Stanowisko Ministerstwa Edukacji Narodowej w sprawie podwyżek wynagrodzeń dla nauczycieli przebywających na urlopie dla poratowania zdrowia.

W myśl art. 73 ust. 5 Karty nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.) nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych. W tym przepisie nie określono dodatkowych warunków dotyczących zasad i sposobu wypłacania należnego wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela w zależności od świadczenia lub nieświadczenia przez niego pracy. Ponadto z przepisu jednoznacznie wynika, że zachowuje on prawo do wynagrodzenia zasadniczego, a nie do stawki wynagrodzenia. Brakuje zatem podstaw do dokonywania w tym zakresie wykładni i interpretacji, których skutkiem jest pomniejszenie dochodu należnego z tego tytułu.

Obecne brzmienie art. 73 zostało wprowadzone art. 1 pkt 30 ustawy z 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy Karta nauczyciela (DzU nr 179, poz. 1845). Zmiana miała sprecyzować zapisy przez zastąpienie poprzedniego, niejednoznacznego zwrotu "płatny urlop dla poratowania zdrowia" wyszczególnieniem konkretnych i należnych składników płacy (wynagrodzenie zasadnicze i dodatek za wysługę lat). Nie może być zatem wątpliwości co do treści przepisu zarówno w sferze wykładni celowościowej, jak i historycznej przepisu.

Należy przede wszystkim podkreślić, że art. 30 ust. 5 pkt 1 Karty nauczyciela jest upoważnieniem wyszczególniającym jedynie zakres zadań dla ministra właściwego ds. oświaty i wychowania, wymagających uregulowania w rozporządzeniu. Przy czym zawarte w tym przepisie odwołanie do wymiaru "pensum" ma związek z możliwością znacznego zróżnicowania wymiaru pensum (art. 42 ust. 7) oraz wysokości pobieranej stawki wynagrodzenia zasadniczego, o którym mowa w art. 30 ust. 5 pkt 2 (w związku z art. 42 ust 4a - pensum podwyższone). Z ustawowych upoważnień dla poszczególnych organów nie można wywodzić praw podmiotowych lub ich ograniczać.

Błędne jest utożsamienie wynagrodzenia za urlop dla poratowania zdrowia nauczyciela z zasiłkiem chorobowym przyznawanym po 33 dniu długotrwałego zwolnienia i które nie będąc wynagrodzeniem za pracę, podlega szczególnym uregulowaniom w zakresie określania jego wysokości określonym w ustawie z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.). Nie będąc bowiem wynagrodzeniem, zasiłek chorobowy nie podlega jednocześnie przepisom dotyczącym podwyższania wynagrodzenia.

Reasumując, przez użyty w art. 73 ust. 5 Karty nauczyciela zwrot "zachowuje prawo" należy rozumieć prawo nauczyciela przebywającego na urlopie dla poratowania zdrowia do wynagrodzenia zasadniczego aktualnie obowiązującego, a zatem również podwyższonego od 1 stycznia br., zgodnie z § 2 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 11 marca 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyzywania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (DzU nr 42, poz. 257).