ST1-440-147/99 - Komercjalizacja i prywatyzacja mienia komunalnego.

W związku z licznymi wystąpieniami w sprawie interpretacji przepisów ustawy o finansach publicznych dotyczących przychodów z prywatyzacji - uprzejmie informuję:

Artykuł 68 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 118, poz. 561 ze zm.) rozciągnął zakres stosowania przepisów tej ustawy na komercjalizację i prywatyzację przedsiębiorstw komunalnych. Ani kolejne nowelizacje ww. ustawy, ani ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. Nr 9, poz. 43 ze zm.) nie dokonały skreślenia art. 68. Ograniczony został jedynie zakres stosowania ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych w stosunku do spółek gminnych, wykluczono bowiem możliwość stosowania przepisów tej ustawy w sprawach dotyczących przekształcania przedsiębiorstw komunalnych w spółki. Do tego rodzaju przekształceń stosuje się wyłącznie przepisy ustawy o gospodarce komunalnej.

W art. 20 ust. 1 ustawy o gospodarce komunalnej określono, iż do zbycia udziałów i akcji gminy w spółce powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa komunalnego stosuje się odpowiednio przepisy działu IV ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Nie oznacza to jednak wykluczenia możliwości stosowania innych przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r., obok działu IV, w stosunku do spółek gminnych. Cytowany wyżej zapis w ustawie o gospodarce komunalnej jest konsekwencją konstrukcji ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Artykuł 1 ust. 2 definiuje dwie możliwości rozumienia terminu "prywatyzacja". W pierwszym przypadku polega ona na zbywaniu akcji lub udziałów spółek powstałych w wyniku komercjalizacji. Szczegółowe zapisy dotyczące tej ścieżki prywatyzacyjnej określa dział IV ustawy (prywatyzacja pośrednia). Drugim sposobem prywatyzacji jest, stosownie do art. 1 ust. 2 pkt 2, rozporządzanie wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi przedsiębiorstwa lub spółki powstałej w wyniku komercjalizacji przez sprzedaż przedsiębiorstwa, wniesienie przedsiębiorstwa do spółki lub oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania. Zasady dokonywania prywatyzacji w tej formie określa dział V ustawy (prywatyzacja bezpośrednia). Ustawa o gospodarce komunalnej wprowadziła obowiązek zmiany formy prowadzenia działalności z formy przedsiębiorstw komunalnych, poprzez przekształcenie ich m.in. w spółki lub zakłady budżetowe. W przypadku braku decyzji gminy o przekształceniu, podjętej w określonym przez ustawę terminie, przedsiębiorstwa komunalne uległy przekształceniu w jednoosobowe spółki gmin - z mocy prawa.

Do czasu wejścia w życie ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014) wpływy z prywatyzacji stanowiły dochody budżetów gmin, a nie - jak obecnie - ich przychody. Ponieważ od dnia 1 stycznia 1999 r. obowiązują przepisy ustawy o finansach publicznych, wpływające obecnie środki pochodzące z prywatyzacji polegającej na sprzedaży zorganizowanych części przedsiębiorstw w formie ratalnej bądź w formie leasingu, dokonywanej zarówno przed 1 stycznia, jak i po 1 stycznia 1999 r., należy zaliczać już do przychodów gmin, a nie do ich dochodów

Środki finansowe uzyskiwane ze sprzedaży nieruchomości (mieszkań, gruntów) lub ruchomości (np. samochodów) stanowią dochód podmiotu dokonującego sprzedaży, stosownie do art. 3 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy o finansach publicznych, nie jest to natomiast przychód powstały w wyniku prywatyzacji. Prywatyzacja majątku jednostek samorządu terytorialnego polega bowiem na zbywaniu udziałów i akcji spółek powstałych z przekształcenia przedsiębiorstw komunalnych, którą regulują przepisy ustawy o gospodarce komunalnej i ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Przychodami z prywatyzacji będą także wpływy z zadysponowania zasobami mieszkalnymi i lokalami użytkowymi, pozostałymi po likwidacji lub upadłości przedsiębiorstw i spółek komunalnych, o których mowa w § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa z dnia 16 stycznia 1998 r. w sprawie zakresu i trybu składania informacji dotyczących przekształceń i prywatyzacji mienia komunalnego (Dz. U. Nr 12, poz. 52). Wpływy te będą przychodami budżetów samorządowych, jeżeli stanowią one pozostałość po składnikach mienia przedsiębiorstwa komunalnego lub spółki komunalnej, które zostały sprywatyzowane w trybie przewidzianym w ustawach "prywatyzacyjnych".

Natomiast sprzedaż nieruchomości, regulowana przepisami Kodeksu cywilnego, powoduje powstanie dochodów z tytułu sprzedaży majątku jednostki samorządu terytorialnego.

Przychody, o których mowa w art. 112 ust. 2 pkt 4, należy klasyfikować w rozdziale 0069 - Prywatyzacja mienia Skarbu Państwa i majątku jednostek samorządu terytorialnego na finansowanie niedoboru budżetu, natomiast w rozdziale 9716 - Prywatyzacja ujmować wydatki związane z pokrywaniem kosztów prywatyzacji.