SPS-023-9159/09 - Kwota minimalnego wynagrodzenia jako podstawa przyznania świadczenia alimentacyjnego.

Stosownie do postanowień ustawy o świadczeniach rodzinnych jednostki samorządu terytorialnego realizują zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej i z tego tytułu otrzymują dotacje celowe z budżetu państwa. Podwyższenie wysokości świadczenia socjalnego, jakim jest świadczenie pielęgnacyjne, przyznawanego osobie rezygnującej z pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym aż o ponad 200% w stosunku do obecnie obowiązującej kwoty, jest nie do zaakceptowania ze względu na bardzo wysoki wzrost wydatków budżetu państwa na realizację tego świadczenia, które wzrosłyby (wraz z kosztami obsługi) aż o ok. 896 mln zł rocznie. Proponowane podwyższenie kwoty świadczenia pielęgnacyjnego do kwoty 1.276 zł spowoduje dodatkowe skutki finansowe dla budżetu państwa również z tytułu opłacanych z budżetu państwa za osoby uprawnione składek na ubezpieczenie zdrowotne, dla których podstawą wyliczenia jest kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego.

żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową, przeszkolenie wojskowe, ćwiczenia wojskowe, o ile nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia z innego tytułu, oraz pełniących służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, a także kandydatów na żołnierzy zawodowych (art. 66 ust. 1 pkt 2),

osoby podlegające kwalifikacji wojskowej pełniące służbę w Policji, Straży Granicznej i Biurze Ochrony Rządu (art. 66 ust. 1 pkt 4),

uczniów oraz słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, niepodlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu (art. 66 ust. 1 pkt 17),

dzieci przebywające w placówkach pełniących funkcje resocjalizacyjne, wychowawcze lub opiekuńcze lub w domach pomocy społecznej, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu (art. 66 ust. 1 pkt 18),

dzieci do czasu rozpoczęcia realizacji obowiązku szkolnego nieprzebywające w placówkach, o których mowa w pkt 18, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, z zastrzeżeniem art. 81 ust. 8 pkt 3 (art. 66 ust. 1 pkt 19),

studentów i uczestników studiów doktoranckich niepodlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1 (art. 66 ust. 1 pkt 20),

osoby pobierające dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, przyznane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu (art. 66 ust. 1 pkt 28),

kombatantów i osoby represjonowane niepodlegające ubezpieczeniom społecznym w Rzeczypospolitej Polskiej lub niepobierające emerytury lub renty (art. 66 ust. 1 pkt 31),

osoby korzystające z urlopu wychowawczego niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu (art. 66 ust. 1 pkt 32),

osoby uprawnione do świadczeń alimentacyjnych na podstawie ugody sądowej lub prawomocnego orzeczenia sądu, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu (art. 66 ust. 1 pkt 33).

Propozycja podwyższenia kwoty świadczenia pielęgnacyjnego do poziomu 1.276 zł wydaje się być również nieuzasadniona ze względu na wysokość innych świadczeń społecznych "zastępujących" dochody z pracy (zasiłek dla bezrobotnych - 551,80 zł, najniższa emerytura i renta - 636,29 zł, renta socjalna - 534,48 zł).

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej prowadzi prace związane z przypadającą w 2009 r. ustawową weryfikacją kwot kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych oraz kwot poszczególnych świadczeń, w tym skierowanych do rodziców wychowujących niepełnosprawne dzieci. Najbliższa weryfikacja kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych oraz kwot poszczególnych świadczeń rodzinnych przewidziana jest w II półroczu 2009 r. Ponadto prowadzone są pracę nad nowelizacją ustawy o świadczeniach rodzinnych, w której przewiduje się zniesienie kryterium dochodowego przy świadczeniu pielęgnacyjnym. Pozwoli to na objęcie pomocą większej grupy osób sprawujących opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny.

Należy zwrócić uwagę, że poza świadczeniem pielęgnacyjnym i opłacaniem składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe i ubezpieczenie zdrowotne za jego beneficjentów istnieją obecnie w systemie świadczeń rodzinnych również inne świadczenia pieniężne, kierowane do rodzin wychowujących dzieci niepełnosprawne, takie jak:

Ponadto każda rodzina wychowująca dzieci, w tym także dzieci niepełnosprawne, może się ubiegać o zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu: opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego (w przypadku dzieci niepełnosprawnych okres jego pobierania jest wydłużony do 72 miesięcy kalendarzowych), samotnego wychowywania dziecka (w przypadku dzieci niepełnosprawnych jego kwota jest podwyższona do 250 zł miesięcznie na dziecko), wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki poza miejscem zamieszkania (niepełnosprawność dziecka powoduje powstanie uprawnienia nie tylko w przypadku nauki dziecka w szkole średniej, ale również, jeśli uczy się ono w szkole podstawowej lub gimnazjum).