SPS-023-29568/14 - Stanowisko w sprawie świadczeń pielęgnacyjnych
Pismo z dnia 18 grudnia 2014 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej SPS-023-29568/14 Stanowisko w sprawie świadczeń pielęgnacyjnych
Odpowiadając na wystąpienie z dnia 26 listopada 2014 r., znak: SPS-023-29568/14, dotyczące interpelacji poseł (...) oraz grupy posłów w sprawie świadczeń pielęgnacyjnych, uprzejmie informuję.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1456, z późn. zm.), świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
matce albo ojcu;
opiekunowi faktycznemu dziecka;
osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
innym osobom, na których, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności - jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Z przytoczonego powyżej zapisu art. 17 ust. 1 pkt 1 w sposób jednoznaczny i precyzyjny wynika, że posiadanie przez rodzica niepełnosprawnego dziecka znacznego stopnia niepełnosprawności nie stanowi przeszkody w przyznaniu rodzicowi prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
Legitymowanie się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jako przesłanka powodująca brak prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, zgodnie z jednoznacznym i precyzyjnym przepisem art. 17 ust. 1 pkt 4 dotyczy innych osób niż matka, ojciec, opiekun faktyczny (tekst jedn.: osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka), osoba będąca rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodzin i systemie pieczy zastępczej.
W związku z powyższym w aktualnym stanie prawnym świadczenie pielęgnacyjne przysługuje rodzicowi niepełnosprawnego dziecka, nawet jeżeli rodzic ten legitymuje się orzeczeniem o znacznym niepełnosprawności.
Oznacza to, że w opinii Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej decyzje organów przyznających świadczenia rodzinne, w tym także organów odwoławczych, tj. samorządowych kolegiów odwoławczych, odmawiające prawa do świadczenia pielęgnacyjnego rodzicom z powodu legitymowania się przez nich orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności są decyzjami nieprawidłowymi, wydanymi bez podstawy prawnej.
W związku z powyższym w opisanej sprawie strona postępowania powinna niezwłocznie złożyć skargę na ww. decyzję SKO do wojewódzkiego sądu administracyjnego - zgodnie z pouczeniem zawartym w ww. decyzji (minister pracy i polityki społecznej nie jest organem ustalającym prawo do świadczeń rodzinnych w indywidualnych sprawach, nie jest instancją odwoławczą w sprawach o świadczenia rodzinne ani nie posiada uprawnień do uchylenia bądź zmiany decyzji gminnych organów właściwych i samorządowych kolegiów odwoławczych).
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami, od 1 maja 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 800 zł, co w połączeniu z realizowanym w 2014 r. rządowym programem w wysokości 200 zł miesięcznie daje łączną wysokość wypłacanego świadczenia na poziomie 1000 zł miesięcznie. W okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. świadczenie pielęgnacyjne wynosić będzie 1200 zł miesięcznie. Natomiast od 1 stycznia 2016 r. świadczenie pielęgnacyjne wynosić będzie 1300 zł miesięcznie. Powyższa nowelizacja przewiduje również od 1 stycznia 2017 r. coroczną waloryzację wysokości świadczenia pielęgnacyjnego, polegającą na corocznym wzroście wysokości tego świadczenia o procentowy wskaźnik, o jaki zwiększać się będzie minimalne wynagrodzenie za pracę.
Fakt posiadania przez rodzica osoby niepełnosprawnej orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności nie wpływa na wysokość świadczenia pielęgnacyjnego. Należy jednak dodać, że osobie posiadającej znaczny stopień niepełnosprawności przysługuje na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 153 zł miesięcznie.