SPS-023-38/07 - Funkcjonowanie pomocy społecznej.

Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją Pana Posła Stanisława Steca z dnia 12 listopada 2007 r. przesłaną pismem z dnia 28 listopada 2007 r., Nr SPS-023-38/07, w sprawie funkcjonowania pomocy społecznej, uprzejmie odpowiadam.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.) prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:

przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2-15 ustawy o pomocy społecznej lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.

W przypadku osób, których dochód przekracza ww. kryterium dochodowe, istnieje możliwość, zgodnie z art. 41 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej, przyznania zasiłku celowego specjalnego w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (477 zł) lub rodziny (351 zł x liczba osób w rodzinie), który nie podlega zwrotowi. Wnioskodawca w tym przypadku zobowiązany jest do uzasadnienia przyczyny ubiegania się o tę formę pomocy. Na pewno uzasadnioną przyczyną uzyskania tego świadczenia jest zakup niezbędnych leków. Ośrodek pomocy społecznej przy rozpatrywaniu takiego wniosku może żądać od wnioskodawcy zaświadczenia lekarskiego lub okazania przedmiotowych recept. Przyznana pomoc może być zrealizowana także poprzez bezpośrednie sfinansowanie zakupu leków w aptece. Jest to świadczenie jednorazowe, czyli za każdym razem należy składać wniosek.

Drugą możliwością jest przyznanie osobie, na podstawie art. 41 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, zasiłku okresowego w związku z długotrwałą lub ciężką chorobą lub zasiłku celowego na zakup leków, jednak pod warunkiem częściowego lub całkowitego ich zwrotu (w późniejszym czasie, możliwość rozłożenia na dogodne raty).

Należy pamiętać, że obydwie formy pomocy mogą być przyznane jedynie w uzasadnionych sytuacjach i mają charakter uznaniowy. O przyznaniu ww. zasiłków decyduje kierownik ośrodka pomocy społecznej.

Jednak ww. zasiłki nie są popularną formą pomocy, ponieważ ich przyznawanie i wypłacanie zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 (zasiłki okresowe i celowe) są zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym oraz z art. 17 ust. 2 pkt 1 (zasiłki celowe specjalne) są zadaniem własnym gminy, czyli finansowane są z budżetów własnych gmin. W związku z tym ośrodki pomocy społecznej w pierwszej kolejności zabezpieczają wypłaty zasiłków dla osób spełniających kryterium dochodowe. Dopiero w następnej kolejności, o ile pozostają wolne środki finansowe, przyznawane są np. zasiłki celowe specjalne.

Jednocześnie informuję, że istnieją także inne formy pomocy udzielanej osobom znajdującym się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej.

Jedną z nich jest możliwość korzystania z pomocy w ramach programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" ustanowionego ustawą z w dnia 29 grudnia 2005 r. (Dz. U. Nr 267, poz. 267), która weszła w życie z dniem 31 grudnia 2005 r. i obowiązywać będzie w okresie od 2006 r. do 2009 r. Sposób realizacji programu określa rozporządzenie z dnia 7 lutego 2006 r. (Dz. U. Nr 25, poz. 186). Program adresowany jest przede wszystkim do dzieci i młodzieży, jednakże pomocą w ramach programu objęte mogą być również osoby i rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji z różnych powodów, w szczególności osoby samotne, w podeszłym wieku, chore lub niepełnosprawne, na podstawie przyjętych w ustawie kryteriów dochodowych: do 150% kryterium dochodowego określonego w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej (kryterium dochodowe określone w ustawie o pomocy społecznej, które - jak wcześniej wspomniano - wynosi dla osoby samotnie gospodarującej 477 zł, na osobę w rodzinie - 351 zł). W praktyce osoby samotnie gospodarujące mogą ubiegać się o pomoc, jeżeli ich dochód nie przekracza kwoty 715,50 zł, a osoby w rodzinie, jeżeli dochód na osobę w tych rodzinach nie przekracza kwoty 526,50 zł. W ramach realizacji programu przewidziane są następujące formy pomocy:

Z pomocy można skorzystać za pośrednictwem ośrodka pomocy społecznej.

Następną formą jest unijna pomoc żywnościowa, która jest dystrybuowana, najczęściej w porozumieniu z ośrodkami pomocy społecznej, poprzez banki żywności, Polski Komitet Pomocy Społecznej, Polski Czerwony Krzyż oraz Caritas Polska.

Korzystanie z powyższych form pomocy przez osoby nieznacznie przekraczające kryterium dochodowe pozwala na zaoszczędzenie pieniędzy wydawanych na zakup żywności, a tym samym mogą być one przeznaczone na zakup niezbędnych leków.

Z poważaniem

Minister

Jolanta Fedak