SPS-023-5830/08 - Stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ograniczenia wielkości wskaźnika podstawy wymiaru renty lub emerytury.

Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pani poseł Marii Nowak w sprawie ograniczenia wielkości wskaźnika podstawy wymiaru renty lub emerytury, przekazaną pismem Marszałka Sejmu z dnia 21 października 2008 r., znak: SPS-023-5830/08, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Ograniczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty do 250% jest elementem starego systemu emerytalnego. Został on wprowadzony ustawą z dnia 7 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. nr 104, poz. 450, z późn. zm.).

Jednocześnie przepisy ubezpieczeniowe nie przewidywały aż do 1999 r. ograniczenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, co oznacza, że od osób, które uzyskiwały przychód do oskładkowania wyższy niż 250% przeciętnego wynagrodzenia, pracodawca opłacał składkę od pełnego przychodu.

Wprowadzenie w system emerytalny tych rozwiązań miało przede wszystkim na celu szerszą niż przed 1991 r. redystrybucję środków zgromadzonych w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dzięki temu mechanizmowi, jak również dzięki wprowadzeniu do wymiaru świadczeń tzw. części socjalnej, jednakowej dla wszystkich, osoby o niskich dochodach otrzymują świadczenia relatywnie wyższe niż osoby o dochodach wysokich. Rozwiązanie to było powszechnie krytykowane jako powodujące ograniczony związek wysokości emerytury z własnym wkładem finansowym do systemu.

Krytyka "starego" systemu była między innymi powodem reformy emerytalnej przeprowadzonej w 1999 r. Reforma zakłada całkowicie odmienne zasady systemu emerytalnego, natomiast stare zasady zostały utrzymane w stosunku do osób urodzonych przed 1949 r. oraz osób, które skorzystały z przepisów przejściowych obowiązujących do końca 2008 r.

W nowym systemie emerytalnym podstawą wymierzenia emerytury nie są zarobki ubezpieczonego, lecz suma składek na ubezpieczenie emerytalne zgromadzonych przez wszystkie lata aktywności zawodowej.

Jednocześnie od 1 stycznia 1999 r. wprowadzono przepis ograniczający roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe do trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na dany rok, co odpowiada 250% miesięcznego przeciętnego wynagrodzenia w danym roku (art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74).

Przepis ten dotyczy wszystkich ubezpieczonych osiągających przychody po 1998 r., a więc również urodzonych przed 1949 r.

A zatem, zgodnie z tym przepisem, od 1 stycznia 1999 r. nadwyżka przychodów ponad 250% przeciętego wynagrodzenia nie jest oskładkowana i jako taka nie może stanowić podstawy wymiaru emerytury lub renty.

Biorąc powyższe pod uwagę, w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej nie prowadzi się prac zmierzających do nowelizacji zasad wymierzania emerytur i rent przyznawanych według reguł "starego" systemu emerytalnego.

Z poważaniem

Podsekretarz stanu

Czesława Ostrowska