SPS-023-29614/14 - Stanowisko w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego

Odpowiadając na wystąpienie z dnia 25 listopada 2014 r., znak: SPS-023-29614/14, dotyczące interpelacji poselskiej (...) w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego, uprzejmie wyjaśniam.

Zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1456, z późn. zm.) świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, a więc ma własny dochód z ww. tytułów.

Osoby, które nie mają ustalonego prawa do ww. świadczeń, nie mają tym samym własnych dochodów z ww. źródeł i znajdując się w innej sytuacji niż osoby otrzymujące ww. świadczenia, mogą ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne.

Dana osoba ma ustalone prawo do ww. świadczenia emerytalno-rentowego, jeśli legitymuje się ważną i prawomocną decyzją administracyjną przyznającą takie świadczenie.

W konsekwencji, jeśli osoba ubiegająca się o świadczenie pielęgnacyjne legitymuje się jednocześnie ważną i prawomocną decyzją administracyjną przyznającą jej jedno i z ww. świadczeń emerytalno-rentowych (dotyczy to w szczególności tzw. wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym), świadczenie pielęgnacyjne nie może jej zostać przyznane, nawet jeśli wysokość świadczenia emerytalno-rentowego jest niższa niż wysokość świadczenia pielęgnacyjnego.

Zgodnie z art. 116 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440, z późn. zm.) postępowanie w sprawach świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego. Wniosek o emeryturę lub rentę może być wycofany, jednakże nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji (art. 116 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych), tzn. - w myśl art. 477⁹ § 1 Kodeksu postępowania cywilnego - w ciągu miesiąca od doręczenia decyzji. W razie wycofania wniosku postępowanie w sprawie świadczeń podlega umorzeniu.

Obowiązujące przepisy nie przewidują natomiast możliwości rezygnacji z przyznanego świadczenia w postaci emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinnej, świadczenia przedemerytalnego (zawieszenie/wstrzymanie wypłaty ww. świadczeń na wniosek strony nie oznacza, że rencista bądź emeryt staje się osobą, która nie ma ustalonego prawa do tych świadczeń).

Jednocześnie uprzejmie informuję, że w resorcie pracy w ramach tzw. okrągłego stołu trwają prace koncepcyjno-analityczne, których celem jest wypracowanie nowych, systemowych rozwiązań w zakresie wsparcia osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Grupy robocze pracują wokół 5 tematów: dzieci i młodzież, dorośli niepełnosprawni, zdrowie i rehabilitacja, orzecznictwo lekarskie, aktywizacja społeczno-zawodowa.

Przedmiotem tych prac jest również kwestia braku prawa do świadczenia pielęgnacyjnego opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy mają własny dochód w postaci świadczenia emerytalno-rentowego.

Biorąc pod uwagę, że jest to wstępny etap prac, w chwili obecnej nie można przesądzać o ostatecznym kształcie ewentualnych rozwiązań.