ST1-4802/169/2005/339 - Kontrola finansowa samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej

Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, zgodnie z art. 5 pkt 6 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 z późn. zm.), zaliczane są do sektora finansów publicznych.

Zasady m.in. tworzenia i działania samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej regulują przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408 z późn. zm.). Przepis art. 8 ust. 1 pkt 3 tej ustawy przewiduje możliwość utworzenia zakładów opieki zdrowotnej przez jednostki samorządu terytorialnego.

Na podstawie art. 67 ust. 1 ww. ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, nadzór nad zakładami opieki zdrowotnej (zoz) sprawuje podmiot, który utworzył zakład, zwany dalej "podmiotem sprawującym nadzór". Zatem w przypadku utworzenia zoz przez jednostkę samorządu terytorialnego, podmiotem sprawującym nadzór jest ta jednostka, działająca poprzez swoje organy.

Zgodnie z postanowieniami art. 67 ust. 2 i 3 ww. ustawy o zakładach opieki zdrowotnej podmiot sprawujący nadzór dokonuje kontroli i oceny działalności zakładu opieki zdrowotnej oraz pracy kierownika zakładu, w szczególności w zakresie:

1. realizacji zadań statutowych, dostępności i poziomu udzielanych świadczeń,

2. prawidłowości gospodarowania mieniem,

3. gospodarki finansowej.

Zakres oraz procedura przeprowadzania kontroli zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 listopada 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru nad samodzielnymi publicznymi zakładami opieki zdrowotnej i nad jednostkami transportu sanitarnego (Dz. U. Nr 94, poz. 1097 z późn. zm.).

Przepis art. 127 ust. 2 ustawy o finansach publicznych upoważnia natomiast zarząd jednostki samorządu terytorialnego - działający w imieniu tej jednostki - do przeprowadzania kontroli w nadzorowanym zoz wyłącznie w zakresie przestrzegania realizacji procedur, o których mowa w art. 35a ust. 2 pkt 1 tej ustawy. Uprawnienia zarządu jednostki samorządu terytorialnego do przeprowadzania kontroli, w utworzonym przez tę jednostkę sp. zoz, potwierdza przepis art. 28b ust. 1 ustawy o finansach publicznych, zamieszczony w dziale I rozdział 4 ustawy "Zasady gospodarki finansowej podmiotów sektora finansów publicznych". Stosownie bowiem do ww. art. 28b ust. 1, organ sprawujący, na podstawie odrębnych przepisów, nadzór nad jednostką sektora finansów publicznych, kontroluje przestrzeganie przez tą jednostkę procedur, o których mowa w art. 35a ust. 2 pkt 1 tej ustawy.

W myśl § 9 ww. rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru (...), przed przystąpieniem do kontroli kontrolujący przedstawia kierownikowi jednostki organizacyjnej upoważnienie, o którym mowa w § 8 ust. 1, legitymację służbową oraz informuje o przedmiocie i zakresie kontroli. Czynności kontrolne dokonywane są przy współudziale kierownika jednostki organizacyjnej lub osoby przez niego upoważnionej, które:

1) udostępniają dokumenty,

2) udzielają wyjaśnień,

3) umożliwiają dokonywanie wizytacji,

4) zapewniają niezbędną obsługę techniczną kontrolującego.

Zgodnie z § 10 cytowanego rozporządzenia, kontrolujący sporządza protokół z przeprowadzonej kontroli, który zawiera ustalenia (wyniki) kontroli oraz wnioski dotyczące usunięcia nieprawidłowości. Protokół podpisują kontrolujący, kierownik jednostki organizacyjnej oraz główny księgowy.

Kierownik jednostki organizacyjnej może, nie później niż w terminie 7 dni po przedłożeniu mu protokołu do podpisania, zgłosić umotywowane zastrzeżenia do treści protokołu; kontrolujący jest obowiązany uzupełnić protokół, ustosunkowując się do tych zastrzeżeń. Kierownik jednostki organizacyjnej może odmówić podpisania protokołu i złożyć pisemne wyjaśnienie przyczyn tej odmowy, które kontrolujący załącza do protokołu. Kierownik jednostki organizacyjnej otrzymuje egzemplarz protokołu.

W myśl § 11 rozporządzenia, podmiot sprawujący nadzór przedstawia kierownikowi jednostki organizacyjnej protokół kontroli zawierający zalecenia pokontrolne wraz z określeniem terminu przedstawienia informacji o sposobie, trybie i okresie realizacji zaleceń pokontrolnych.

Niezależnie od powyższego, w zakresie rozliczania dotacji udzielonych sp. zoz z budżetu państwa lub z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, obowiązują zasady wynikające z ww. ustawy o finansach publicznych.

Dyrektor Departamentu

Finansów Samorządu Terytorialnego

Zdzisława Wasążnik

pismo z dnia 12 kwietnia 2005 r.

Nr ST1-4802/169/2005/339