SPS-023-2958/06 - Opodatkowanie dochodów ze sprzedaży akcji Banku Handlowego S.A.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 2958 w sprawie opodatkowania dochodów ze sprzedaży akcji Banku Handlowego S.A.

Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację posłów Teresy Piotrowskiej i Macieja świątkowskiego z dnia 22 maja 2006 r. w sprawie opodatkowania dochodów ze sprzedaży akcji Banku Handlowego SA, przesłaną przy piśmie Marszałka Sejmu RP z dnia 31 maja 2006 r. znak SPS-023-2958/06, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

1. Ministerstwo Finansów pismem z dnia 27 marca 1997 r. Pana Karola Szwarca, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów, do Pana Piotra Czyżewskiego, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa, nie zgłosiło uwag do prospektu emisyjnego Banku Handlowego w Warszawie SA.

Jednocześnie należy podkreślić, iż obowiązująca w okresie przygotowywania prospektu emisyjnego Banku Handlowego ustawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych z dnia 22 marca 1991 r. nie przewidywała dla Ministra Finansów roli związanej z zatwierdzaniem czy też chociażby akceptowaniem prospektów emisyjnych. Wprowadzającym akcje Banku Handlowego do publicznego obrotu był Minister Skarbu Państwa i na nim spoczywał obowiązek przygotowania i złożenia do Komisji Papierów Wartościowych prospektu emisyjnego tego banku.

Prospekt emisyjny dotyczący wprowadzenia akcji Banku Handlowego do obrotu publicznego zawierał informację o zwolnieniu wynikającym z art. 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy również zwrócić uwagę, iż informacje zawarte na str. 38 w pkt 2-1.14 prospektu emisyjnego, dotyczące opodatkowania dochodów ze sprzedaży akcji ("opis ogólny sprawy"), przedstawiały jedynie obowiązujące w tamtym czasie przepisy prawa w zakresie "opodatkowania dochodów z akcji". Wskazać należy również, iż o takim charakterze zamieszczonych na str. 38 w pkt 2-1.14 prospektu emisyjnego informacji Minister Skarbu Państwa poinformował, stwierdzając na końcu ww. punktu, iż "powyższe informacje przedstawiają jedynie ogólne zasady opodatkowania dochodów z posiadanych akcji oraz obrotu nimi".

Minister Finansów pragnie zwrócić uwagę, iż podstawą do zwolnienia określonych dochodów z opodatkowania są odpowiednie przepisy w ustawach podatkowych, a nie informacje zawarte w np. prospekcie emisyjnym.

2. Odnosząc się do kwestii ponoszenia kosztów za błędy popełniane przy wykonywaniu władzy publicznej, Minister Finansów stwierdza, że podatnicy nie mogą ponosić kosztów takich błędów. W interesie publicznym jest wzmacnianie zaufania obywateli do organów władzy publicznej. Fundamentem budowy takiego zaufania jest przekonanie, że obywatel nie będzie ponosił konsekwencji błędów powstałych przy wykonywaniu władzy publicznej.

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) zawiera instrumenty prawne chroniące podatnika przed skutkami błędów popełnianych przez organy podatkowe czy szerzej przez organy wykonujące zadania publiczne.

Na podstawie art. 67a § 1 pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa właściwy organ podatkowy może, na wniosek podatnika, umorzyć odsetki za zwłokę w całości lub w części w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym.

"Kryterium ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego musi być w każdym wypadku indywidualnie ustalane przez organ w ramach postępowania podatkowego. Pojęcie interesu publicznego nie ma stałej treści, co wymaga każdorazowo dokonania oceny skutków rozstrzygnięć prawnych z punktu widzenia wartości, jakie kryć się mogą pod tym pojęciem" (wyrok NSA z dnia 26 września 2002 r. sygn. akt SA 659/01). "Nakaz uwzględnienia interesu publicznego, o którym mowa w art. 67 § 1 OrdPU (obecnie art. 67a § 1 - przyp. MF), oznacza dyrektywę postępowania nakazującą mieć na uwadze respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, takich jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy, sprawność działania aparatu państwowego, korektę błędnych decyzji" (wyrok NSA z dnia 12 lutego 2003 r. sygn. akt III SA 1838/01, z dnia 9 maja 2003 r. sygn. akt III SA 2679/01).

W przypadku uznania przez podatnika, że w wyniku błędu organu administracji publicznej jego podatek został nadpłacony lub nienależnie zapłacony, podatnik ma prawo wystąpić do organu podatkowego o zwrot podatku (art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej). Nadpłata podlega zwrotowi w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę (art. 77 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej).

W przypadku wydania wadliwej decyzji podatkowej w wyniku błędu organu administracji publicznej nadpłata podlega zwrotowi w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji o zmianie, uchylaniu lub stwierdzaniu nieważności decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego (art. 77 § 1 pkt 1 lit. b Ordynacji podatkowej).

W przypadkach określonych w art. 78 Ordynacji podatkowej nadpłaty podlegają oprocentowaniu.

Wadliwe decyzje administracyjne wydane przez organy podatkowe, w tym decyzje nieuwzględniające skutków popełnianych przez organy wykonujące zadania publiczne, mogą także rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa na zasadach określonych w rozdziale 21 (Odpowiedzialność odszkodowawcza) ustawy Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z art. 260 § 1 Ordynacji podatkowej stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji, która następnie została uchylona w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzono nieważność tej decyzji, służy odszkodowanie za poniesioną stratę i utracone korzyści, chyba że przesłanki, które uzasadniają uchylenie decyzji lub stwierdzenie jej nieważności, powstały z winy strony.

Powyższy przepis § 1 stosuje się również, jeżeli:

1) szkoda została poniesiona wskutek uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji;

2) decyzji nie można uchylić lub lub stwierdzić jej nieważności z przyczyn wymienionych w art. 245 § 1 pkt 3 lit. b lub w art. 247 § 2 (art. 260 § 1 Ordynacji podatkowej).

Do odszkodowania stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego (art. 261 § 1 Ordynacji podatkowej).

Odszkodowanie przysługuje od organu wydającego decyzję, której następnie stwierdzono nieważność lub którą uchylono w wyniku wznowienia postępowania. Wniosek o odszkodowanie wnosi się do tego organu (art. 261 § 2 Ordynacji podatkowej).

O odszkodowaniu orzeka organ podatkowy, który uchylił decyzję lub stwierdził jej nieważność albo który wydał decyzję na podstawie art. 245 § 1 pkt 3 lub art. 247 § 2 (art. 261 § 3 Ordynacji podatkowej).

W przypadku odmowy orzeczenia odszkodowania lub orzeczenia o odszkodowaniu w wysokości mniejszej od zgłoszonej w żądaniu w tej sprawie stronie przysługuje prawo wniesienia powództwa do sądu powszechnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji (art. 261 § 4 Ordynacji podatkowej).

Za odmowę orzeczenia odszkodowania uważa się również niewydanie decyzji w terminie 2 miesięcy od dnia wniesienia żądania przez stronę. W tym przypadku wniesienie powództwa może nastąpić w każdym czasie (art. 261 § 5 Ordynacji podatkowej).