SPS-023-258/07 - Zaliczenie urlopu wychowawczego do okresów składkowych.

Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 18 grudnia 2007 r. znak SPS-023-258/07, w sprawie interpelacji Pani Poseł Joanny Skrzydlewskiej, z dnia 26 listopada 2007 r. znak BK-023-141/07, dotyczącej zaliczenia okresu urlopu wychowawczego do okresów składkowych, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.

W dniu 1 stycznia 1999 r. weszła w życie ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz 74, z późn. zm.) zwana dalej ustawą o s.u.s., która określa katalog osób podlegających ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Zgodnie z treścią art. 6 pkt 19 powołanej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Zgodnie z art. 16 ust. 8. powołanej ustawy składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopach wychowawczych lub pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego finansuje w całości budżet państwa za pośrednictwem Zakładu.

Podstawa wymiaru składek dla osób przebywających na urlopach wychowawczych określona jest w art. 18 ust. 5a, zgodnie z którym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym stanowi kwota świadczenia pielęgnacyjnego.

W okresie od 1 stycznia 1999 r. do 31 grudnia 2001 r. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopach wychowawczych stanowiła kwota najniższego wynagrodzenia, z tym zastrzeżeniem, że od 30 grudnia 1999 r. za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu.

Od 1 stycznia 2002 r. do 30 kwietnia 2004 r. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym stanowiła kwota zasiłku stałego z pomocy społecznej.

Od 1 maja 2004 r. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym stanowi kwota świadczenia pielęgnacyjnego.

Zatem od 1 stycznia 1999 r. okres urlopu wychowawczego jest okresem, w którym osoba fizyczna podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym i za którą są odprowadzane składki.

Natomiast zgodnie z treścią art. 6 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.) do okresów składkowych zalicza się okres ubezpieczenia. Zgodnie z art. 4 pkt 5 ustawy o emeryturach (...) przez okres ubezpieczenia rozumie się okres opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz okres nieopłacania składek z powodu przekroczenia w trakcie r. kalendarzowego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek.

Okres urlopu wychowawczego uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz ich wysokości jako okres nieskładkowy, jeżeli został przebyty do dnia 31 grudnia 1998 r. Po tej dacie okresy urlopu wychowawczego objęto obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, co powoduje zakwalifikowanie ich do okresów ubezpieczenia.

Ponadto należy zwrócić uwagę, że zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw skierowanym do Sejmu RP V kadencji w ustawie o s.u.s. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym ma stanowić kwota 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Składka w nowej wysokości obowiązywałaby od trzeciego miesiąca następnego kwartału. Wskazana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie mogłaby być wyższa niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy.

Powołany projekt zmian zakłada, że wchodziłyby one stopniowo, tj. w okresie od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 31 grudnia 2011 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopach wychowawczych wzrosłaby do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym, a po tym okresie do projektowanych 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.

Z wyrazami szacunku

Sekretarz stanu

Jarosław Duda