia nie będzie przekraczać równowartości kwoty 60 000 euro.
W postępowaniach o udzielenie zamówienia, których przedmiotem są usługi wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 3-13, zakres przepisów ustawy, które nie mają do nich zastosowania jest szerszy. Oprócz przepisów ustawy w zakresie usług określonych w pkt 1 i 2, zamawiający może dodatkowo nie stosować przepisów dotyczących:
- przesłanek wyboru trybu zamówienia z wolnej ręki,
- obowiązku zatwierdzania w tym przypadku trybu przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.
Tym samym, zamawiający udzielając zamówień określonych w art. 5 ust. 1 pkt 3-13 ustawy zamawiający może udzielić ich w trybie z wolnej ręki bez względu na to, czy zachodzi jedna z wymienionych w art. 67 ust. 1 ustawy przesłanek umożliwiających zastosowanie tego trybu oraz bez konieczności uzyskiwania zgody Prezesa Urzędu na zastosowanie tego trybu. Udzielając zamówienia na usługi określone w pkt 3-13 cyt. przepisu, a więc m.in. usługi hotelarskie (pkt 3), restauracyjne (pkt 4), w zakresie szkolenia (pkt 9), zdrowotne (pkt 10), w zakresie sportu i rekreacji (pkt 12), zamawiający ma zatem możliwość swobodnego zastosowania trybu przetargu nieograniczonego, ograniczonego, negocjacji z ogłoszeniem, negocjacji bez ogłoszenia, zapytania o cenę (do 60 tys. euro) oraz wolnej ręki.
Ze względu na brak legalnych definicji pojęć usług wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1-13 w ustawie - Prawo zamówień publicznych, w praktyce wątpliwości wywołuje wyjaśnienie ich znaczenia, a zarazem i określenie zakresu zamówień, których udzielenie jest możliwe przy zastosowaniu tego przepisu. Z uwagi jednak, iż ustawa - Prawo zamówień publicznych miała dostosować polskie prawo do wymogów prawa wspólnotowego, celowym będzie szukając zakresu powyższego pojęcia odwołanie się do przepisów unijnych.
Biorąc pod uwagę wspólnotową genezę treści cyt. przepisu, wykładnię co do art. 5 ust. 1 pkt 1-13 ustawy, należy dokonywać przy uwzględnieniu Dyrektywy Rady 92/50/EWG z dnia 18 czerwca 1992 r. dotyczącej koordynacji procedur w zakresie udzielania zamówień publicznych na usługi (Dz. Urz. WE nr L 209 z 9 lipca 1992 r.), a w szczególności treść załącznika I B do powyższej dyrektywy. Powyższy załącznik określił usługi wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1-13 pod następującymi numerami Centralnej Klasyfikacji Produktów tzw. CPC:
usługi detektywistyczne i ochroniarskie (z wyjątkiem usług samochodów opancerzonych) - 873 (z wyjątkiem 87304),
usługi zdrowotne i socjalne - 93,
usługi hotelarskie i restauracyjne - 64,
usługi transportu kolejowego - 711,
usługi transportu wodnego - 72,
usługi prawnicze - 861,
usługi rekrutacyjne i rozmieszczania pracowników - 872,
usługi edukacyjne i kształcenia zawodowego / szkoleniowe - 92,
usługi rekreacyjne, kulturalne i sportowe - 96.
Klasyfikacja ta następnie została zastąpiona przez Wspólny Słownik Zamówień, tzw. CPV. Skonsolidowany, czyli uwzględniający wszystkie dotychczasowe zmiany, tekst Słownika został zamieszczony jako załącznik do rozporządzenia NR 2151/2003/WE z 16 grudnia 2003 r. (OJ 329 z 17 grudnia 2003 r.) Usługi wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1-13 skonkretyzowane zostały we Wspólnym Słowniku Zamówień pod następującymi numerami:
w zakresie ochrony, z wyjątkiem związanych z konwojowaniem pieniędzy i kosztowności - od 74610000-8 do 74614110-3,
socjalne - 74511000-4 i od 85300000-2 do 85322000-8 (z wyjątkiem 85321000-5 i 85322000-2),
hotelarskie - od 55100000-1 do 55270000-3 oraz od 93400000-2 do 93411000-2,
restauracyjne - od 55300000-3 do 55524000-9,
transportu kolejowego - od 60111000-9 do 60121600-8,
transportu morskiego i żeglugi śródlądowej - od 61000000-5 do 63372000-7,
prawnicze - od 74110000-3 do 74114000-1,
w zakresie doradztwa personalnego - od 74500000-4 do 74540000-6 i od 95000000-2 do 95140000-5,
w zakresie szkolenia - od 80100000-5 do 80430000-7,
zdrowotne - od 85000000-9 do 85200000-1 i 85323000-9,
w zakresie kultury, sportu i rekreacji - od 74875000-3 do 74875200-5 i od 92100000-1 do 92622000-7 (z wyjątkiem 92230000-2),
detektywistyczne - 7462000000-1.
Tym samym udzielając zamówień z zastosowaniem art. 5 ust. 1 ustawy - Prawo zamówień publicznych, zamawiający powinien kierować się Wspólnym Słownikiem Zamówień w celu zdefiniowania zakresu pojęcia usług wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1-13.