SPS-023-9851/09 - Stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zaległości w wypłacaniu pracownikom wynagrodzeń

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 1 lipca 2009 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej SPS-023-9851/09 Stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zaległości w wypłacaniu pracownikom wynagrodzeń

W odpowiedzi na interpelację Pana Posła Sławomira Kopycińskiego, przekazaną przy piśmie z dnia 3 czerwca br., znak: SPS-023-9851/09, dotyczącą wzrostu zaległości w wypłacaniu pracownikom wynagrodzeń, pragnę uprzejmie wyjaśnić, co następuje:

Zgadam się z Panem Posłem, iż przedstawione w Pana interpelacji wnioski z kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, dotyczące skali zaległości pracodawców w wypłacaniu pracownikom wynagrodzeń za pracę, są wielce niepokojące. Jednakże w mojej ocenie przyczyną takiego stanu rzeczy nie jest brak uregulowań prawnych w tym zakresie. Obecnie obowiązujące przepisy dotyczące terminowej wypłaty wynagrodzenia przez pracodawców są bowiem - moim zdaniem - wystarczające i kompletne. Kodeks pracy w art. 80 stanowi wyraźnie, że za wykonaną pracę pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. W art. 85 Kodeksu pracy określone jest, iż wynagrodzenie ma być płacone co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Jednocześnie, przepis § 2 art. 85 Kodeksu pracy zastrzega, że wynagrodzenie płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.

Artykuł 94 pkt 5 Kodeksu pracy wskazuje wprost, że obowiązkiem pracodawcy jest terminowe wypłacanie wynagrodzeń pracownikom. Natomiast w art. 282 Kodeks pracy kwalifikuje niewypłacanie w ustalonym terminie wynagrodzenia jako wykroczenie przeciwko prawom pracownika, za które grozi grzywna w wysokości od 1.000 do 30.000 zł.

Należy podkreślić, że istnienie przepisów nakładających na dany podmiot konkretne obowiązki nie gwarantuje, że nie będą one naruszane. Szczególnie istotną kwestią jest bowiem egzekwowanie stosowania prawa. Organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów dotyczących wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, jest Państwowa Inspekcja Pracy. Właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione do nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę; nakaz taki podlega natychmiastowemu wykonaniu (art. 11 pkt 7 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy).

Dla skuteczności egzekwowania przestrzegania przepisów prawa pracy jest konieczny, jak Pan Poseł słusznie podkreślił, przepływ informacji między organami kontroli i nadzoru nad warunkami pracy. Jednakże nie jest potrzebna w tym zakresie dodatkowa działalność legislacyjna, gdyż w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy jest już przewidziane, że przy realizowaniu swoich zadań Państwowa Inspekcja Pracy współdziała w szczególności ze związkami zawodowymi, organami samorządu załogi, radami pracowniczymi, społeczną inspekcją pracy, a także z organami administracji państwowej, w tym z urzędami skarbowymi i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

Jak Pan Poseł słusznie zwrócił uwagę, część opóźnień w wypłacaniu pracownikom wynagrodzenia spowodowana jest trudną sytuacją ekonomiczną, w jakiej pracodawcy znaleźli się w skutek globalnego kryzysu. Chciałabym jednak podkreślić, iż ufam, że będąca obecnie w toku zaawansowanych prac parlamentarnych ustawa o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców, wprowadzając regulacje zmierzające m.in. do obniżenia kosztów pracy, doprowadzi do poprawy sytuacji finansowej przedsiębiorców w okresie spowolnienia gospodarczego.

Natomiast pracodawcy, którzy nie znaleźli się w trudnej sytuacji ekonomicznej, a tylko wykorzystują trwający kryzys jako usprawiedliwienie niewypłacania w terminie przysługujących pracownikom wynagrodzeń, powinni być dokładnie kontrolowani i karani przez Państwową Inspekcję Pracy. Wszelkie działania Państwowej Inspekcji Pracy ukierunkowane na wykrywanie nieprawidłowości w stosowaniu prawa pracy powstających w okresie kryzysu będą przez mnie popierane.

Odnosząc się do ostatniego pytania Pana Posła, chciałabym podkreślić, iż wysokość grzywien nakładanych przez Państwową Inspekcję Pracy, w tym za wykroczenia przeciwko prawom pracownika, została podwyższona ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589, z późn. zm.). Nowe regulacje obowiązują więc dopiero przez stosunkowo krótki, dwuletni okres, z tego względu nie są obecnie przewidywane zmiany ustawodawstwa w tym zakresie.

Jednocześnie chciałabym uprzejmie poinformować Pana Posła, iż Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej nie posiada danych dotyczących zaległości w wypłacaniu wynagrodzeń za pracę w skali całej gospodarki ani przeciętnej wielkości opóźnień w płatnościach, nie jest bowiem organem uprawnionym do przeprowadzania kontroli pracodawców w zakresie dotyczącym terminowego wypłacania pracownikom wynagrodzeń, w związku z powyższym nie ma dostępu do tego typu informacji.

Opublikowano: www.sejm.gov.pl